مورد استفاده از پوشش ریسک

پوشش ریسک در بیشتر اوقات موجب سودآوری نمی‌شود. بلکه یک استراتژی موفق در این زمینه، راهکاری است که از وقوع ضرر و زیان جلوگیری کند.

صندوق‌های پوشش ریسک چیست؟

صندوق‌های پوشش ریسک،شرکت خصوصی هستند که سرمایه‌گذاران بزرگ پول‌ خود را در اختیار آن قرار می‌دهند تا در موقعیت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند.

به گزارش چابک آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

صندوق‌های پوشش ریسک را می‌توان نوعی شرکت‌ خصوصی دانست که سرمایه‌گذاران بزرگ پول‌شان را در اختیار آن قرار می‌دهند تا در موقعیت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند. این شرکت‌ها استراتژی‌های مختلفی را به منظور سودآوری به کار می‌گیرند.

باید بدانیم که صندوق پوشش ریسک نوع خاصی از سرمایه‌گذاری نیست، بلکه یک ساختار سرمایه‌گذاری مشترک است که توسط یک شرکت «مدیریت مالی» یا «مشاور سرمایه‌گذاری» ایجاد شده و به سرمایه‌گذاران خود امکان حضور در طیف وسیع‌تری از موقعیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری را می‎دهد.

این صندوق‌ها توسط افراد حرفه‌ای و با تجربه در سرمایه‌گذاری اداره می‌شوند. در واقع می‌توان گفت کار این نوع شرکت‌ها این است که موقعیت‌هایی برای سرمایه گذاری پیدا کنند که ریسک بالایی دارند اما در صورت سودآور بودن، سود قابل‌توجهی به سرمایه‌گذاران می‌رسانند.

این موقعیت‌های سرمایه‌گذاری به تحقیق و بررسی زیادی نیاز دارند و شاید تا حد زیادی به اطلاعاتی حیاتی وابسته باشند که به‌راحتی در دسترس همگان قرار نمی‌گیرد، به‌همین خاطر است که اشاره کردیم افراد حرفه‌ای در سرمایه‌گذاری چنین شرکت‌هایی را اداره می‌کنند.

صندوق‌های پوشش ریسک که با نام صندوق‌های پوششی نیز شناخته می‌شوند، شرکت‌های خصوصی «مشارکت محدود» یا «مسئولیت محدود» هستند که پذیرای تعداد محدودی از سرمایه‌گذاران و نهادهای معتبرند و برای مشارکت در آن‌ها باید حداقل سرمایه‌ی اولیه قابل توجهی داشت. این سرمایه‌گذاران به صورت عمومی سازمان‌هایی مثل صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بیمه و یا افراد بسیار متمول هستند.

سرمایه‌گذاری‌ها در صندوق‌های پوششی «غیرنقدشونده» هستند، به این معنی که سرمایه‌گذاران باید تا مدتی مشخص (مثلا حداقل یک سال) پول خود را در صندوق نگه دارند، که این زمان به عنوان دوره توقیف شناخته می‌شود و برداشت تنها در بازه‌های زمانی خاص مثلا هر سه ماه یک بار و یا هر دو سال یک ‌بار امکان‌پذیر است.

انتخاب اصطلاح صندوق پوشش ریسک برای نام این شرکت‌ها دلیلی تاریخی دارد و از موقعیت‌های خرید و فروش استقراضی گرفته شده، چرا که اولین صندوق، برای پوشش ریسک معاملات اهرمی و مارجین در بازار نزولی مورد استفاده قرار گرفته بود. با گذشت زمان انواع و ماهیت مفهوم پوشش ریسک گسترش یافت و به این ترتیب در انواع مختلف سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار گرفت. امروزه، صندوق‌های پوششی با استفاده از ابزارهای مالی و تکنیک‌های مدیریت ریسک، در طیف وسیعی از بازارها و استراتژی‌ها فعالیت می‌کنند.

هدف اکثر استراتژی‌های سرمایه‌گذاری ، کسب بازدهی مثبت چه در شرایط رکود و چه در شرایط رونق بازار است. مدیران پوشش سرمایه عموماً پول خودشان را در سرمایه‌ای که وظیفه مدیریتش را بر عهده دارند سرمایه‌گذاری می‌کنند، و این موجب می‌شود هدف مدیران و باقی سرمایه گذاران در یک مسیر قرار گیرد.

صندوق‌های پوشش ریسک، صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که از جهات زیر با صندوق‌های سرمایه‌گذاری سنتی متفاوت هستند:

۱. تنها برای سرمایه‌گذاران مورد اطمینان و واجد شرایط در دسترس هستند

صندوق‌های پوشش ریسک مجاز هستند که فقط از سرمایه‌گذاران و اشخاص واجد شرایط به شرط دارا بودن استانداردهای زیر پول دریافت کنند. مثلا در ایالات متحده داشتن یکی از شرایط زیر برای سرمایه‌گذار الزامی است.

داشتن درآمد سالانه بالغ بر ۲۰۰,۰۰۰ دلار طی دو سال گذشته و تضمین حفظ درآمد در این سطح در آینده. برای افراد متاهل این مبلغ برابر با ۳۰۰,۰۰۰ دلار است.

ارزش دارایی خالص شخصی به غیر ارزش خانه محل اقامت فرد سرمایه‌گذار بیشتر از ۱ میلیون دلار باشد.

مدیر اجرایی، شریک، متصدی و یا یک فرد واجد شرایط دیگری که خودش به صندوق پوشش ریسک وابسته باشد.

به این ترتیب کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) سرمایه‌گذارانی که توانایی کنترل و مدیریت خطرات احتمالی ناشی از سرمایه‌گذاری گسترده‌تر را دارند، واجد شرایط و مناسب تشخیص می‌دهد. سرمایه‌گذاران نهادی، ۶۵ درصد از سرمایه سرمایه‌گذاری شده در صندوق‌های پوشش ریسک را تشکیل می‌دهند.

۲. گزینه‌های سرمایه‌گذاری گسترده‌تری نسبت به دیگر صندوق‌ها ارائه می‌دهند

اساسا، صندوق پوشش ریسک می‌تواند در هر چیزی مانند، زمین، املاک و مستغلات، سهام، فروش استقراضی و مشتقه پچیده، قراردادهای آتی و ارزها سرمایه‌گذاری کند. در حالی که صندوق‌های مشترک (Mutual Funds) تنها محدود به فعالیت در زمینه سهام و اوراق قرضه هستند.

ابزارهای مالی مشتقه به مدیران صندوق‌های پوششی این امکان را می‌دهد که حتی زمانی که بازار سهام در رکود است نیز سودآوری داشته باشند. آن‌ها اغلب اهرم استفاده می‌کنند. صندوق‌های پوشش ریسک غالبا از معاملات مارجین و وجوه قرض‌گرفته شده برای افزایش سود خود استفاده می‌کنند.

۳. ساختار کارمزد ۲ درصدی

صندوق‌های پوشش ریسک، ضریب هزینه و کارمزد عملکرد را با هم دریافت می‌کنند. این ساختار کارمزد به عنوان «دو و بیست» شناخته می‌شود. دریافت ۲ درصد به عنوان کارمزد مدیریت دارایی و ۲۰ درصد از هر سودی که به دست می‌آید.

البته این شرکت‌ها به خاطر دریافت آن ۲ درصد مورد انتقاد قرار می‌گیرند؛ چرا که فارغ از کسب سود و یا ضرر این مبلغ را دریافت می‌کنند. فرض کنید، صندوقی که ۱ میلیارد دلار جذب سرمایه داشت است، بدون این‌که کاری انجام دهد سالانه ۲۰ میلیون دلار به جیب می‎‌زند.

۴. نظارت چندانی روی آنها وجود ندارد

نهادهای ناظر بر بازار سرمایه در کشورهای مختلف بر روی فعالیت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری نظارت‌های شدیدی اعمال می‌ کند، در حالی که صندوق‌های پوشش ریسک شامل هیچ یک از قوانین و مقررات نظارت بر نهادهای سرمایه‌گذاری بازار سرمایه نمی‌شوند و درب‌هایشان کاملا بر روی هر گونه بازرسی توسط دولت و یا هر سازمان ناظر بر بازار سرمایه بسته است و لذا مورد استفاده از پوشش ریسک در اختفای کامل به فعالیت‌های خود مشغول هستند.

با این حال این بدان معنا نیست که نهادهای نظارتی اجازه کلاهبرداری به این صندوق‌ها بدهند. منظور از عدم نظارت این است که صندوق‌های پوششی می‌توانند پول را به هر روشی که بخواهند سرمایه‌گذاری کنند. صندوق‌های پوشش ریسک قدرت بالایی در جذب اعتبار دارند و ضریب بالایی در جذب اعتبار از موسسات مالی و بانک‌ها دارند. این شرکت‌ها عملا با چند برابر سرمایه خود وارد میدان تجارت می‌شوند.

عمده تفاوت صندوق‌های پوشش ریسک با صندوق‌‎‌های سرمایه‌گذاری سنتی، اختیار عمل این صندوق‌ها در راهبردهای سرمایه‌گذاری است. از جمله راهبردهای سرمایه‌گذاری که صندوق‌های پوششی از آن‌ها استفاده می‌کنند، عبارتند از:

۱- فروش استقراضی؛ به معنای فروش سهامی است که در مالکیت صندوق نیست. در این روش صندوق با پیش‌بینی تغییر قیمت در آینده، سهامی را که در مالکیت فرد دیگری است قرض می‌گیرد تا از طریق معامله‌ی آن در بازار از نوسان قیمت بهره ببرد.

۲- استفاده از آربیتراژ؛ استفاده از اختلاف قیمت در بازارهای مختلف

۳- استفاده از ابزارهای مالی مشتقه نظیر اختیار معامله و قراردادهای آتی

۴- سرمایه‌گذاری در اوراق بهاداری که کمتر از حد ارزش‌گذاری شده باشد یا مطلوب همگان نباشد و یا اوراق بهادار تنزیل شده شرکت‌ها

۵- تلاش برای استفاده از مزایای شکاف بین قیمت جاری بازار و قیمت واقعی سهام

۶- سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور؛ سرمایه‌گذاری روی سهام یا وام بازارهای نوظهور که مستعد تورم بالا و یا رشد نوسانی هستند.

بنا به دلایلی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، یعنی امکان سرمایه‌گذاری در کسب و کارهای متنوع‌تر و عدم وجود قوانین دست و پا گیر، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های پوشش ریسک با کسب سود بیشتری همراه است. اما باید بدانید که این گستردگی ممکن است مخاطره‌آمیز نیز باشد.

برخی از معروف‌ترین نمونه‌های شکست‌های اقتصادی در ارتباط با صندوق‌های پوشش ریسک بوده است. با این حال، این انعطاف‌پذیری صندوق‌های پوشش ریسک باعث شده که برخی از مستعدترین مدیران مالی سودهای بلند مدت فوق‌العاده‌ای کسب کنند.

ذکر این نکته ضروری است که «پوشش ریسک» در واقع تلاش برای کاهش ریسک است، اما امروزه هدف اکثر صندوق‌های پوششی، بیشینه کردن سود حاصل از سرمایه‌گذاری است. بنابراین تصور این که کاربرد این شرکت‌ها تنها پوشش ریسک است صحیح نیست.

در واقع مدیران صندوق‌های پوششی، سرمایه‌گذاری‌های پر مخاطره انجام می‌دهند که نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌های ریسک بیشتری به همراه دارد. دقیقا همین ریسک است که سرمایه‌گذاران زیادی با عقیده «ریسک بیشتر منجر به سود بیشتر می‌شود» را به این شرکت‌ها جذب می‌کند.

برخی از خطرات صندوق پوشش ریسک عبارتند از:

اثر اهرم: علاوه بر پولی که سرمایه‌گذاران در صندوق‌های پوشش ریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند، این صندوق‎‌ها اقدام به استقراض پول از بانک‌ها و نهادهای مالی می‌کنند. به عنوان مثال مطابق قوانین آمریکا صندوق‌های پوشش ریسک می‌توانند به ازای هر ۱ دلار جذب سرمایه، ۹ دلار از بانک‌ها یا سایر نهادهای مالی قرض می کنند، تحت این شرایط یک زیان ۱۰ درصدی معادل با از دست دادن کل سرمایه صندوق خواهد بود.

استقبال از دارایی‌های ریسک‌پذیر: این صندوق‌ها ذاتا به دنبال سرمایه‌گذاری‌های پرریسک‌تر و با بازده بیشتر هستند.

عدم شفافیت کامل: استراتژی‌های معاملات، متنوع‌سازی سبد دارایی یا پورتفولیو و دیگر تصمیم‌های صندوق به صورت شفاف برای سرمایه‌گذاران اطلاع‌رسانی نمی‌شود.

کمبود نظارت: تشکیل و فعالیت صندوق پوشش ریسک مشروط به داشتن نظارت بر روی امور مالی آن نیست بنابراین بسیاری از آن‌ها ریسک‌های ساختاری پنهان دارند.

تعیین نسبت بهینه پوشش ریسک ارز با استفاده از قرارداد آتی طلا در بازار مالی ایران

ریسک ناشی از نوسانات نرخ ارز از جمله موضوعاتی است که همواره ذهن محققین را به خود معطوف نموده است. این ریسک و چگونگی مدیریت آن در مورد بنگاه ها و موسساتی که دارای حجم مبادلات ارزی قابل توجهی هستند، بسیار مهم و قابل تامل است. از این رو در عرصه جهانی در سال های اخیر طراحی ابزارهای مالی نوین برای پوشش ریسک ارز ، رشد چشمگیری داشته است. از جمله این ابزارها می توان به قرارداد آتی ارز، اختیار معاملات ارزی و. اشاره کرد. در بازار مالی ایران نیز پس از انجام تحقیقات مورد نیاز و اخذ مجوزهای لازم درنهایت معاملات بازار آتی در تیرماه سال 1387 توسط شرکت بورس کالای ایران اجرایی شد. در حال حاضر تنها قرارداد آتی فعال در این بازار قرارداد آتی سکه طلا است. پس از شروع انجام معاملات در این بازار تحقیقاتی به منظور بررسی میزان کارایی این بازار در کاهش ریسک قیمت طلای نقدی انجام شده است. در این تحقیق به بررسی امکان پوشش ریسک ارز (دلار) با استفاده از قرارداد آتی سکه طلا پرداخته شده است. این نوع پوشش ریسک با نام پوشش ریسک متقاطع شناخته می شود. در ضمن شاخص میانگین وزنی معاملات به عنوان قیمت قرارداد آتی طلا در نظر گرفته شده است. با استفاده از روش حداقل واریانس و شش مدل رگرسیون معمولی، خودرگرسیون برداری، تصحیح خطای برداری، bekk-garch(1,1)، vech-garch(1,1) و ccc-garch(1,1) نرخ بهینه پوشش ریسک محاسبه شد. داده های مورد استفاده در این مدل ها تفاضل معمولی ، بازده و تفاضل لگاریتمی قیمت ها هستند. در نهایت با استفاده از تست های درون و برون نمونه ای نتیجه گیری شد که یک رابطه معنادار بین نرخ ارز و شاخص ترکیبی قیمت طلا وجود دارد و بهترین مدل برای تخمین نرخ بهینه پوشش ریسک رگرسیون خطی معمولی است.

منابع مشابه

نسبت بهینه پوشش ریسک ارز با استفاده از قرارداد آتی طلا در بازار مالی ایران

در این پژوهش امکان پوشش متقاطع ریسک نرخ ارز (دلار) با استفاده از شاخص میانگین وزنی معاملات قراردادهای آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در شرکت بورس کالای ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس با استفاده از رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی برای حالت‌های درون‌نمونه‌ای و برون‌نمونه‌ای برآورد شد و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج برآورد مدل‌ها حاکی از آن است که یک رابطه معن.

نسبت بهینه پوشش ریسک ارز با استفاده از قرارداد آتی طلا در بازار مالی ایران

در این پژوهش امکان پوشش متقاطع ریسک نرخ ارز (دلار) با استفاده از شاخص میانگین وزنی معاملات قراردادهای آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در شرکت بورس کالای ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس با استفاده از رهیافت های مختلف اقتصادسنجی برای حالت های درون نمونه ای و برون نمونه ای برآورد شد و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج برآورد مدل ها حاکی از آن است که یک رابطه معن.

نسبت بهینه پوشش ریسک نرخ ارز به وسیله قراردادهای آتی سکه طلا در ایران

در این تحقیق نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس برای نرخ ارز (دلار-ریال) با استفاده از آتی سکه طلا توسط رهیافت‌های مختلف اقتصادسنجی مورد برآورد و مقایسه قرار گرفته است. برای محاسبه این نرخ از سه دامنه بازده روزانه، دو روزه و هفتگی برای قیمت‌های نقد و آتی استفاده شده است. دلیل استفاده از این سه نوع بازده، افزایش همبستگی بین بازده‌های نقد و آتی با افزایش دامنه بازده می‌باشد. برای برآورد نرخ.

مدلسازی پویای برآورد نسبت بهینه پوشش ریسک سکه طلا با استفاده از قراردادهای آتی زعفران

این پژوهش تلاشی است در جهت معرفی یک الگوی مطلوب برای مدلسازیِ پویایِ برآوردِ نسبت بهینه پوشش ریسک سکه طلا. با توجه به منحصربفرد بودن ایران در زمینه تولید و عرضه زعفران و ضعف در بخش بازرگانی این محصول، لازم بود این محصول از طریق بورس کالای ایران عرضه شود. پس از ارائه گواهی سپرده زعفران در سال 1396در بورس کالای ایران، در سال 1397 قراردادهای آتی زعفران در بورس کالای ایران تعریف شد. از سوی دیگر، بازار.

نسبت بهینه پوشش ریسک نرخ ارز به وسیله قراردادهای آتی سکه طلا در ایران

در این تحقیق نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس برای نرخ ارز (دلار-ریال) با استفاده از آتی سکه طلا توسط رهیافت های مختلف اقتصادسنجی مورد برآورد و مقایسه قرار گرفته است. برای محاسبه این نرخ از سه دامنه بازده روزانه، دو روزه و هفتگی برای قیمت های نقد و آتی استفاده شده است. دلیل استفاده از این سه نوع بازده، افزایش همبستگی بین بازده های نقد و آتی با افزایش دامنه بازده می باشد. برای برآورد نرخ.

پوشش ریسک با استفاده از شاخص ترکیبی قراردادهای آتی (مطالعه موردی بازار مالی ایران)

تحقیقات داخلی و خارجی پیشین در حوزه پوشش ریسک به تعیین قرارداد آتی با سررسید بهینه و همچنین نرخ بهینه پوشش ریسک پرداخته‌اند. اما از آنجایی که در بازار آتی طلا بورس کالای ایران حجم قراردادها و معاملات کم است، در این پژوهش امکان پوشش ریسک با استفاده از تمام سررسیدها با داده‌های هفتگی مورد بررسی قرارگرفته است. بدین منظور سه سناریو تعریف شده است. در سناریوی اول به تعداد قرارداد معامله‌شده در هفته ق.

پوشش ریسک یا هج چیست؟

پوشش ریسک یا همان هج (Hedge)، نوعی استراتژی معاملاتی برای کاهش ریسک است. به این ترتیب که یک سرمایه گذاری پوششی، ریسک ناشی از تغییرات نامطلوب قیمت در یک سرمایه‌گذاری را خنثی می‌کند.

پوشش کامل ریسک از این نوع استراتژی، در دارایی‌های مختلف به ندرت اتفاق می‌افتد و آن زمانی است که دارایی های پوششی، همبستگی معکوس 100% درصدی با سرمایه‌گذاری اصلی داشته باشند. در این صورت اگر ارزش سرمایه‌گذاری اصلی کاهش یابد، ارزش دارایی پوششی افزایش می‌یابد. به این ترتیب ریسک کل در معاملات ما کاهش یافته و ارزش دارایی‌هایمان هم حفظ شده است.

موارد استفاده پوشش ریسک یا هج (Hedge)

استفاده از استراتژی هج (Hedge) در معاملات، مثل استفاده از بیمه است. درصورتی ‌می‌توانید از بیمه سرقت خودرو پول بگیرید که خودروی شما سرقت شده باشد. پس ضرر سرقت خودروی شما با بیمه سرقت پوشش داده شده است.

این استراتژی معمولا در شرایطی از بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد که روند بازار مبهم باشد و باعث نگرانی سرمایه‌گذاران شده باشد.

استراتژی هج (Hedge) در مارجین

بازار مشتقات مثل آتی و بازارهای دوطرفه (دارای مارجین و لوریج) ابزار خوبی برای استفاده از استراتژی پوشش ریسک یا هج (Hedge) در دارایی است. در بازار مارجین‌ به این ترتیب عمل می‌کنیم که ابتدا بدون درنظر گرفتن روند اصلی، دو معامله هم‌زمان روی یک قیمت، اما در دو جهت مخالف باز می‌کنیم. یعنی یکی خرید و دیگری فروش.

در این حالت سود یک معامله با ضرر در معامله دیگر جبران خواهد شد. به‌عبارتی دیگر ما نه سود می‌کنیم و نه ضرر.

بعد از مشخص شدن جهت روند اصلی، معامله جهت مخالف را با کمی ضرر خارج شده و به معامله دیگر اجازه می‌دهیم با روند پیشروی کند. به این ترتیب، برآیند کل معاملات شما سودآور خواهد بود.

استراتژی هج (Hedge) در بازار آتی

فرض کنید حامد در معاملات آپشن دارایی را به قیمت 100 تومان خریداری می‌کند. همچنین حامد با خرید اختیار فروش 80 تومانی برای سر رسید یکساله این سهم، ریسک خود را پوشش داده است. اگر سهم در تاریخ سر رسید بیشتر از قیمت توافقی معامله شود، حامد اختیار فروش خود را اعمال نمی‌کند و با قیمت بیشتری پول خود را نقد می‌کند.

اما اگر قیمت سهم در تاریخ سر رسید کمتر از قیمت توافقی باشد، اختیار فروش حامد مانند یک پوشش ریسک عمل کرده و از ضررهای بیشتر جلوگیری می‌کند. توجه داشته باشید که در این حالت و بدون معامله اختیار فروش، اگر قیمت‌ها کاهش یابد، سرمایه‌گذاری حامد با شکست مواجه می‌شود.

صندوق پوشش ریسک (Hedge Fund) چیست؟

افرادی که دارایی زیادی دارند یا درآمدشان آنقدر زیاد است که تحمل ضرر را دارند، می‌توانند از صندوق پوشش ریسک یا هج فاند برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند. این شیوه از سرمایه‌گذاری ریسک‌های زیادی به همراه دارد، اما وقتی سودآور باشد، چندین برابر سرمایه اولیه را برمی‌گرداند.

• 1) هج فاند چیست؟
• 2) تاریخچه صندوق پوشش ریسک
• 3) ویژگی های صندوق پوشش ریسک
• 4) مورد استفاده از پوشش ریسک نمونه های صندوق پوشش ریسک
• 5) مزایای صندوق پوشش ریسک
• 6) معایب هج فاند
• 7) هج فاند در ارز دیجیتال
• 8) سخن پایانی

شرایط زیادی برای پیوستن به هج فاند وجود دارد، که باعث شده است فقط افراد خاصی که به خوبی از ترید و دنیای سرمایه‌گذاری سر در می‌آورند به اجازه ورود به آن داشته باشند. در این مقاله از داموندمگ سعی داریم در مورد این روش سرمایه‌گذاری و ویژگی‌های آن صحبت کنیم.

هج فاند چیست؟

هج فاند (Hedge Fund) یا صندوق پوشش ریسک، به مجموعه‌های سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که مدیران آن با استفاده از انواع استراتژی‌ها و بودجه‌ای که از حالت قرضی دارد، سعی می‌کنند در بازار معامله انجام دهند و با شکست متوسط بازده سرمایه‌گذاری سود بیشتری کسب کنند. هج فاندها به عنوان جایگزین سرمایه‌گذاری پرریسک هم درنظر گرفته می‌شوند. این صندوق‌ها عموماً به حداقل سرمایه‌گذاری یا دارایی خالص بالایی نیاز دارند. پس هج فاندها، شرکت‌هایی هستند که سرمایه‌گذاران سرمایه خود را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهند تا آن‌ها به کمک استراتژی‌های مختلف سودآوری کنند.

هدف این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی پرریسک است، چرا که در این صورت سود احتمالی به حد زیادی بالا می‌رود و سرمایه‌گذاران می‌توانند چندین برابر سرمایه اولیه خود سود کسب کنند. به همین دلیل گردانندگان صندوق‌ها از بین بهترین معامله‌گران با بالاترین اطلاعات و توانایی تحلیل انتخاب می‌شوند.

تجارت پرخطر

صندوق‌های پوشش ریسک آزاد هستند تا از استراتژی‌های پرریسک‌تر استفاده کنند. قابل ذکر است، آن‌ها اغلب از اهرم استفاده می‌کنند. یعنی از پول قرض گرفته شده برای خرید بیشتر یک دارایی استفاده می‌کنند تا بازده (یا ضرر) بالقوه خود را چند برابر کنند. آن‌ها همچنین در اوراق مشتقه مانند قراردادهای آتی سرمایه گذاری می‌کنند. به طور خلاصه، آن‌ها در انتخاب سرمایه‌گذاری‌هایی که سرمایه‌گذاران محافظه‌کار به آن دست نمی‌زنند، آزادند.

قابل ذکر است که صندوق‌های پوشش ریسک به اندازه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار تنظیم نمی‌شوند. همانطور که انتظار می‌رود، جذابیت بسیاری از این صندوق‌ها در شهرت مدیران آن‌ها نهفته است، که بسیاری از آن‌ها به عنوان ستاره‌هایی در دنیای سرمایه گذاری هج فاند شناخته می‌شوند.

البته این مدیران همان‌قدر که در کار خود حرفه‌ای هستند دستمزد دریافت می‌کنند. صندوق هج فاند بین 1 تا 2 درصد کارمزد دارایی‌ها و حدود 20 درصد از سود را دریافت می‌کند.

دسته بندی صندوق های پوشش ریسک

هر صندوق برای استفاده از فرصت‌های خاص بازار طراحی شده است. آن‌ها را می‌توان به تعدادی از استراتژی‌های صندوق پوششی گسترده مانند سرمایه‌گذاری رویداد محور و آربیتراژ با درآمد ثابت طبقه بندی کرد و اغلب بر اساس سبک سرمایه‌گذاری مدیر صندوق طبقه‌بندی می‌شوند.

از نظر قانونی، صندوق‌های پوششی اغلب به‌عنوان مشارکت‌های محدود سرمایه‌گذاری خصوصی راه‌اندازی می‌شوند که فقط برای تعداد محدودی از سرمایه‌گذاران معتبر باز هستند و به حداقل سرمایه اولیه زیادی نیاز دارند. سرمایه‌گذاری در هج فاند نقدینگی ندارد زیرا اغلب سرمایه‌گذاران را ملزم می‌کند که حداقل یک سال پول خود را در صندوق نگه دارند. به این مدت زمان دوره قفل گفته می‌شود. برداشت‌ها نیز ممکن است فقط در فواصل زمانی مشخصی مانند سه ماهه یا دو سال یکبار اتفاق بیفتد.

تاریخچه صندوق پوشش ریسک

اولین صندوق پوشش ریسک جهان در سال 1949 توسط شخصی به نام آلفرد وینسلو در استرالیا اتفاق افتاد. او توانست 100 هزار دلار سرمایه جمع‌آوری کند و با استفاده از آن صندوقی به راه بیندازد که هدف آن به حداقل رساندن ریسک از طریق سرمایه‌گذاری بلند مدت با فروش کوتاه مدت سهام بود. این روش اکنون با عنوان صندوق کلاسیک بلند/کوتاه شناخته می‌شود. جونز همچنین از اهرمی برای افزایش بازده صندوق خود استفاده کرد.

از آن زمان تا به حال تغییرات زیادی در کار صندوق‌ها ایجاد شده است تا جایی که اکنون بیش از 16 هزار صندوق پوشش ریسک مشغول به کار هستند.

ویژگی های صندوق پوشش ریسک

تا اینجا متوجه شدیم که صندوق‌های پوشش ریسک هم نوعی صندوق سرمایه‌گذاری هستند، اما مسلماً تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد. این تفاوت‌ها ویژگی‌های کلیدی صندوق هج فاند هستند که در ادامه آن‌ها را معرفی خواهیم کرد:

سرمایه گذاران خاص

هرکسی نمی‌تواند در صندوق پوشش ریسک سرمایه‌گذاری کند. شرایط خاصی وجود دارد که این افراد باید داشته باشند.

• افراد باید بیش از 200 هزار دلار درآمد سالانه داشته باشند که این مقدار برای افراد متأهل به 300 هزار دلار ارتقا می‌یابد. همچنین باید ثابت کنند که در دو سال گذشته این درآمد وجود داشته است و در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
• این افراد باید 1 میلیون دلار دارایی خالص به غیر از خانه محل زندگی خود داشته باشند.
• این فرد باید به نوعی به صندوق وابسته باشد، این وابستگی می‌تواند سمت مدیر اجرایی، شریک یا غیره باشد. به هر حال باید شرایط این وابستگی برای او وجود داشته باشد.

هدف از وضع این شرایط این است که افرادی وارد صندوق پوشش ریسک شوند که توانایی مقابله با ریسک‌های بالا را دارند و می‌توانند صندوق را مدیریت کنند.

به کارگیری روش های مختلف

یکی از ویژگی‌های شاخص صندوق‌های پوششی این است که می‌توانند در دارایی‌های مختلفی از ملک تا سهام و ارز سرمایه‌گذاری کنند. در این صندوق‌های به دلیل استفاده مدیران از ابزارهای مالی مشتقه، سودآوری حتی در زمان رکود نیز ادامه دارد.

کارمزد 2 درصدی

پیش‌تر به این موضوع اشاره کوتاهی کردیم. در صندوق‌های پوشش ریسک، یک کارمزد و یک سهم از سود وجود دارد. کارمزد 2 درصد از دارایی را تشکیل می‌دهد و سهم از سود، 20 درصد سود معاملات صندوق است. در بین این دو هزینه کارمزد همیشه وجود دارد، اما سهمی که از سود به صندوق تعلق می‌گیرد تنها در زمانی است که سودی در کار باشد. البته همین 2 درصد هم مبلغ بسیار بالایی است. همانطور که گفتیم سرمایه این صندوق‌ها بالا است و به میلیارد هم می‌رسد، بنابراین اگر یک صندوق 1 میلیارد دلار سرمایه جذب کرده باشد، بدون اینکه کاری از پیش ببرد، 20میلیون دلار کارمزد دریافت می‌کند.

انتظار می‌رود در مجموعه‌هایی که تا این اندازه بودجه و سرمایه رد و بدل می‌شود، نظارت بیشتری وجود داشته باشد، اما چنین نیست. قوانین مختلفی برای رصد بازارهای مالی وجود دارد، اما تقریباً در هیچکدام جایی برای صندوق‌های پوشش ریسک درنظر گرفته نشده است. البته این مورد به این معنی نیست که این روش از نظر مواجهه با کلاهبرداری امن نیست، بلکه منظور این است که هیچ قانونی برای روش سرمایه‌گذاری و دارایی‌های مجاز وجود ندارد.

نمونه های صندوق پوشش ریسک

برخی از نمونه‌های صندوق پوشش ریسک بر اساس کل دارایی تحت مدیریت یا AMU (assets under management) از این قرارند:

• شرکت تحت مدیریت الیوت پل سینگر تا ژوئن 2021 دارای 48 میلیارد دلار در AUM بود. این صندوق که در سال 1977 تأسیس شد، گهگاه به عنوان یک صندوق کرکس (vulture fund) توصیف می‌شود، زیرا دارایی‌های قابل توجهی بر اوراق بهادار پرتنش متمرکز شده است، از جمله بدهی کشورهای ورشکسته. صرف نظر از این، این استراتژی برای چندین دهه موفق بوده است.
• Two Sigma Investments نیویورک که در سال 2001 توسط دیوید سیگل و جان اوردک تأسیس شد، با بیش از 66 میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت تا مارس 2021، نزدیک به صدر فهرست صندوق‌های پوششی توسط AUM است. استراتژی سرمایه‌گذاری خاص، به آن اجازه می‌دهد تا همراه با تغییرات در بازار انعطاف داشته باشد.
• یکی از محبوب‌ترین صندوق‌های پوششی، فناوری‌های رنسانس (Renaissance Technologies) جیمز اچ. سیمون است. این صندوق، با 130.7 میلیارد دلار در AUM، در سال 1982 راه‌اندازی شد، اما استراتژی خود را همراه با تغییرات فناوری در سال‌های اخیر متحول کرده است. اکنون، رنسانس به تجارت سیستماتیک مبتنی بر مدل‌های کامپیوتری تمرکز دارد. به لطف این رویکردها، رنسانس توانسته است علی‌رغم آشفتگی‌های اخیر در فضای گسترده‌تر صندوق‌های پوششی، بازدهی خوبی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کند.

مزایای صندوق پوشش ریسک

صندوق‌های پوشش ریسک مزایای ارزشمندی نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری سنتی دارند. برخی از مزایای قابل توجه آن‌ها عبارتند از:

• استراتژی‌های سرمایه‌گذاری که می‌توانند بازدهی مثبتی را در بازارهای سهام و اوراق قرضه در حال افزایش و کاهش ایجاد کنند
• کاهش ریسک و نوسانات کلی پرتفولیو در پرتفولیوی متوازن
• افزایش بازده
• انواع سبک‌های سرمایه‌گذاری که به سرمایه‌گذاران امکان سفارشی کردن دقیق استراتژی سرمایه‌گذاری را می‌دهد
• دسترسی به برخی از با استعدادترین مدیران سرمایه‌گذاری جهان

معایب هج فاند

• ضرر و زیان می‌تواند به طور بالقوه بزرگ باشد
• نقدینگی کمتر نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک استاندارد
• وجوه را برای مدت طولانی قفل می‌کند
• استفاده از اهرم می‌تواند زیان را افزایش دهد

هج فاند در ارز دیجیتال

در بحث ارز دیجیتال نیز هج فاند یا صندوق پوشش ریسک وجود دارد. برخی از این صندوق‌ها فقط بر ارز دیجیتال تمرکز دارند و برخی دیگر نیز یک صندوق معمولی پوشش ریسک هستند که ارز دیجیتال نیز خرید و فروش می‌کنند و این به دلیل همان نظارت محدودی است که پیش‌تر به آن اشاره کردیم. ارزهای دیجیتال خود دارایی‌های پرریسک و پر نوسان هستند و ادغام آن با چنین شیوه معامله‌ای به نظر خطرناک می‌آید.

برخی از صندوق‌های پوشش ریسک مخصوص ارز دیجیتال را در ادامه معرفی خواهیم کرد.

1. Pantera Capital

از نوامبر 2021Pantera Capital 4/6 میلیارد دلار دارایی بلاک چین را مدیریت می‌کند. برای واجد شرایط بودن برای سرمایه گذاری در این صندوق باید بیش از 100 هزار دلار در دسترس داشته باشید. این باعث می‌شود این صندوق برای سرمایه گذاران نهادی یا افرادی با دارایی خالص بسیار بالا دارند بهترین باشد. این شرکت از سال 2013 وجود داشته است، بنابراین به عنوان یک صندوق پوشش ریسک ارزهای دیجیتال نسبتاً قدیمی است.

2. Coin Capital

Coin Capital بیشتر از Pantera Capital برای افرادی که کیف پول کوچک‌تری دارند مناسب است. این صندوق سرمایه‌گذاری در انواع مختلفی از ارز دیجیتال، استارت آپ‌های بلاک چین و پیشنهادات تک سکه سرمایه گذاری می‌کند و بیش از 40 ارز دیجیتال مختلف از جمله اتریوم، لایت کوین، بیت کوین، ریپل و دش را مدیریت می‌کند.

3. Bitcoin Reserve

Bitcoin Reserve یک صندوق سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال به نام «صندوق آربیتراژ» را اداره می‌کند. این صندوق به طور همزمان در صرافی‌های مختلف ارز دیجیتال معامله می‌کند تا سعی کند ناکارآمدی‌های بازار را اصلاح کند.

سخن پایانی

بازارهای مالی و شیوه‌های سرمایه‌گذاری آنقدر پیچیده شده و هرروز در حال رشد هستند که می‌توان هزاران صفحه کتاب درباره آن‌ها نوشت و خواند. در این مقاله سعی کردیم به گوشه‌ای از آن یعنی صندوق پوشش ریسک که اصلاً مفهوم جدیدی نیست اشاره کنیم. همانطور که در متن گفتیم این مفهوم یا بهتر بگوییم ابزار معامله از دهه 40 میلاد وجود داشته است، اما هر روز به دلیل رشد تکنولوژی و شیوه‌های مالی جدید پیشرفت کرده است، تا جایی که ارزهای دیجیتال نیز در آن سهمی پیدا کرده‌اند.

پوشش ریسک چیست؟ ترفندهایی برای جبران ضررهای احتمالی

هنگامی که صحبت از سرمایه‌گذاری و بازارهای مالی می‌شود، پای ریسک نیز به میان می‌آید. در بازار سرمایه هر لحظه ممکن است با وضعیتی ریزشی و ناپایدار مواجه شویم. درست در این مواقع است که یکی از مهم‌ترین ابزارهای کاهش ریسک، یعنی استراتژی پوشش ریسک به کمک ما می‌آید. چنا‌ن‌چه این استراتژی به صورت صحیح پیاده شود، می‌تواند موجب کاهش صددرصدی ریسک شود. هرچند برای این منظور لازم است هزینه‌های اندکی هم پرداخت شود. در ادامه با جزئیات بیشتری توضیح می‌دهیم که منظور از استراتژی پوشش ریسک چیست و چه مزایا و معایبی دارد.

بیشتر بخوانید

پوشش ریسک یا هج (Hedge) چیست؟

هنگامی که عبارت پوشش ریسک یا هج (Hedge) به گوش می‌خورد، احتمالا تصور همگان بر این است که این استراتژی ابزاری را در اختیار افراد قرار می‌دهد که موجب کاهش ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری می‌شوند. اما حقیقت آن است که افرادی که از این استراتژی استفاده می‌کنند، حتی ریسک بسیار بیشتری را تقبل می‌کنند. در این روش، سرمایه‌گذاران برای کاهش ریسک ناشی از نوسان‌های شدید قیمتی، دست به سرمایه‌گذاری‌هایی می‌زنند که بتواند در جهت معکوس، زیان‌های ناشی از این تحرکات قیمتی را جبران کند.

در استراتژی پوشش ریسک، باید مطمئن شوید که میان دو معامله‌تان همبستگی منفی وجود دارد و یکی قادر است دیگری را پوشش دهد. طبق این تعریف، می‌توان گفت که استراتژی پوشش ریسک یک سرمایه‌گذاری ثانویه روی یک دارایی است که قیمت آن در جهتی مخالف با قیمت سرمایه‌گذاری اولیه حرکت می‌کند.

پوشش ریسک یا هج به زبان ساده، شامل سرمایه‌گذاری‌های جانبی‌ای است که با هدف کاهش ریسک‌ ناشی از تغییرات پیش‌بینی نشده قیمت‌ها انجام می‌شود.

چنان‌چه از استراتژی پوشش ریسک استفاده کنید، می‌توانید حتی در شرایط افت شدید بازار نیز نگرانی‌ بابت ضرر و زیان‌ها نداشته باشید. پوشش ریسک یا هج یک راهکار مانند استفاده از بیمه است؛ بیمه باعث نمی‌شود که از آسیب‌هایی هم‌چون سیل و زلزله جلوگیری شود اما می‌توان تدابیری اندیشید که زیان‌های ناشی از این وقایع کم‌تر شود.

در استراتژی پوشش ریسک هم مانند بیمه، شما سعی دارید زیان‌های احتمالی را به شیوه‌ای دیگر جبران کنید. به این منظور دست به یک سرمایه‌گذاری دیگر می‌زنید. یعنی اگر در سرمایه‌گذاری اولیه زیان کنید، می‌توانید این زیان را از طریق سرمایه‌گذاری دوم جبران کنید. البته باید توجه داشت که استفاده از این استراتژی نیازمند میزانی کافی از دانش فنی و ریاضی برای تحلیل سهم‌های بازار است.

ایجاد پوشش ریسک؛ چه زمانی و چگونه؟

سرمایه‌گذاران هنگامی به استراتژی پوشش ریسک روی می‌آورند که هیچ اطمینانی در خصوص بازار ندارند. فرض کنید که سهام یک شرکت نفتی را خریداری کرده‌اید. برای پوشش ریسک آن باید به سراغ صنعتی دیگر بروید که حتی در صورت افت قیمت نفت هم اثر چندانی بر پرتفوی شما نداشته باشد و بخشی از دارایی خود را روی آن سرمایه‌گذاری کنید؛ در آن سمت ماجرا اما، اگر قیمت نفت افزایش پیدا کند، سودی که به دست می‌آورید هم کاهش پیدا می‌کند. با این همه، سود کم بهتر از آن است که تمام سرمایه‌ از دست برود.

ایجاد پوشش برای ریسک سرمایه‌گذاری‌تان می‌تواند ابزار قدرتمندی باشد، اما ابزاری است که اغلب توسط سرمایه‌گذاران نادیده گرفته می‌شود. این باور غلطی است که پوشش ریسک، یک پروسه فنی برای سرمایه‌داران کله‌گنده است، هرکسی باید به دنبال کاهش ریسک خود از طریق به کار گرفتن چند استراتژی باشد.

جوزف فوگ

دو استراتژی اصلی پوشش ریسک

یکی از دو استراتژی اصلی که در بازارهایی با روند نزولی از آن‌ها استفاده می‌شود، فروش دارایی‌ها و نقد کردن آن‌هاست. به این ترتیب، سرمایه‌گذار دارایی خود را صرف خرید اوراق با درآمد ثابت می‌کند. اما در شرایطی که دارایی‌ها حجم بالایی دارند، نقد کردن این حجم زیاد ممکن است نه تنها به کاهش ریسک کمک نکند، بلکه باعث بروز رفتار هیجانی شود. به علاوه اگر دارایی‌های موجود نقد شوند، این احتمال وجود دارد که نتوان دارایی را مجددا و پس از پایان روند نزولی بازار با همان حجم و قیمت خریداری کرد. هم‌چنین در این استراتژی، هزینه‌ای برای فروش و خرید مجدد دارایی نیز باید پرداخت شود.

بیشتر بخوانید

اما استراتژی دوم در این زمینه، استفاده از قرارداد آتی، بدون نقد کردن دارایی‌های داخل سبد سهام است. در استراتژی پوشش ریسک به کمک قرارداد آتی، می‌توان در هنگامی که بازار سیری نزولی دارد، دارایی را حفظ کرد. چنان‌چه پرتفوی با سبد دارایی پایه قرارداد آتی همسبتگی مثبت داشته باشد، می‌توان با ورود به موقعیت فروش مانع از زیان‌ شد. به این ترتیب در هزینه‌های معاملاتی نیز صرفه‌جویی خواهد شد و پس از اتمام روند نزولی، می‌توان با ورود به موقعیت معکوس و بستن موقعیت فروش پیشین، به سودآوری رسید. فارغ از این‌که افراد تک‌سهم باشند یا دارای پرتفوی سهام، می‌توانند متناسب با نسبت بهینه پوشش ریسک، از این استراتژی بهره ببرند.

ریسک‌های پوشش ریسک

درست است که استراتژی پوشش ریسک برای کاهش ریسک مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما خود آن هم ریسک دارد چرا که این روش ممکن است به صورت قطعی موفقیت‌آمیز نباشد. یک سرمایه‌گذار باید پیش از انتخاب یک استراتژی پوشش ریسک، از خود بپرسد که مزایا و معایب این استراتژی برای او چیست؟ آیا استفاده از یک استراتژی خاص می‌تواند هزینه‌هایی اضافه‌ای را که به سرمایه‌گذار تحمیل شده است جبران کند؟

پوشش ریسک در بیشتر اوقات موجب سودآوری نمی‌شود. بلکه یک استراتژی موفق در این زمینه، راهکاری است که از وقوع ضرر و زیان جلوگیری کند.

صندوق پوشش ریسک چیست؟

صندوق‌های پوشش ریسک یا هج، از دهه ۵۰ میلادی فعالیت خود را در دنیا آغاز کردند. در ابتدا هدف این صندوق‌ها پوشش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بازارهایی با روند نزولی بود. اما هرچه زمان گذشت، فعالیت خاص این صندوق‌ها با جذب سرمایه‌های فراوانی همراه بود. به این ترتیب این صندوق‌ها رشد چشم‌گیری داشتند و اکنون در جای‌جای دنیا از آن‌ها استفاده می‌شود. صندوق پوشش ریسک را با عنوان صندوق پوششی نیز می‌شناسند.

این صندوق‌ها، گونه‌ای نهاد مالی هم‌چون شرکت‌های مدیریت سرمایه یا سرمایه‌گذاری هستند که سرمایه‌های فراوانی را جذب می‌کنند. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به این صورت است که پول باید تا مدت مشخصی در صندوق بماند و سرمایه‌گذار حق برداشت آن را ندارد. هنگامی که مبالغی معین در این صندوق‌ها جمع‌آوری شود، مدیران آن را در ابزارهای گوناگون مالی سرمایه‌گذاری می‌کنند. سپس در ازای سودی که به دست می‌آید، پاداش‌هایی هم‌چون حق مدیریت به دست می‌آورند. به منظور سرمایه‌گذاری در ابزارهای مالی گوناگون، لازم است که مدیران این صندوق‌ها عملکردی حرفه‌ای داشته باشند و از تکنیک‌های پیچیده ریاضی و معاملات پیشرفته استفاده کنند.

از آن‌جا که این صندوق‌ها، به دنبال ابزارهای بسیار پرریسک هستند، طبیعی است که سوددهی آن‌ها در مقایسه با سایر صندوق‌ها بیشتر است. مدیران این صندوق‌ها در پی انجام اقداماتی در راستای کاهش ریسک هستند اما هدف نخست و اصلی این صندوق‌ها، تلاش برای دریافت سود بیشتر است؛ فارغ از این‌که بازار در شرایط پررونق به سر می‌برد یا راکد است.

راهکارهای مورد استفاده در صندوق پوشش ریسک

این صندوق‌ها در ترکیب دارایی‌های خود از ابزارهای مالی متنوعی استفاده می‌کنند که همین امر تفاوت بارز آن‌ها را با سایر صندوق‌ها رقم می‌زند. یعنی آن‌چه در این صندوق‌ها بر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود، در دیگر صندوق‌ها به چشم نمی‌خورد. اکنون به چند مورد از این ابزارها و راه‌کارها اشاره می‌کنیم.

بهره‌مندی از فروش استقراضی

فروش استقراضی روشی است که بر اساس آن یک فرد سهامی را از مالک آن قرض می‌گیرد. این فرد قصد دارد که سهام را در قیمت بالا بفروشد و با افت قیمت سهام، مجددا آن را خریداری می‌کند و به مالک برگرداند. چنان‌چه قیمت کم شود، مابه‌التفاوت قیمت فروش سهام و خرید سهم جدید، به عنوان سود برای فرد قرض‌گیرنده در نظر گرفته می‌شود. صندوق پوشش ریسک نیز هنگام رکود بازار از چنین ابزاری استفاده می‌کند؛ سهامی را که آن نیست قرض می‌گیرد و در بازار می‌فروشد و سپس هنگام کاهش قیمت، مجددا آن را خریداری می‌کند و به این ترتیب سود به دست می‌آورد.

سرمایه‌گذاری در ابزارهای مشتقه

یکی مورد استفاده از پوشش ریسک از رایج‌ترین شیوه‌های مورد استفاده در این صندوق‌ها، پوشش ریسک با استفاده از ابزارهای مشتقه است. ابزارهای مشتقه از جمله اوراق بهاداری به شمار می‌روند که ارزش آن‌ها با توجه به دارایی پایه مشخص می‌شود. صندوق‌ پوشش ریسک به کمک سرمایه‌گذاری در چنین ابزاری، می‌تواند روی دارایی‌های مختلفی سرمایه‌گذاری کند و از این طریق سود به دست آورد. از جمله این مشتقات می‌توان به اختیار معامله، قرارداد سوآپ، قراردادهای آتی و قراردادهای سلف اشاره کرد.

بیشتر بخوانید

پوشش ریسک به کمک متنوع‌سازی سبد سهام

درست است که به کمک ابزار مشتقه می‌توان از سرمایه‌گذاری در برابر ریسک‌های موجود حفاظت کرد اما این روش نیازمند سرمایه‌ی زیاد است. روش‌های دیگری علاوه بر مشتقات نیز وجود دارند که استفاده از آن‌ها می‌تواند در پوشش ریسک کارساز باشد. از جمله این موارد می‌توان به چیدمان متنوع سبد سهام اشاره کرد.

فرض کنید شما مورد استفاده از پوشش ریسک روی سهام شرکت «الف» سرمایه‌گذاری کرده‌اید اما به منظور پوشش ریسک، در جهت عکس روی سهام شرکت «ب» هم سرمایه‌گذاری کرده‌اید. به این ترتیب اگر سهام شرکت «الف» با افت مواجه شد، می‌توانید از محل سرمایه‌گذاری روی شرکت «ب» سود به دست آورید. اما ضمانت استراتژی پوشش ریسک چیست؟ هیچ ضمانتی در این خصوص وجود ندارد که اگر یکی از شرکت‌ها با افت مواجه شد، شرکت دیگر به سمت سودآوری حرکت کند. ممکن است در شرایطی مشابه هر دو سهام با افت قیمت مواجه شوند. یعنی ممکن است اتفاق‌هایی رخ دهد که کاملا با آن‌چه تصور می‌کردیم متفاوت است. به همین جهت روی استفاده از دانش تحلیل ریاضی بازار در این روش بسیار مورد تأکید است.

بیشتر بخوانید

آربیتراژ

آربیتراژ امکانی را ایجاد می‌کند که بتوان بر اساس آن پوشش ریسک ایجاد کرد. قیمت‌ یک دارایی در بازارهای مختلف مالی در سراسر جهان با هم متفاوت است. به این ترتیب، می‌توان از این تفاوت قیمت سود کسب کرد. مدیران صندوق‌های پوشش ریسک، به کمک تجربه و مهارت خود بازارهای مالی مختلف را با دقت پیگیری می‌کنند. به این طریق می‌توانند فرصت‌های مطلوبی را بیابند که سایرین از آن بی‌خبرند. این مسئله می‌تواند منجر به آن شود که دارایی صندوق پوشش ریسک در مسیر درستی سرمایه‌گذاری شود.

بیشتر بخوانید

سرمایه‌گذاری در اوراق بهاداری که مورد توجه عموم نیستند

در بازار بورس سهم‌های مختلفی وجود دارد که به قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خود قیمت‌گذاری و معامله می‌شوند. صندوق پوشش ریسک با شناسایی این سهام می‌تواند دارایی‌های موجود را در این اوراق سرمایه‌گذاری کند.

سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور

ماهیت صندوق پوشش ریسک به گونه‌ای است که می‌تواند با سرمایه‌گذاری در سهام یا ابزارهای نوظهور که با رشد نوسانی همراه هستند، به سودآوری برسد.

سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی

سرمایه‌گذاری در بازار املاک، مستغلات، طلا و یا حتی مشاغل پرریسک، از جمله دیگر مواردی است که مورد توجه صندوق پوشش ریسک است.

ساختار اهرمی

صندوق پوشش ریسک می‌تواند از اهرم‌های ۱۰ برابری استفاده کند. یعنی اگر یک واحد سرمایه جذب کنند، برخی از بانک‌ها به ازای همان یک واحد، ۹ واحد وام می‌دهند. به همین ترتیب اگر اگر یک واحد از بین برود، آن‌ها ده واحد متضرر می‌شوند و بالعکس.

خطرات صندوق پوشش ریسک

درست است که صندوق پوشش ریسک سودآوری بالایی دارد اما نمی‌توان از خطرات آن غافل بود. اما خطرات صندوق پوشش ریسک چیست؟ این صندوق‌ها رویکرد متفاوتی نسبت به استراتژی کلاسیک پوشش ریسک دارند و در پی برخورداری از بیشترین سود حاصل از یک سرمایه‌گذاری در کنار جلوگیری از ریسک هستند. در راستای همین تغییر رویکردِ پوشش ریسک در این گونه صندوق‌ها، مخاطراتی به وجود می‌آید که بهتر است چند نوع از این مخاطرات را با هم مرور کنیم:

• اثر اهرم: همان‌گونه که در بخش قبل توضیح دادیم، پوشش‌دهندگان ریسک و مدیران این صندوق‌ها از بانک‌ها وام دریافت می‌کنند. آن‌ها به ازای هر یک دلار جذب سرمایه، می‌توانند ۹ دلار وام بگیرند. این اهرم ۱۰ درصدی همان‌قدر که می‌تواند سودساز باشد، به همان میزان نیز می‌تواند ضررهای بزرگ را تشدید کند و کل دارایی صندوق را به باد دهد.
• استقبال از دارایی‌های پرریسک: اساس کار این صندوق‌ها، سرمایه‌گذاری بر روی دارایی‌هایی‌ است که ریسک بالاتر و بازده بیشتری دارند. این امر می‌تواند به جای پوشش ریسک، خود به تنهایی یک تبدیل به یک ریسک شود.
• عدم شفافیت کامل:‌ استراتژی‌های معاملاتی، چیدمان سبد سهام و سایر تصمیم‌ها، از جمله مواردی است که برای سرمایه‌گذاران چندان با مورد استفاده از پوشش ریسک جزئیات اطلاع‌رسانی نمی‌شود و در بازارهای مالی، هر کجا که عدم شفافیت وجود داشته باشد، احتمال بروز ضرر و کلاه‌برداری نیز وجود خواهد داشت.
• کمبود نظارت: این ویژگی موجب می‌شود که ریسک‌های ساختاری پنهان آشکار نشوند. چرا که نظارت دقیقی بر این صندوق‌ها وجود ندارد و این مسئله موجب ایجاد مخاطراتی خواهد شد.

تفاوت صندوق پوشش ریسک و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک

تا به این‌جا دانستیم صندوق پوشش ریسک چیست و چه راهکارهایی را به منظور پوشش ریسک در نظر می‌گیرد. اگر قبلاً با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک آشنا باشید، ممکن است به نظرتان بیاید این دو نوع صندوق مشابه هم هستند. به همین جهت لازم است به تفاوت‌ این صندوق‌ها هم اشاره کنیم.

• نخست آن‌که در صندوق پوشش ریسک، می‌توان بدون هیچ‌گونه محدودیتی از ابزارهای متنوعی استفاده کرد. اما این مسئله در صندوق‌های سرمایه‌گذاری به چشم نمی‌خورد؛ در این صندوق‌ها تنها می‌توان در دارایی‌های مالی که در اساس‌نامه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک ذکر شده است، سرمایه‌گذاری کرد.
• در بیشتر مواقع بر صندوق پوشش ریسک نظارت نمی‌کنند. اما صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک از جانب ناظران بازار مدام رصد می‌شود.
• سرمایه‌گذاری در صندوق پوشش ریسک تنها برای افراد محدودی امکان‌پذیر است چرا که نیازمند سرمایه اولیه قابل توجهی است. اما عموم مردم می‌توانند در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک وارد شوند.
• در صندوق پوشش ریسک، کارمزد ثابتی تقریبا به اندازه دو درصد از کل میزان سرمایه‌ای که به صندوق جذب شده است دریافت می‌شود. اما در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، کارمزدها با توجه به ترکیب دارایی صندوق و معمولا به اندازه درصدی از قیمت NAV صندوق است. پس مشخص است که کارمزد مدام در حال تغییر است.
• در صندوق‌های پوشش ریسک، مدیر صندوق در ضرر سرمایه‌گذاران سهیم نمی‌شود اما در صندوق‌های سرمایه‌گذاری این‌گونه نیست.

بیشتر بخوانید

جمع‌بندی

پوشش ریسک یا hedge را می‌توان هم‌چون بیمه‌نامه‌ای دانست که با استفاده از ابزارهای مالی هم‌چون ابزار مشتقه و قراردادهای آتی، دارایی را در برابر اتفاق‌های احتمالی و پیش‌بینی‌نشده محافظت می‌کند. در همین راستا نیز صندوق‌های پوشش ریسک در بسیاری از نقاط جهان به وجود آمده‌اند و افرادی که سرمایه‌های کلانی دارند، می‌توانند با بهره‌گیری از این صندوق‌ها به سودهای فراوانی دست پیدا کنند. پوشش ریسک فی نفسه به دنبال سودآوری نیست و تنها استفاده‌ی آن، جلوگیری از ضرر در موقعیت‌های حساس است. اما در صندوق‌های پوشش ریسک، با اندکی انحراف از رویکرد اصلی پوشش ریسک مواجه هستیم و بحث سودآوری در کنار کاهش ریسک نیز مطرح می‌شود زیرا مدیران این صندوق‌ها، مبلغ موجود در صندوق را در دارایی‌های متنوع و پرریسکی سرمایه‌گذاری می‌کنند و در صورت سودآوری، بازده بالایی کسب می‌کنند.