اگر سهامداری در مهلت مقرر فرم افزایش سرمایه را پر نکند و حق تقدم‌هایش را نفروشد، اصطلاحا گفته می‌شود از حق تقدم‌هایش استفاده نکرده است. در انتهای مهلت تعیین‌شده برای استفاده از حق تقدم‌ها، شرکت حق‌تقدم‌های استفاده‌نشده را حراج می‌کند و پس از کسر کارمزد، مبلغ حاصل را به حساب سهامداران می‌ریزد
پرتفوی جاماندگان از چه سهامی تشکیل خواهد شد؟
دولت سیزدهم در تلاش است تا به افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی سهام عدالت بدهد اما در این میان منابع این واگذاری هنوز مشخص نیست.
حدود سه ماه قبل حسین قربازاده - رییس سازمان خصوصی سازی - از شناسایی جاماندگان سهام عدالت تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی خبر داد و اعلام کرد که تعداد جاماندگان تحت پوشش این دو نهاد در مجموع حدود سه میلیون و ۳۳۷ هزار و ۷۰۰ نفر هستند که حدود دو میلیون و ۲۵ هزار نفر تحت پوشش بهزیستی و حدود یک میلیون و ۳۰۰ نفر تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند.
به گزارش ایسنا، هنوز مشخص نیست چه سهامی در پرتفوی جاماندگان قرار بگیرند. آنطور که اعلام شده است اسامی بنگاه‌هایی مطرح شده که برخی بر این باورند که جزو ۲۰ درصدی است که دولت باید نگه دارد. درواقع بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴، به ۸۰ درصد بنگاه‌ها اجازه داده بود واگذار شوند اما در تبصره یک بند ب ماده سه قانون اصل سیاست ۴۴ ذکر شده است که دولت اجازه دارد تا ۲۰ درصد سرمایه گذاری کند. تفسیر حقوقی این است که دولت مکلف است ۸۰ درصد ارزش بازار این بنگاه‌ها را واگذار کند. ۲۰ درصد دیگر را مجاز است حفظ کند و زمانی که میزان شناوری آن پایین آمد، دوباره دولت می‌تواند از طریق سازمان توسعه آن مورد را سرمایه گذاری کند.
باید توجه کرد که دولت دیگر سهام حداکثری ندارد. هرچه سهام باقی مانده از همین شرکت‌های پتروشیمی و پالایشگاه و. است. این شرکت‌ها جزو همان ۲۰ درصد است، ولی تفسیر این است که دولت می‌تواند آن‌ها را واگذار کند. البته برخی هم معتقد هستند دولت نمی‌تواند. این موضوع از معاونت حقوقی استعلام شده است و این معاونت باید پاسخ دهد.
باید به این نکته توجه شود که دولت منابع دیگری برای تخصیص به سهام عدالت ندارد. کل ارزش بازار پرتفوی سهام دولت در تابلوی بورس حدودا ۱۸۶ هزار میلیارد تومان است که حدود ۸۶ هزار میلیارد تومان یعنی نزدیک ۴۰ تا ۴۵ درصد آن وثیقه وام‌هایی است که از سال ۱۳۷۹ به بعد اخذ شده است و امکان واگذاری آن‌ها از هیچ طریقی وجود ندارد. در نهایت هر زمانی معاونت حقوقی پاسخ خود را اعلام کند، امکان تخصیص سهام به مشمولین کمیته امداد و بهزیستی امکان‌پذیر می‌شود.
تکلیف جاماندگان دیگر چه می‌شود؟
در مورد سایر افراد واجد شرایط وزارت اقتصاد و وزارت رفاه باید در یک ساز و کار علمی افراد را شناسایی کنند. در حال حاضر سازوکاری به غیر از پایگاه رفاه ایرانیان وجود ندارد و معاونت مربوطه در وزارت رفاه لیست افرادی که در شش دهکی درآمدی هستند و سهام عدالت ندارند را مشخص کرده است اما تعداد نهایی نیست. زمانی هم که تعداد مشخص شود، باید برای منابع از سوی دولت و مجلس آن تدبیری اندیشیده شود.
آشنایی با حق تقدم سهام
حق تقدم سهام زمانی به سهامدار تعلق می‌گیرد که شرکت قصد افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات داشته باشد و سهامدار در مجمع فوق‌العاده تصویب افزایش سرمایه شرکت کند.
البته منظور از شرکت در مجمع این نیست که سهامدار حتما باید در این گردهمایی شرکت کند، بلکه کافی است در تاریخ برگزاری این مجمع سهام آن شرکت را داشته باشید. در این حالت بعد از مجمع افزایش سرمایه، تعدادی حق تقدم به سهامدار تعلق می‌گیرد و به سبد دارایی‌هایش افزوده می‌شود.
حق تقدم سهام چیست؟
وقتی شرکتی افزایش سرمایه می‌دهد، تعداد سهام آن افزایش پیدا می‌کند. افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات هم به این معنا است که به ازای هر برگه سهم جدید، باید مبلغ ۱۰۰ تومان به حساب شرکت واریز شود. اما سهامداران قبلی شرکت این حق را دارند که درصد مالکیت خودشان در شرکت را حفظ کنند. به بیان ساده‌تر، اگر سهامداری قبل از افزایش سرمایه مالک ۵ درصد از شرکت باشد، این حق را دارد که بعد از افزایش سرمایه هم مالکیت ۵ درصدی خودش را حفظ کند. برای این کار، تعدادی حق تقدم در اختیار سهامدار قرار می‌گیرد تا با پرداخت ۱۰۰ تومان به ازای هر حق تقدم، درصد مالکیت خودش در شرکت را حفظ کند.
مثلا فرض کنید شرکتی ۱۰۰۰ سهم دارد و می‌خواهد سهامش را ۱۰۰ درصد از محل آورده افزایش دهد و به ۲۰۰۰ سهم برساند. فرض کنید یکی از سهامداران شرکت قبل از افزایش سرمایه مالک ۵ درصد شرکت باشد. در این حالت، این سهامدار قبل از افزایش سرمایه مالک ۵۰ سهم از شرکت بوده است. برای اینکه این سهامدار بعد مقدار سهام مجاز هر پرتفوی از افزایش سرمایه بتواند مالکیت ۵ درصدی‌اش را حفظ کند باید تعداد سهامش به ۱۰۰ سهم برسد. برای همین باید ۵۰ حق تقدم دریافت کند. این سهامدار می‌تواند با پرداخت ۱۰۰ تومان به ازای هر کدام از حق تقدم، حق تقدم‌ها را به سهم عادی تبدیل کند و تعداد سهامش را به ۱۰۰ سهم برساند.
نحوه و مهلت استفاده از حق تقدم
همان‌طور که گفتیم، سهامدارانی که حق تقدم دریافت می‌کنند می‌توانند با پرداخت ۱۰۰ تومان به ازای هر حق تقدم، حق تقدم‌هایشان را به سهم معمولی تبدیل کنند. برای انجام این کار سهامداران باید فرم شرکت در افزایش سرمایه را پر کنند و بعد از واریز مبلغ موردنظر، رسید پرداخت وجه را همراه با فرم افزایش سرمایه برای شرکت بفرستند.
مهلت استفاده از حق تقدم، شماره حساب شرکت و نحوه ارسال فرم شرکت در افزایش سرمایه (که می‌تواند از طریق فکس، پست یا ایمیل باشد) در اطلاعیه‌ای که از طرف شرکت منتشر می‌شود ذکر شده است. شرکت ملزم است تمام این اطلاعات را در سایت کدال منتشر کند.
نکته یک: اگر می‌خواهید در این نوع از افزایش سرمایه شرکت کنید و حق تقدم‌تان را به سهم تبدیل کنید، واجب است اطلاعیه‌های شرکت درباره فرایند افزایش سرمایه و به‌ویژه جزئیات مربوط به پرداخت مبلغ حق تقدم را به دقت بخوانید. اگر یادتان برود یا فرصت را از دست بدهید، راهی برای جبران نیست. همان‌طور که گفته شد شرکت موظف است این اطلاعیه را در سایت کدال منتشر کند، اما اکثر شرکت‌ها علاوه بر کدال، این اطلاعیه را در سایت رسمی خودشان هم منتشر می‌کنند. پس دنبال کردن سایت شرکت‌هایی که سهامشان را دارید، فراموش نشود.
نکته ۲: گاهی ممکن است سهامدار از شرکت مطالباتی داشته باشد. مثلا سود سهام به سهامدار تعلق گرفته باشد، اما سهامدار این سود را دریافت نکرده باشد و این پول در حساب شرکت مانده باشد. در این صورت سهامدار می‌تواند مبلغ اسمی حق تقدم‌ها را از محل این مطالبات پرداخت کند. در فرم افزایش سرمایه مطالبات سهامدار مشخص شده است و سهامدار می‌تواند هنگام پر کردن فرم، می‌تواند موافقت کند که مبلغ حق تقدم‌هایش از محل مطالبات او از شرکت برداشت شود. در این حالت، اگر مطالبات سهامدار کفایت کند، دیگر لازم نیست مبلغی به حساب شرکت واریز کند. به همین دلیل است که به این نوع افزایش سرمایه افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات گفته می‌شود.
نکته ۳: طبق قانون بورس، مهلت استفاده از حق تقدم سهام نباید کمتر از ۶۰ روز باشد.
خرید و فروش حق تقدم سهام
بعد از اینکه حق تقدم‌ها به سبد سهامداران اضافه می‌شود، معمولا ۲ تا ۳ ماه فرصت وجود دارد تا سهامداران مبلغ اسمی حق تقدم‌ها (۱۰۰ تومان به ازای هر حق تقدم) را پرداخت کنند.
اما در این بازه سهامدارانی که به هر دلیلی نخواهند از حق تقدم سهام استفاده کنند می‌توانند حق تقدم‌شان را بفروشند. سهامداران دیگر هم می‌توانند این حق تقدم‌ها را بخرند و در مهلت تعیین شده مبلغ اسمی حق تقدم‌های خریداری شده را پرداخت کنند تا حق تقدم‌هایشان به سهم معمولی تبدیل شود.
نماد حق تقدم چیست؟ ح آخر نمادها یعنی چه؟
اگر سهامداری در مهلت مقرر فرم افزایش سرمایه را پر نکند و حق تقدم‌هایش را نفروشد، اصطلاحا گفته می‌شود از حق تقدم‌هایش استفاده نکرده است. در انتهای مهلت تعیین‌شده برای استفاده از حق تقدم‌ها، شرکت حق‌تقدم‌های استفاده‌نشده را حراج می‌کند و پس از کسر کارمزد، مبلغ حاصل را به حساب سهامداران می‌ریزد
در سری مطلب «بورس به زبان ساده» گفتیم که هر شرکت حاضر در بورس یک نماد معاملاتی مخصوص به خودش دارد. نماد حق تقدم هر شرکت هم با افزودن حرف «ح» به انتهای نماد معاملاتی آن شرکت ساخته می‌شود. مثلا اگر شرکت فولاد مبارکه اصفهان که نماد معاملاتی آن «فولاد» است، بخواهد از محل آورده افزایش سرمایه بدهد، نماد معاملاتی حق تقدش می‌شود «فولادح».
هر نمادی هم که به حرف «ح» منتهی باشد در واقع حق تقدم یکی از شرکت‌های حاضر در بورس است. پس اگر دیدید نمادی به حرف «ح» ختم شده است، مطمئن باشید که حق تقدم است و حواس‌تان باشد در خرید آن دچار اشتباه نشوید.
حق تقدم سهام استفاده نشده چه می‌شود؟
اگر سهامداری در مهلت مقرر فرم افزایش سرمایه را پر نکند و حق تقدم‌هایش را نفروشد، اصطلاحا گفته می‌شود از حق تقدم‌هایش استفاده نکرده است. در انتهای مهلت تعیین‌شده برای استفاده از حق تقدم‌ها، شرکت حق‌تقدم‌های استفاده‌نشده را حراج می‌کند و پس از کسر کارمزد، مبلغ حاصل را به حساب سهامداران می‌ریزد.
دامنه نوسان قیمت حق تقدم سهام به چه میزان است؟
در حال حاضر دامنه نوسان قیمت حق تقدم‌ها دو برابر دامنه نوسان قیمت سهام عادی است. به عبارت ساده‌تر؛ قیمت حق تقدم‌ها می‌تواند از منفی ۱۰ درصد تا مثبت ۱۰ درصد نوسان کند. همین دامنه نوسان بالا باعث می‌شود عده‌ای از سهامداران که ریسک‌پذیری بالاتری دارند در بازه‌های زمانی کوتاه اقدام به خریدوفروش حق‌تقدم کنند. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که اگر در بازار سرمایه تازه‌کارید یا ریسک‌گریز هستید، با نگاه نوسان‌گیری اقدام به خریدوفروش حق تقدم نکنید.
چه موقع حق تقدم بخریم؟
به‌طور کلی شرکت در افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات، دریافت حق تقدم و تبدیل حق تقدم‌ها به سهام معمولی می‌تواند بین ۳ تا ۶ ماه طول بکشد. پس شرکت در این فرایند در وهله اول برای کسانی مناسب است که دیدگاه کوتاه‌مدت ندارند و می‌خواهند برای میان‌مدت و بلندمدت سرمایه‌گذاری کنند.
نکته بعدی اینکه گاهی ممکن است بین قیمت سهام و حق تقدم آن شکاف قیمتی قابل توجه ایجاد شود. مثلا قیمت سهم ۱۰۰۰ تومان باشد و قیمت حق تقدم آن ۷۰۰ تومان. در این حالت اگر حق تقدم ۷۰۰ تومانی را بخرید و ۱۰۰ تومان آن را پرداخت کنید، قیمت سهم برایتان ۸۰۰ تومان تمام می‌شود، در حالی که قیمت روز آن سهم ۱۰۰۰ تومان است. در این موقعیت، سهامدارانی که نگاه بلندمدت‌تری دارند و تحلیل‌شان این است که قیمت این سهم روندی افزایشی دارد، از این شکاف قیمتی استفاده می‌کنند و به جای خریدن سهام معمولی، حق تقدم آن را می‌خرند و تبدیل به سهم می‌کنند.
پس برای خریدن حق تقدم باید دو نکته را در نظر بگیریم: اول اینکه نگاه خودمان در سهامداری میان‌مدت (بیشتر از ۶ ماه) و بلندمدت (بیشتر از یک سال) باشد و دوم هم اینکه تحلیل‌مان این باشد که سهام شرکت در آینده روند صعودی خواهد داشت.
چرا پذیره‌نویسی سرخابی‌ها شکست خورد؟
یک کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: معتقدم این عجله‌‌ای که دولت در عرضه سهام این مقدار سهام مجاز هر پرتفوی دو باشگاه داشت و فشاری که بر سازمان بورس وارد آوردند که هر چه سریع‌تر سهام این دو شرکت عرضه شود باعث فرصت سوزی شد و هر جا که به صورت دستوری دولت می‌خواهد ورود کند شاهد ایجاد مشکلاتی در همان حوزه می‌شویم.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، علی‌رغم تبلیغات گسترده‌ای که برای دولت و باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال برای فروش سهام این دو باشگاه داشتند اما بیش از 80 درصد از سهام در عرضه اولیه خریدار نداشت و طبق گزارشهای منتشر شده از ۱ میلیارد و ۲۳۶ میلیون برگه سهم عرضه شده باشگاه استقلال ۱۶۷ میلیون یعنی حدود 14 درصد به فروش رفت و از یک میلیارد و ۳۴ میلیون برگه سهم باشگاه پرسپولیس ۱۶۲ میلیون یعنی حدود 17 درصد به فروش رسید.
این استقبال سرد در عرضه اولیه درحالی بوده که مسئولان بورسی گفته بودند سقف خرید هر کد بورسی از این دو باشگاه 300 هزار تومان است و اگر استقبال از حدود پیش‌بینی ها بالاتر برود سقف خرید به 110 هزار تومان کاهش پیدا می‌کند. در مدتی تاریخ و زمان عرضه اولیه مشخص شد کمپین هواردار- سهامدار هم شروع به کار کرد و مسئولان چنان پیش‌بینی‌هایی از میزان استقبال گرم هواداران دو باشگاه از عرضه اولیه داشتند که برای کانال‌های اغواگر در فضای مجازی خط و نشان می‌کشیدند یا به مردم توصیه می‌کردند از خرید هیجانی سهام این دو باشگاه خودداری کنند تا اتفاقات ناگوار بورسی سال 99 تکرار نشود.
اما شکست یا عدم تحقق پیش‌بینی دولتی‌ها در فراینده پذیره‌نویسی سرخابی‌ها باعث شد فرابورس اعلام نیاز مشارکت خرید سهام پرسپولیس و استقلال را منتشر کند.
مهدی سوری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره دلایل استقبال سرد مردم از خرید سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس اظهار داشت: در ابتدا باید به این موضوع توجه داشته باشیم که در پذیره‌نویسی‌های قبل هم شاید اعداد بالاتر از این را نداشتیم بنابراین نمی‌توان به صورت قطعی گفت که از عرضه اولیه این دو شرکت استقبال نشده است. این دو تیم باشگاهی هواداران متعصبی دارند که حاضر هستند بدون هیچ چشم‌داشتی به این باشگاه‌ها کمک کنند.
وی ادامه داد: این روش عرضه‌ای که انجام شد، با توجه به آن راهکاری که فرابورس داشت که در قالب افزایش سرمایه عرضه سهام به اجرا رسید، منجر به این شد که دولت سهامی نفروشد و پول فروش سهام وارد دو باشگاه شود عملا افرادی که در پذیره‌نویسی مشارکت داشتند در واقع به باشگاه این تیم‌ها کمک کردند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: اگر در قبال این کمکی که کرده، کارت هواداری برای افراد صادر، بعدها اولویتی برایشان در نظر گرفته و قاعدتا جذابیت این اقدام بیشتر می‌شد حال اینکه افراد سهامدار باشگاه محبوب خود شده‌اند یعنی می‌توانند در مجمع استقلال و پرسپولیس شرکت کنند، اینکه یک هوادار بتواند با مدیرعامل یا هیات مدیره دیدار داشته باشد به معنای تعریف مسئولیت است.
وی تاکید کرد: اگر با دید هواداری اگر به مقدار سهام مجاز هر پرتفوی این روند نگاه کنیم موضوع فاجعه‌آمیزی رخ نداده است اما در نگاه سهامداری با دو مجموعه مواجه هستیم که اینها پتانسیل‌های بسیار بالایی برای ایجاد سود و درآمد دارند که استفاده از این پتانسیل بالا نیاز به مدیریت دارد، مدیریت درست هم با واگذاری و خصوصی سازی 10 درصدی به دست نمی‌آید و در اینجا مهم این است که سهامدار عمده چه کسی باشد.
سوری گفت: اگر قرار باشد سهامدار عمده همچنان دولت باشد؛ این دو باشگاه زیان‌ده بودند و زیان‌ده هم باقی خواهند ماند و هرگز توجیه اقتصادی نخواهند داشت. اما اگر سهامدار عمده کسی باشد که بتواند از این پتانسیل‌ها استفاده کند، سهام به چندین برابر این ارقام می‌ارزد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه دولت و پیشکسوت فوتبال بنگاه‌دار نیست و فرصت‌سوز است، تاکید کرد: اگر در ابتدا سهامدار عمده مشخص می‌شد و بعد از آن سهام خرد را عرضه می‌کردند، روند استقبال تغییر می‌کرد چراکه تمام پیش‌بینی درآمدزایی بستگی به این دارد که سهام کنترلی دست چه کسی خواهد بود. در این شرایط سرمایه‌گذار می‌توانست ارزیابی دقیق‌تری درباره ارزندگی سهام داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه با مدیریت دولت این دو باشگاه از دید سرمایه‌گذاری هیچ ارزشی ندارد، ادامه داد: از سوی دیگر از نظر ارزش‌گذاری هم ابهاماتی وجود دارد، مفروضات ارزش‌گذاری به واسطه سیستم مالی نامنظم، برای ارزش‌گذاری کافی نیست و فرمول‌های مورد استفاده پر از ابهام است. 40 درصد ارزش بنگاه ها به دارایی ها اختصاص داده شده که قرار است بعدا بگیرند و 60 درصد هم به ارزش برند اختصاص یافته که حاصل ضرب درآمدهایی است که ذکر نشده بر چه اساسی محاسبه شده در ضریبی که آن هم معلوم نیست چه پایه و اساسی دارد. یعنی نه آن 40 درصد و نه آن 60 درصد نه مشخص است و نه مفروضاتی دارد که افراد بتوانند خودشان محاسبات را انجام دهند. به همین دلیل هیچ یک از این سهام ارزش سرمایه گذاری ندارند.
سوی گفت: معتقدم این عجله‌‌ای که دولت در عرضه سهام این دو باشگاه داشت و فشاری که بر سازمان بورس وارد آوردند که هر چه سریع‌تر سهام این دو شرکت عرضه شود باعث فرصت سوزی شد و هر جا که به صورت دستوری دولت می‌خواهد ورود کند شاهد ایجاد مشکلاتی در همان حوزه می‌شویم.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: تمام اینها باعث شد که به جای اینکه به هواردار متعصب سهام باشگاه محبوبش را ارایه دهیم، آن را ترغیب به خرید سهام بنگاه زیان‌ده کنیم و این فرصت سوزی بزرگی بود وگرنه می‌توانستیم از این فرصت برای چندین برابر تامین مالی استفاده کنیم.
خبر مهم درباره سهام عدالت / واریز 2 برابری سود سهام عدالت به دارندگان سهام عدالت
به گزارش ساناپرس؛ با آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت سال ۱۳۹۹ و قیمت قابل توجه این سهام متاثر از وضعیت بازار سرمایه در آن روزها، بحث مشمول بودن یا نبودن سهام عدالت داغ شد. درحالی که طبق آمار حدود ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت هستند، همواره صدای اعتراض عده‌ای به گوش می‌رسید که چرا با وجود اینکه جزو دهک‌های کم درآمد جامعه هستند، مشمول این سهام نمی شوند.
در هر حال، دولت دوازدهم درحالی به کار خود پایان داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان اینکه مشمول جدیدی پذیرفته شود وجود ندارد. با این حال برخی نماینده های مجلس همچنان قول تخصیص سهام عدالت به جاماندگان را میدادند و آمارهای مختلفی نیز از جاماندگان ارائه می شد و در نهایت نیز زمزمه های یک جامعه آماری ۲۰ میلیون نفری نیز به گوش رسید. البته این آمار هرگز از سوی هیچ مسئولی تایید نشد تا اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، در مصوبه ای راهکاری برای تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت در سال ۱۴۰۱ مشخص کردند.
طبق مصوبه مجلس، دولت موظف شد از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت های دولتی در بنگاه های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه های (۱) و (۲) ماده (۲) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۵ خردادماه ۱۳۸۷ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن، نسبت به واگذاری سهام عدالت به مددجویان جامانده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مددجویان سازمان بهزیستی کشور و تمامی افرادی که از سهام عدالت برخوردار نشده اند اقدام کند.
بر این اساس، حدود سه ماه قبل حسین قربازاده – رییس سازمان خصوصی سازی – از شناسایی جاماندگان سهام عدالت تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی خبر داد و اعلام کرد که تعداد جاماندگان تحت پوشش این دو نهاد در مجموع حدود سه میلیون و ۳۳۷ هزار و ۷۰۰ نفر هستند که حدود دو میلیون و ۲۵ هزار نفر تحت پوشش بهزیستی و حدود یک میلیون و ۳۰۰ نفر تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند.
پرتفوی جاماندگان از چه سهامی تشکیل خواهد شد؟
هنوز مشخص نیست چه سهامی در پرتفوی جاماندگان قرار بگیرند. آنطور که اعلام شده است اسامی بنگاه‌هایی مطرح شده که برخی بر این باورند که جزو ۲۰ درصدی است که دولت باید نگه دارد. درواقع بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴، به ۸۰ درصد بنگاه‌ها اجازه داده بود واگذار شوند اما در تبصره یک بند ب ماده سه قانون اصل سیاست ۴۴ ذکر شده است که دولت اجازه دارد تا ۲۰ درصد سرمایه گذاری کند. تفسیر حقوقی این است که دولت مکلف است ۸۰ درصد ارزش بازار این بنگاه‌ها را واگذار کند. ۲۰ درصد دیگر را مجاز است حفظ کند و زمانی که میزان شناوری آن پایین آمد، دوباره دولت می‌تواند از طریق سازمان توسعه آن مورد را سرمایه گذاری کند.
باید توجه کرد که دولت دیگر سهام حداکثری ندارد. هرچه سهام باقی مانده از همین شرکت‌های پتروشیمی و پالایشگاه و… است. این شرکت‌ها جزو همان ۲۰ درصد است، ولی تفسیر این است که دولت می‌تواند آن‌ها را واگذار کند. البته برخی هم معتقد هستند دولت نمی‌تواند. این موضوع از معاونت حقوقی استعلام شده است و این معاونت باید پاسخ دهد.
باید به این نکته توجه شود که دولت منابع دیگری برای تخصیص به سهام عدالت ندارد. کل ارزش بازار پرتفوی سهام دولت در تابلوی بورس حدودا ۱۸۶ هزار میلیارد تومان است که حدود ۸۶ هزار میلیارد تومان یعنی نزدیک ۴۰ تا ۴۵ درصد آن وثیقه وام‌هایی است که از سال ۱۳۷۹ به بعد اخذ شده است و امکان واگذاری آن‌ها از هیچ طریقی وجود ندارد. در نهایت هر زمانی معاونت حقوقی پاسخ خود را اعلام کند، امکان تخصیص سهام به مشمولین کمیته امداد و بهزیستی امکان‌پذیر می‌شود.
تکلیف جاماندگان دیگر چه می‌شود؟
در مورد سایر افراد واجد شرایط وزارت اقتصاد و وزارت رفاه باید در یک ساز و کار علمی افراد را شناسایی کنند. در حال حاضر سازوکاری به غیر از پایگاه رفاه ایرانیان وجود ندارد و معاونت مربوطه در وزارت رفاه لیست افرادی که در شش دهکی درآمدی هستند و سهام عدالت ندارند را مشخص کرده است اما تعداد نهایی نیست. زمانی هم که تعداد مشخص شود، باید برای منابع از سوی دولت و مجلس آن تدبیری اندیشیده شود.
سهام جایزه چیست؟
سهام جایزه سهامی محسوب می‌شود که شرکت بعد از تصویب افزایش سرمایه به شیوه‌های مختلفی از جمله افزایش سرمایه از محل سود انباشته، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها در مجمع عمومی فوق‌العاده مبنی بر تصویب افزایش سرمایه، به سهامداران فعلی خود اختصاص می‌دهد.
درواقع به دلیل این که سهامداران بدون این که هزینه‌ای را پرداخت نمایند، سهام جدید اختصاص داده می‌شود که به آن سهام جایزه می‌گویند. افزایش سرمایه یک فرآیند مهم و خوشایند برای سهامداران است و برخی از شرکت‌ها به جای این که سود را به شکل پول نقد به سهامداران خود پرداخت نمایند سود سهمی یا سهام جایزه به سهامداران خود اختصاص می‌دهند.
سهام جایزه سهامی است که از طریق یک شرکت، به سهامداران کنونی سهم از جمله حقیقی و حقوقی تعلق دارد. این سهام در حقیقت سهامی است که برای کسب آن و افزوده شدن آن به سبد معاملات شما، پولی پرداخت نمی‌شود و به صورت رایگان در اختیار شما قرار می‌گیرد.
همچنین بخوانید : تفاوت شخص حقیقی و حقوقی
سهام جایزه در بورس چیست؟
همان‌طور که اشاره کردیم در بعضی از شرکت‌ها سیاست تقسیم سود آن‌ها به روشی است که به جای پرداخت پول نقد به عنوان سود سهام، اقدام به پخش سهام جایزه می‌کنند. این نکته را در نظر داشته باشید که سهامدارانی که این سهم را دریافت می‌کنند نباید هیچ نوع وجهی را پرداخت نمایند.
به عنوان مثال ممکن است یک شرکت به سهامداران خود اعلام کند که در پایان یک سال اموالی را به مالکان سهام عادی ۲۰ درصد سهام جایزه بدهد. بنابراین در این صورت شرکت مورد نظر می‌خواهد به هر فردی که ۴ سهم عادی دارد به جای سود سالانه یک سهم جدید پرداخت نماید.
شرکت ها چرا سهام جایزه می دهند؟
ممکن است برخی از شرکت‌ها براساس عوامل مختلفی تعدادی سهام پاداش به سهامداران خود اختصاص دهند. یکی از عواملی که شرکت تصمیم به پخش سهام جایزه به سهامداران خود می‌کند سرمایه‌گذاری درآمدهای ناپایدار و بازسازی ذخایر شرکت است.
از دیگر عواملی که شرکت تصمیم به پخش سهام جایزه به سهامداران می‌کند این مسئله است که زمانی یک شرکت پول کمتری داشته باشد، امکان دارد سهام جایزه را بدهد تا سهامداران بتوانند سهام خود را برای پول بفروشند.
بنابراین شرکت تصمیم به پخش سهام جایزه به سهامداران می‌کند این است که شرکت‌ها قادرند با پرداخت اوراق بهادار سهام به سهامداران، قیمت سهام را کاهش دهند و به این شیوه سرمایه‌گذاران جدید را برای خرید سهام ترغیب می‌کنند.
عوامل مؤثر در انتخاب سهام جايزه و تجزيه سهام
۱ – پخش سهام جایزه بر کل دارایی‌ها، تمام بدهی‌ها و حقوق مالکان سهام تاثیرگذار نیست مقدار سهام مجاز هر پرتفوی ولی موجب تغییر ترکیب حساب‌های حقوق مالکان سهام خواهد شد. پخش سهام جایزه تجزیه سهام حساب‌های درج شده در ترازنامه را تغییر نمی‌دهد، تنها ارزش اسمی سهام عادی کاهش می‌یابد.
۲ – سهام جایزه و تجزیه سهام خود به خود ثروت سهامداران را نمی‌تواند تغییر دهند. قیمت بازار سهام عادی و میزان سود هر سهم مطابق با مقدار سهام جدید کاهش می‌یابد، اما درصد مالکیت سهامداران ثابت می‌ماند.
۳ – سهامی که به شکل جایزه یا در اثر تجزیه سهام به صاحبان سهام شرکت پخش می‌شود شامل مالیات نمی‌شود. این مسئله با این واقعیت که پخش سهام جایزه یا تجزیه سهم موجب افزایش ثروت سهامداران نخواهد منافات ندارد.
۴ – سیاست تقسیم سود برخی از شرکت‌ها به این روش است که هم سهام جایزه پخش کنند و هم مقداری از سود سالانه شرکت را به شکل نقد پرداخت نمایند.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته و توزیع سهام جایزه
بخشی از سود سالیانه شرکت‌ها که در سال‌های گذشته در میان سهامداران دسته‌بندی نشده است در حساب سود انباشته آن‌ها ذخیره خواهد شود. سود انباشته به هدف جبران مخارج مورد نیاز برای سرمایه گذاری‌های جدید و دیگر عملیات شرکت استفاده می‌شود و جریان نقدینگی جدیدی عملا به شرکت وارد نمی‌شود. چرا که در این حالت سهامداران هزینه‌ای را برای خرید اوراق جدید انتشار شده پرداخت نمی‌کنند، به سهام تعلق گرفته به سهامداران سهام جایزه گفته می‌شود.
اما سهام جایزه به چه کسانی تعلق می گیرد؟
سهام جایزه به تمام سهامداران تعلق می‌گیرد و سهامداران بدون اینکه هزینه‌ای را پرداخت نمایند، مالک سهام جایزه هستند به صورتی که میزان مالکیت سهامداران پس از افزایش سرمایه از محل سود انباشته تغییری نخواهد کرد.
توجه داشته باشید که هدف از این که مالکیت سهامداران پس از افزایش سرمایه از محل سود انباشته تغییری نخواهد کرد این است که تغییری در دارایی‌های سهامداران اتفاق نمی‌افتد. بنابراین در این صورت پس از افزایش سرمایه که تعداد سهام افراد زیاد شد، قیمت سهام جدید به شیوه‌ای تغییر می‌کند که دارایی سهامداران تغییری نکند ولی تعداد سهام آن‌ها افزایش پیدا کند.
سهام جایزه کی به پرتفوی افزوده می‌شود؟
روش افزوده شدن سهام جایزه در پرتفو به این صورت است که چنان‌چه این افزایش کمتر از ۱۰۰% باشد، به صورت تقریبی ۲ هفته طول خواهد کشید تا در پرتفو قرار گیرد و چنان‌چه بیشتر از ۱۰۰% باشد، قرار گیری آن در پرتفو بیشتر از ۲ ماه طول خواهد کشید.
چه زمانی سهام جایزه در عملکرد قرار می‌گیرد؟
در رابطه با کارکرد نیز اغلب بلافاصله پس از تصویب افزایش سرمایه به شیوه تجدید ارزیابی دارایی‌ها یا سود انباشته، سهام جایزه به آن افزوده می‌شود. ولی تا زمانی که رویداد افزایش سرمایه تکمیل نشود، سهام جایزه به پرتفوی شما افزوده نمی‌شود و قابلیت فروش نیز ندارد.
چنان‌چه سهام جایزه به کارکرد شما افزوده نشده است، می‌توانید توسط ایزی تریدر نسخه دسکتاپ آن را اصلاح نمایید. بدین ترتیب، وارد کارکرد خود شده و گزینه افزودن تراکنشی دستی را انتخاب نمایید. سپس تعداد سهام جایزه‌ای که شما تعلق دارد را با قیمت حداقلی «یک ریال» ثبت نمایید.
برای حذف یک تراکنش از عملکرد کافی است توسط ایزی‌تریدر وارد کارکرد خود شوید. سپس از طریق فلش سمت راست نماد موردنظر را انتخاب نمایید تا فهرست تراکنش‌های نماد نمایش داده شود. برای حذف هر تراکنش نیز کافی است علامت سطل زباله مرتب به آن سطر را انتخاب و تایید نمایید.
چنان‌چه با این روش سهام جایزه شما در کارکرد حذف نشد باید تمام سهام خود را پاک کنید. سپس تمام سهام خود را از بخش افزودن تراکنش دستی و به تاریخی بعد از تاریخ مجمع فوق‌العاده مبنی بر تصویب افزایش سرمایه، اضافه کنید.
چگونه سهام جایزه را دریافت کنیم؟
برای دریافت سهام جایزه نیازی به انجام کار خاصی نیست، تنها بایستی صبر کنید تا سهام جایزه به پرتفو شما افزوده شود. برای دریافت سهام جایزه نباید کاری کنید. یعنی پس از ۲ الی ۴ ماه به صورت اتوماتیک سهم جایزه به پرتفو شما افزوده می‌شود. در صورتی که پس از این مدت سهم جایزه به پرتفو شما افزوده نشد پس از بررسی سایت کدال و اطمینان از این موارد با کارگزاری خود تماس بگیرید.
آیا سهام جایزه را می توان فروخت؟
بله، پس از انجام رویداد افزایش سرمایه و اعمال سهام جایزه در پرتفو شما می‌توانید مانند دیگر سهام آن را به بفروشید. البته بین ۲ الی ۴ ماه زمان می‌خواهد که بتوانید سهام خود را بفروشید.
چرا شرکت ها افزایش سرمایه می دهند؟
یک اصل کلی در بورس وجود دارد که سهامی که قیمت پایین‌تری دارند، مشتری بیشتری دارند. یعنی سهامداران فولاد ۲۵۰ تومانی را راحت‌تر از فولاد هزار تومانی خریداری می‌کنند و این یکی از بزرگترین مزایای افزایش سرمایه است.
همچنین بخوانید : حسابداری شرکت ها چیست؟
از دیگر عوامل افزایش سرمایه شرکت‌ها می‌توان به کوچک شدن اعداد و در نتیجه محاسبات راحت‌تر اشاره کرد. علاوه‌بر این بروز دارایی‌ها و صورت‌های مالی کمک بسیاری به تحلیل‌گران برای تحلیل واقعی سهم خواهد کرد که این نیز یکی از عوامل اصلی افزایش سرمایه شرکت‌ها به حساب می‌آید.
۴ روش افزایش سرمایه در سهام جایزه
۱ – افزایش سرمایه از محل آورده نقدی در قالب حق تقدم
در زمانی که شرکت سود انباشته مناسبی ندارد و یا قصد دارد منابع مالی جدیدی به شرکت وارد کند، از محل آورده نقدی سهامداران اقدام به افزایش سرمایه می‌کند. به این دلیل که افزایش سرمایه از این شیوه نیازمند تامین مالی و منابع جدید از سمت سهامداران فعلی شرکت است، شرکت حق استفاده آن را ابتدا به شکل اوراقی تحت عنوان «حق تقدم سهام» در اختیار سهامداران شرکت می‌دهد.
بنابراین در این صورت سهامداران در مدت زمان مجاز و مشخص شده برای معامله این اوراق که اغلب ۲ ماه است و به آن مهلت پذیره نویسی می‌گویند، می‌توانند اقدام به پرداخت مبلغ اسمی سهام یا فروش حقد تقدم کند.
۲ – افزایش سرمایه از محل صرف سهام یا سلب حق تقدم
صرف سهام به معنای تفاوت قیمت اسمی و قیمت فروش یک سهم است. این روش در بازار ایران کمتر از دیگر شیوه‌ها رایج است. در این شیوه، شرکت سهام را به مبلغی بیشتر از قیمت اسمی و توسط پذیره نویسی به فروش می‌رساند و تفاوت مقدار سهام مجاز هر پرتفوی حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی را به حساب انباشته انتقال داده یا در ازای ان سهام جدیدی به سهامداران قبلی می‌دهد.
۳ – افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی های شرکت
در این بخش شرکت بخشی از دارایی‌های خود را که ثابت است را مرد بررسی قرار می‌دهد؛ این دارایی‌ها شامل زمین، تجهیزات، ساختمان و ابزارآلات مختلف است. با این کار ارزش دارایی‌های شرکت در ترازنامه آپدیت می‌شود. بنابراین با توجه به این که معادله حسابداری در ترازنامه باید برقرار بماند و بدهی‌های شرکت نیز تغییری نکرده، سرمایه شرکت باید افزایش پیدا کند تا این معادله برقرار شود.
در این صورت پولی به شرکت وارد نمی‌شود و تنها یک عملیات حسابداری در صورت‌های مالی شرکت اتفاق می‌افتد و تعداد سهام نیز افزایش نمی‌یابد. این کاهش قیمت بر جذابیت سهم اضافه می‌کند و در نتیجه افزایش تقاضای سهم را به همراه خواهد داشت.
۴ – افزایش سرمایه از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه (حق تقدم)
در این بخش شرکت به دلیل این که سود انباشته قابل توجهی دارد، تصمیم می‌گیرد از محل انباشته دارایی خود، سرمایه خود را افزایش دهد. سرانجام شرکت بعد از افزایش سرمایه، سودی به سهامداران خود می‌دهد که در این بخش سود ارائه شده تحت عنوان سهام جایزه شناخته می‌شود.
همچنین، مانند حالت قبل، شکسته شدن قیمت‌ها برجذابیت سهم اضافه می‌کند و افزایش سودی را برای سهم در دراز مدت خواهد داشت. علاوه‌براین، سهام جایزه شامل مالیات نیست و به سهامدارانی تعلق دارد که در روز برگزاری مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه، سهامدار شرکت باشند.
نکات مرتبط با سهام جایزه
در صورتی که در زمان برگزاری مجمع در رابطه با افزایش سرمایه، شما سهام شرکت رو داشته باشید به عنوان سهامدار شناخته خواهید شد و افزایش سرمایه و سهام جایزه به شما تعلق می‌گیرد.
زمان افزوده شدن سهام جایزه به پرتفوی و زمان فروش جایزه
سهام جایزه برای ثبت شدن به صورت میانگین ۳ تا ۴ ماه زمان نیاز دارد، شما پس از این مدت، می‌توانید آن را به فروش برسانید. افزایش سرمایه‌های بالای ۱۰۰ درصد بایستی پیش از بازگشایی نماد به ثبت برسد و قابلیت معامله شود. در صورتی که در حدود قیمت تئوریک بازگشایی شود ضرری را برای کسی به دنبال نخواهد داشت.
دیدگاه شما