نمودارهای قیمت

کندل مثبت و منفی و قیمت باز، بسته، بالاترین و پایین ترین که در هر یک مشخص است

آموزش تحلیل تکنیکال معاملات Technical Analysis براساس نمودارهای شاخص و قیمت برای سرمایه گذاری

آموزش تحلیل تکنیکال معاملات Technical Analysis براساس نمودارهای شاخص و قیمت برای سرمایه گذاری

تحلیل بازارهای مالی به دو دسته اصلی تحلیل فاندامنتال (Fundamental) و تحلیل تکنیکال (Technical) تقسیم می شود. تحلیگران فاندامنتال، سرمایه گذاران بلند مدتی هستند که توجه آن ها بیشتر به ارزش سهام با توجه به آنالیز مسائل اقتصادی و آمارهای مالی شرکت ها است. هدف از این فرادرس، بیشتر برای دسته دوم، یعنی تحلیگران تکنیکال است که سرمایه گذارانی براساس معاملات میان مدت و کوتاه مدت هستند و معاملات آنان به صورت روزانه انجام می شود و با توجه به کوتاه بودن مدت زمان معامله، تکنیک های تحلیل بنیادی یا فاندامنتال برای این سرمایه گذاران کاربرد چندانی ندارد و به دنبال ابزارهایی برای پیش بینی آینده قیمت برای سرمایه گذاری کوتاه مدت است.

آموزش تحلیل تکنیکال معاملات Technical Analysis براساس نمودارهای شاخص و قیمت برای سرمایه گذاری

دکتر فرزاد تحریری

محقق پسادکتری مهندسی صنایع

ایشان عضو هیات پژوهشی و محقق دانشگاه تهران (دانشکده صنایع) هستند و علاوه بر رشته تخصصی در مهندسی صنایع در مسائل پولی، مالی و اقتصادی در معاملات بازارهای جهانی از جمله: بازارهای سهام، بازارهای آتی، بازار فارکس، بازار آپشن باینری و بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارند.

توضیحات تکمیلی

تحلیل بازارهای مالی به دو دسته اصلی تحلیل فاندامنتال (Fundamental) و تحلیل تکنیکال (Technical) تقسیم می شود. تحلیگران فاندامنتال، سرمایه گذاران بلند مدتی هستند که توجه آن ها بیشتر به ارزش سهام با توجه به آنالیز مسائل اقتصادی و آمارهای مالی شرکت ها است.

هدف از این فرادرس، بیشتر برای دسته دوم، یعنی تحلیگران تکنیکال است که سرمایه گذارانی براساس معاملات میان مدت و کوتاه مدت هستند و معاملات آنان به صورت روزانه انجام می شود و با توجه به کوتاه بودن مدت زمان معامله، تکنیک های تحلیل بنیادی یا فاندامنتال برای این سرمایه گذاران کاربرد چندانی ندارد و به دنبال ابزارهایی برای پیش بینی آینده قیمت برای سرمایه گذاری کوتاه مدت است.

تحلیل تکنیکال برای هر محصولی که دارای قیمت است از قبیل: کالا، سهام، شاخص‌ ها، قراردادهای آتی و ارزهای دیجیتال، کاربرد دارد. تحلیل تکنیکال بیشتر به جهت و حرکت قیمت در گذشته و حال در بازار و با توجه به سه ابزار اساسی که شامل: الگوهای نمودار خطی، نمودار شاخص و نمودار قیمت تعیین می‌ گردد و هر کدام از این ابزارها در پیش بینی هر چه دقیق‌ تر حرکات قیمت در آینده تاثیر بسزایی دارد.

در این فرادرس، استفاده از هر سه ابزار به صورت کاربردی و جامع می‌ تواند باعث پیش بینی هر چه دقیق‌ تر قیمت در آینده شوند. از آنجایی که احساسات معامله گران در بازار، منعکس کننده نوسانات قیمت حاضر است و با توجه به این که روانشناسی جمعی معامله گران در دوره‌ های متفاوت تقریبا مشابه است، بنابراین نوسانات آینده‌ بازار می‌ تواند سیکل دوباره و شبیه به نوسانات گذشته‌ آن باشد. یکی از رموز اصلی موفقیت تحلیلگر تکنیکال، دانش و شناخت روانشناسی بازار معاملات است که در این فرادرس در نظر گرفته شده است.

در این آموزش مثال هایی از بازار فارکس بیان شده است تا مخاطبین، ضمن آشنایی با اصول تحلیل تکنیکال با سرمایه گذاری در این بازار بیشتر آشنا شوند.

نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال + 5 نمودار پرکاربرد

نمودار قیمت یک ابزار گرافیکی برای نشان دادن تغییرات قیمت یک دارایی در طول زمان است. نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال داده‌های تاریخی بازار را بر اساس ترکیبی از اطلاعات قیمت و حجم، در مقیاس‌های زمانی متفاوت نمایش می‌دهند. امروزه تحلیل تکنیکال یک روش بسیار متداول برای تحلیل بازارهای مالی است. افرادی که از این روش برای سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند، اصطلاحا «چارتیست» نام دارند. در ابتدا چارت‌ها به‌صورت دستی ترسیم می‌شدند اما امروزه با استفاده از کامپیوترها ترسیم شده و در دسترس عموم قرار می‌گیرند.

• 1) انواع نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال
• 2) خطی (Line Chart)
• 3) میله‌ای (Bar Chart)
• 4) کندل استیک یا شمعی (Candlestick Chart)
• 5) رنکو (Renko Chart)
• 6) هیکن آشی (Heiken Ashi Chart)
• 7) نقطه و شکل (Point and Figure Chart)
• 8) کلام پایانی

انواع نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال

مهم‌ترین نمودارهای قیمتی که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده تحلیلگران قرار می گیرد شامل موارد زیر است:

همچنین در تقسیم‌بندی دیگری بر اساس نحوه ترسیم مقدار نوسانات قیمت، نمودارها می‌توانند در مقیاس حسابی یا لگاریتمی ترسیم شوند. نوع و مقیاس نمودار بر اساس نظر چارتیست تعیین می‌شود. در واقع باید بدانیم که به‌دنبال چه اطلاعاتی در نمودارهای قیمت هستیم و سپس، بر اساس نیاز خود می‌توانیم بهترین نوع و مقیاس را انتخاب کنیم!

خطی (Line Chart)

لاین چارت یا نمودار خطی ابتدایی‌ترین شکل نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال است. این نوع چارت صرفا از یک خط تشکیل شده است. نقاط قیمت شامل قیمت باز، بسته شدن، کمترین یا بیشترین در یک تایم‌ فریم مشخص از سمت چپ به راست به یکدیگر متصل شده‌اند. حین استفاده از این نمودار از قیمت پایانی دارایی مثلا در تایم ‌فریم روزانه استفاده می‌شود. اگر به گزارشات اینفوگرافیک مالی یا اخبار اقتصادی توجه کرده باشید، لاین چارت رایج‌ترین ابزار برای ارائه یک دیدگاه کلی از تغییرات تاریخی و وضعیت فعلی پارامترهای مالی مختلف است.

در واقع این یک ابزار ساده برای درک عمومی مسیر حرکات قیمت در بازار است که برخی معامله‌گران ترجیح می‌دهند از آن استفاده کنند. اگر شما تنظیمات نمودار را بر اساس ثبت قیمت پایانی روز (Close) تعیین کنید، اطلاعات چندانی در مورد نوسانات میان‌روزی بازار در دسترس شما نخواهد بود. برخی معامله‌گران بلندمدتی این مدل استفاده از نمودارهای قیمت را منطقی‌تر دانسته و معتقدند که قیمت پایانی روز نسبت به قیمت باز شدن، کمترین و بیشترین، مهم‌تر است!

میله‌ای (Bar Chart)

نمودار میله‌ای یکی از ابزارهای اساسی برای تحلیل نموداری است. این نمودارها اغلب به‌عنوان چارت‌های OHLC (اشاره به Open-High-Low-Close) نیز شناخته می‌شوند. بار چارت از یک سری خطوط عمودی متوالی تشکیل شده‌اند که نوسانات قیمت در یک مقیاس زمانی را نشان می‌دهند.

استفاده از نمودار میله‌ای این امکان را به تحلیلگر می‌دهد تا با در نظر داشتن قیمت‌های باز، بسته شدن، کمترین و بیشترین در یک قاب، الگوهای قیمتی را راحت‌تر شناسایی کند. قیمت باز شدن به‌صورت یک خط افقی در سمت چپ و قیمت بسته شدن، به‌صورت یک خط کوچک افقی در سمت راست میله قرار می‌گیرد. اگر قیمت بسته شدن بالاتر از قیمت باز شدن باشد، معمولا میله با رنگ مشکی یا سبز نمایش داده می‌شود تا نشان‌دهنده شرایط صعودی باشد. در حالت معکوس، یعنی در وضعیت نزولی (قیمت بسته شدن کمتر از قیمت باز شدن) رنگ میله‌های قیمت قرمز است.

کندل استیک یا شمعی (Candlestick Chart)

نوع دیگری از نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال که امروزه در میان انواع نمودارها تقریبا پرکاربردترین است، کندل استیک یا اصطلاحا شمعی نام دارد. دلیل نام‌گذاری این نوع نمودار، شکل ظاهری آن و شباهت به شمعدان است. در شکل ایده‌آل، هر کندل یا شمع قیمتی شامل یک بدنه ضخیم و دو خط نازک در بالا و پایین آن است که در اصطلاح فنی، سایه نامیده می‌شوند.

بالاترین بخش سایه بالا، نشان‌دهنده بیشترین قیمت در آن شمع قیمتی است که High یا H نام دارد. در سمت مقابل، پایین‌ترین بخش سایه پایین نشان‌دهنده کمترین قیمت در آن شمع قیمتی است که Low یا L نامیده می‌شود. الگوهای شمعی بر اساس بدنه یا سایه‌ها (یا هر دوی آن‌ها) تشکیل می‌شوند. این الگوها بیشتر برای معاملات کوتاه ‌مدتی کاربرد دارند و زمانی که در بالای یک روند صعودی یا پایین یک روند نزولی تشکیل شوند، اهمیت بیشتری دارند. به‌عبارت دیگر، زمانی به‌دنبال الگوها (البته از نوع بازگشتی) هستیم که بخواهیم نقاط بازگشت روند را شناسایی کنیم.

بدنه کندل استیک نشان‌دهنده اختلاف قیمت باز و بسته شدن است. زمانی که قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن (مثلا در تایم‌فریم روزانه) کمتر باشد، معمولا بدنه شمع با رنگ مشکی یا قرمز نمایش داده می‌شود. در حالت معکوس، اگر قیمت بسته شدن از قیمت باز شدن بیشتر باشد، بدنه کندل استیک سبز یا سفید می‌شود. همانطور که اشاره کردیم، سایه‌های شمع در بالا و پایین آن به‌صورت 2 خط نازک (معمولا مشکی) قرار می‌گیرند. این اعداد، بالاترین و پایین‌ترین قیمت ثبت شده در طول تشکیل کندل را نشان می‌دهند.

وضعیت و ارتباط بین بدنه شمع‌های قیمتی، در تشخیص الگوهای کندلی نقش مهمی دارد. همچنین با استفاده از نمودارهای شمعی، تشخیص گپ‌های قیمتی آسان است. به‌طور کلی، یکی از ایرادات اصلی نمودار شمعی این است که کندل‌ها نسبت به میله‌های قیمتی (OHLC) فضای بیشتری در نمودار قیمت اشغال می‌کنند. در بسیاری از پلتفرم‌های تحلیل نموداری، بیشترین مقدار داده‌ای که در نمودار شمعی می‌توانید مشاهده کنید، نسبت به نمودار میله‌ای کمتر است!

رنکو (Renko Chart)

بر خلاف سایر نمودارها، رنکو یک تکنیک ترسیم نمودار بدون در نظر گرفتن نوسانات جزئی در مسیر حرکت قیمت است که بدون توجه به عناصر زمان و حجم، صرفا بر حرکت اصلی قیمت تمرکز دارد.

داده‌های قیمت در این نمودار به‌صورت بلوک‌ یا آجرهای سفید-سبز و مشکی-قرمز نمایش داده می‌شوند. هر بلوک قیمتی، بسته به اینکه قیمت نسبت به آجر قبلی کاهش یا افزایش یافته، در جایگاهی بالاتر یا پایین‌تر از آن قرار می‌گیرد. به‌طور کلی، زمانی که قیمت افزایش می‌یابد، آجرهای سفید-سبز در نمودار تشکیل می‌شوند. در حالت معکوس، آجرهای مشکی-قرمز همزمان با کاهش قیمت ایجاد می‌شوند.

حین استفاده از نمودار رنکو باید به یک واقعیت مهم توجه داشته باشید که ممکن است از نظر معامله‌گران مختلف یک عیب یا مزیت اصلی محسوب شود. هر آجر بر اساس قوانین نوسانی خاصی تعیین می‌شود. یعنی بلوک‌ها لزوما همانند کندل استیک یا نمودار میله‌ای به‌صورت متوالی تشکیل نمی‌شوند و فرآیند ایجاد یک بلوک در نمودار، می‌تواند در عرض چند دقیقه انجام شود یا شاید چند روز طول بکشد! به‌عبارت دیگر، زمان ایجاد یک آجر جدید در نمودار، به شرایط نوسانات بازار و برآورده شدن حداقل‌های مورد نیاز (قوانین پایه‌ای رنکو برای تشکیل بلوک جدید) بستگی دارد.

از یک طرف، این قابلیت می‌تواند برای بعضی افراد مفید باشد. استفاده از رنکو به‌عنوان یک روش ساده برای تشخیص حمایت‌ و مقاومت و همچنین روند کلی بازار، کاملا منطقی است. از طرف دیگر، این شرایط می‌تواند درک احساسات حاکم بر بازار را سخت کند. در نتیجه، استفاده از سایر ابزار تحلیلی در نمودارهای رنکو عملا تاثیر چندانی ندارد.

هیکن آشی (Heiken Ashi Chart)

هیکن آشی نوعی از نمودارهای قیمت است که مبدا آن به کشور ژاپن باز می‌گردد. ظاهر نمودار هیکن آشی شبیه به نمودارهای کندل استیک است زیرا رنگ شمع قیمتی، نشان‌دهنده جهت حرکت بازار است. به‌طور کلی، نمودارهای هیکن آشی روندهای صعودی و نزولی را با وضوح بیشتری نمایش می‌دهند. مواقعی که شمع‌های هیکن آشی سبز متوالی بدون سایه پایین مشاهده کنیم، یک روند صعودی قوی وجود دارد. در شرایط معکوس، یک روند نزولی قوی زمانی ایجاد می‌شود که تعدادی شمع قرمز به‌صورت پیوسته و بدون سایه بالایی تشکیل شوند.

تفاوت اصلی بین نمودار هیکن آشی و کندل استیک این است که شمع‌های هیکن آشی بر اساس میانگین نوسانات بازار ایجاد می‌شوند و همین موضوع، ظاهر گرافیکی بهتری در نمودار به‌وجود می‌آورد. این کندل‌ها قیمت دقیق باز و بسته شدن بازار (طی یک دوره زمانی خاص مثلا کندل تایم‌فریم چهار ساعته) را نشان نمی‌دهند. نمودار هیکن آشی را می‌توان به‌صورت جداگانه استفاده کرد؛ علی‌الخصوص این نمودارها می‌تواند برای سرمایه گذاران نوسانی بسیار کاربردی واقع شود. لازم به‌ذکر است که معامله ‌گران روزانه معمولا از هیکن آشی به‌عنوان یک شاخص استفاده می‌کنند.

نقطه و شکل (Point and Figure Chart)

استفاده از این نوع چارت در میان عموم تحلیلگران چندان شناخته شده نیست. اما سابقه استفاده از آن به اولین معامله‌گران تکنیکالی باز می‌گردد. چارت نقطه و شکل (همانند رنکو) صرفا روی حرکات مهم قیمت تمرکز می‌کند و حین استفاده از این نمودار، خبری از نوسانات جزئی بازار نیست.

تصویر شامل 2 ستون به‌نام‌های «X» و «O» است که هر کدام از آن‌ها نوعی از حرکات قیمت را به‌صورت فیلتر شده نمایش می‌دهند. ستون «X» نشان‌دهنده افزایش قیمت است و ستون «O»، کاهش قیمت را نشان می‌دهد. هر کدام از حرکات قیمتی باید مقدار حداقل مشخصی داشته باشند تا بتوانیم در نمودار علامت X یا O ثبت کنیم. عامل زمان در ترسیم چارت نقطه و شکل موثر نیست. به‌عبارت دیگر، عدم تغییرات قیمت به معنی عدم تغییر (ایجاد نقاط جدید) در نقطه و شکل است.

حداقل مقدار تغییرات قیمتی را هم می‌توان بر اساس درصد یا مقدار ثابتی از نوسانات دارایی (طبق واحد قیمتی) تعیین کرد. ساختار نمودارهای نقطه و شکل، فرآیند ترسیم خطوط روند، حمایت‌ها و مقاومت‌ها را آسان می‌کند. بنابراین اگر در نمودار قیمت به‌دنبال این 3 فاکتور (خط روند، حمایت و مقاومت) هستید، نقطه و شکل ابزار ایده‌آلی است.

کلام پایانی

در این مقاله از داموندمگ در مورد نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال حرف زدیم و فهمیدیم که هر نوع نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال ابزار خاص خود را دارد اما اینکه از کدام نوع از آن‌ها استفاده می‌کنید، به سبک معامله‌ گری شما بستگی دارد! بنابراین داشتن اطلاعات عمومی در مورد ابزاری که حین تحلیل رفتار قیمتی یک دارایی می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید، برای شما یک مزیت محسوب می‌شود.

چگونه می‌توان نمودارها و چارت های قیمت را درک نمود

اخیراً با استیوِن که سرمربی یکی از تیم‌های بسکتبال امریکا است گفتگویی داشتم. او هم می‌گفت بازیکنانی مانند استِفِن کِری روزانه ساعت‌ها روی ابتدایی‌ترین مهارت‌ها مانند دریبل زدن و پرتاب توپ تمرین می‌کنند. این بازیکن یکی از بهترین پرتاب کننده های NBA نمودارهای قیمت است، اما با اینحال پس از هر جلسه، در سالن می‌ماند و ساعت‌ها روی پرتاب توپ تمرین می‌کند.

وقتی بیوگرافی ورزشکارانی مانند مایکل جوردن، آندره آغاسی و آرنولد شوارتزنگر را مطالعه می‌کنید (که حتما توصیه می‌کنم این کار را انجام دهید) مجدداً همین الگوی رفتاری را مشاهده می‌کنید. یعنی بهترین‌های دنیا بیشتر از هر فرد دیگری، روی مهارت‌های پایه‌ای خود کار می‌کنند. آن‌ها خود را درگیر دریبل‌های عجیب و غریب یا حواشی نمی‌کنند، بلکه همیشه روی اصول حرفه خود تمرکز می‌کنند.

چنین رویکردی در حرفه معامله‌گری هم می‌تواند سودمند باشد. هر فردی ممکن است به راحتی در دنیایی از اندیکاتورهای رنگارنگ گم شود، یا مدام به دنبال استراتژی‌های رمزآلود باشد و ساعت‌ها زمان خود را در بهبود تک‌تک پارامترهای یک استراتژی تلف کند و همیشه درباره جزئی‌ترین مسائل نگران و آشفته باشد. اما تمام این کارها نمی‌تواند تغییری در عملکرد کلی شما ایجاد کنند. معامله‌گران اگر روی اصول اولیه کار کنند و واقعا نحوه خواندن و تحلیل نمودارها را فرابگیرند، معاملات خود را در یک ژورنال ثبت کنند، روی روانشناسی خود کار کنند، ریسک معاملات خود را مدیریت کنند و ذهنیت قماربازی را از خود دور کنند، قطعا نتایج خیلی بهتری خواهند گرفت.

اگر معامله‌گران با خودشان صادق باشند، می‌دانند که قطعا کار و تمرین روی مواردی که اشاره کردم تاثیر بسیار بزرگتری روی عملکرد آن‌ها خواهد گذاشت تا اینکه مدام به دنبال راز و رمز و ماجراجویی باشند.

«هر احمقی می‌تواند چیزها را بزرگتر، پیچیده‌تر و خشن‌تر کند. برای حرکت در جهت عکس، به کمی نبوغ و مقدار زیادی جرأت و جسارت نیاز است»

در دوره پرایس اکشن فراکتالی امینو، معامله‌گران می‌آموزند که از زاویه جدیدی به نمودارها نگاه کنند. بایستی طرز فکر مبتنی بر تمپلیت را کنار بگذارید و برای درک عمیق آنچه بازار به شما نشان می‌دهد، باید فراتر از چند الگوی نموداری معمولی را ببینید.

وقتی الگوهای پیچیده را به اجزاء آن تجزیه می‌کنیم، دیگر می‌توانیم هر موقعیت از بازار را کاملاً درک کنیم.

هر الگوی نموداری را می‌توان به روندهای مجزایی تجزیه نمود و مورد تحلیل قرار داد. از طرفی هر روندی هم از چند موج تشکیل می‌شود. موج‌ها را می‌توان به کندل‌استیک‌ها تجزیه نمود و هر کندل‌استیک نیز اطلاعات و جزئیات زیادی در خود دارد.

برای مثال، در تصویر زیر می‌توانیم ببینیم که یک الگوی پوششی (Engulfing) در نمودار تایم‌فریم روزانه (نمودار سمت چپ) تشکیل شده است. نمودار تایم‌فریم ۴ ساعته (نمودار وسطی) همان قسمت را با کمی جزئیات بیشتر نشان می‌دهد. و نمودار تایم‌فریم یک ساعته (نمودار سمت راست) نشان می‌دهد که الگوی پوششی نمودار تایم‌فریم روزانه در واقع همان الگوی سر و شانه در تایم‌فریم یک ساعته است.

به عنوان یک مثال دیگر می‌توان به تحلیل روند براساس سقف و کف‌های قیمت اشاره نمود. بعضی افراد ممکن است فکر کنند این روش تحلیل خیلی ساده‌انگارانه است، اما معامله‌گری که درک کرده است که سقف و کف‌های قیمت در واقع رد پای شرکت‌کنندگان بازار در این جنگ هر روزه بین خریداران و فروشندگان است، این طریقه تحلیل را به خوبی متوجه می‌شود.

در طول یک روند صعودی، معمولا قیمت سقف‌های بالاتر و کف‌های بالاتر ایجاد می‌کند. در واقع قیمت تنها به این صورت می‌تواند افزایش یابد. به محض اینکه این رفتار قیمت تغییر کند و خریداران دیگر قادر نباشند قیمت را بالاتر ببرند، معامله‌گران تکنیکال بایستی حواس خود را جمع کنند. در این هنگام، قیمت بقدری بالا رفته که خریداران دیگر حاضر نیستند آن دارایی مورد معامله را در آن قیمت خریداری کنند (شاید حتی سود خود را بگیرند و وارد معامله فروش شوند) و از طرفی قیمت بقدری بالا رفته که فروشندگان برای ورود به بازار راغب می‌شوند. زمانی که بازار شروع می‌کند کف و سقف‌های پایین‌تر ایجاد کند، می‌توان گفت روند قیمت به سمت نزول تغییر کرده است.

البته می‌توانیم این تحلیل را بهتر هم انجام دهیم. یعنی علاوه بر اینکه سقف و کف‌ها را تشخیص می‌دهیم، ببینیم این سقف و کف‌ها چگونه تشکیل شده‌اند. لزومی ندارد کار خودمان را خیلی پیچیده کنیم، اما با مشاهده نمودار زیر، می‌توانید ببینید که:

• روند صعودی خیلی با قدرت شروع شده است، زیرا خطوط روند اولیه شیب زیادی داشته است.
• در ادامه قدرت و مومنتوم روند کاهش یافته، چرا که شیب روند صعودی کمتر شده است.
• در عین حال، قیمت به سختی می‌تواند سقف بالاتری ایجاد کند و بالاخره به جایی می‌رسد که دیگر سقف جدیدی تشکیل نمی‌دهد.
• همچنین هرچه روند صعودی بیشتر پیش می‌رود، امواج نزولی قیمت بزرگتر می‌شوند. این نشان می‌دهد که فروشندگان بیشتری در حال ورود به بازار هستند و خریداران دیگر قادر نیستند این جمعیت از فروشندگان را به راحتی جذب کنند.
• در نهایت روند بازار به سمت نزول تغییر می‌کند که تمام نشانه‌های بالا از پیش خبر از این تغییر می‌دادند.

همانطور که می‌بینید، وقتی بازار را به این روش یعنی از دیدگاه خریداران و فروشندگان بررسی می‌کنید، باعث می‌شود تحلیل قیمت نسبتاً ساده و قابل درک شود.

زیبایی این روش در این است که دیگر زمان خیلی زیادی طول نمی‌کشد تا وضعیت حال حاضر بازار را درک کنید. در کتاب‌ها و وبسایت‌های مختلف، انواع الگوهای نموداری شامل سر و شانه، گوه‌ها، مثلث‌ها، فنجان و دسته و … توضیح داده شده‌اند. هر یک از این الگوهای نموداری را می‌توان به اجزاء آن تجزیه نمود و در این صورت خواهید دید که دیگر تحلیل نمودار واقعا قابل درک و فهم می‌شود. بعلاوه با داشتن این دیدگاه، معامله‌گر می‌تواند با الگوهای نموداری، حتی اگر شباهتی به تصاویر موجود در کتاب‌ها نداشته باشند هم معامله‌ کند، چرا که حالا دیگر می‌داند چگونه پرایس اکشن و رفتار قیمت بازار را بسیار فراتر از آنچه در کتب و منابع مختلف آموزش داده شده، بخواند و تحلیل کند.

برای مثال بیایید یک الگوی سر و شانه را بررسی کنیم و ببینیم واقعا چه چیزی به ما می‌گوید: قیمت یک روند نزولی را شروع کرده و در طول این روند، کف‌های پایین‌تر (Lower Lows) و سقف‌های پایین‌تر (Lower Highs) تشکیل داده است. اما می‌بینید که موج قیمت از شانه سمت چپ تا سر الگو به سختی توانسته یک کف جدید ایجاد کند. همین نشانه به ما می‌گوید که بازار دیگر تحت کنترل کامل فروشندگان قرار ندارد. در ادامه قیمت بالا می‌رود و یک سقف جدید تشکیل می‌دهد و شانه سمت راست نشان می‌دهد که قیمت یک کف بالاتر (Higher Low) ایجاد کرده است. همه این‌ها نشان می‌دهند که تغییراتی در توازن بین خریداران و فروشندگان در حال وقوع است. در نهایت هم می‌بینید که روند صعودی شکل گرفته است.

قیمت در بازارهای مالی رفتار پویایی دارد، بنابراین هیچ دو الگویی مشابه یکدیگر نیستند. به همین خاطر، این روش تحلیل بازار می‌تواند بسیار مفید و سودمند باشد.

الگوی سر و شانه نمودار زیر را در نظر بگیرید. شانه سمت چپ نشان می‌دهد که روند صعودی دیگر خیلی قدرتمند نیست، چرا که قیمت برای یک بازه زمانی طولانی در یک ناحیه رِنج قرار داشته است. به عبارتی دیگر، خریداران قادر نبودند قیمت را به راحتی گذشته بالاتر ببرند. موج بعدی که قسمت سر الگو را تشکیل داده خیلی کوتاه بوده و همانطور که می‌بینید، قیمت به سختی توانسته یک سقف جدید ایجاد کند. شانه سمت راست نشان از عدم تمایل خریداران دارد و اینکه دیگر نمی‌توانند قیمت را بیش از این بالاتر ببرند. شانه سمت راست آخرین تلاش ضعیف شرکت‌کنندگان بازار برای بالا بردن قیمت را نشان می‌دهد. اما در نهایت فروشندگان کنترل بازار را بدست می‌گیرند و تمام نشانه‌های فوق از قبل درباره شروع یک روند نزولی خبر می‌دادند.

ما حتی می‌توانیم نگاه جزئی‌تری به روندها داشته باشیم. اندازه کندل‌ها و نسبت اندازه شادو و بدنه کندل‌ها هم اطلاعات زیادی در مورد ریزساختار رابطه بین خریداران و فروشندگان در اختیار ما قرار می‌دهند.

معمولا کندل‌ها در طول روندها بدون شادو یا با شادوهای کوچک ظاهر می‌شوند. همچنین، درطول روند معمولا کندل‌ها نسبت به کندل‌های انتهای روند یا کندل‌های نواحی رِنج بدنه بزرگتری دارند. اما چرا؟ زیرا در طول روندهای پایدار و قوی، یک گروه از شرکت‌کنندگان بازار (خریداران یا فروشندگان) کنترل بازار را بدست می‌گیرد و به همین خاطر می‌توانند به راحتی قیمت را در جهت روند حرکت بدهند. حالا هرچه یکی از گروه‌های خریداران یا فروشندگان نسبت به دیگری قوی‌تر باشد، کندل‌ها با سرعت بیشتری حرکت می‌کنند و اندازه شادوی کندل‌ها کوچکتر خواهد بود. می‌توانید این شرایط را در روندهای تصویر زیر مشاهده کنید.

همانطور که می‌بینید لزومی ندارد پرایس اکشن را خیلی پیچیده کنید. اگر یک معامله‌گر بداند که چطور مسائل پیچیده را به اجزاء ساده آن تجزیه کند، در آن صورت می‌تواند هر موقعیتی را در نمودار به سرعت تحلیل و تفسیر کند.

در دوره پرایس اکشن فراکتالی امینو، ساختار و چگونگی حرکت قیمت در بازارهای مالی را عمیق‌تر و با جزئیات بیشتر مورد بررسی قرار می‌دهیم و انواع و اقسام روندها و الگوهای نموداری را تحلیل می‌کنیم و دانش نحوه کسب درآمد مستمر از بازارها را بدست می‌آورید.

انواع نمودارهای قیمت در تحلیل تکنیکال

به طور کلی چهار نوع نمودار اصلی وجود دارد که توسط تحلیل گران مورد استفاده قرار می گیرند. این نمودارها عبارتند از: نمودار خطی، نمودار میله ای، نمودار شمعی و نمودار نقطه و رقم که اطلاعات ورودی تمام آنها یکسان می باشد اما روش رسم داده ها و نمایش آنها در نمودارها متفاوت است. در ادامه با انواع نمودارهای قیمت آشنا می شویم.

انواع نمودارهای قیمت

۱) نمودار خطی (Line Chart)

یکی از ابتدایی ترین و در عین حال ساده ترین از انواع نمودارهای قیمت ، نمودار خطی است چرا که فقط قیمت های پایانی (C) در یک دوره زمانی خاص را نشان می دهد. در این نوع نمودار یک خط با متصل کردن نقاط مربوط به قیمت نهایی در بازه زمانی مربوطه، رسم می شود. نمودارهای خطی هیچ اطلاعات تصویری از دیگر نقاط قیمت مانند بالاترین قیمت (H)، پایین ترین قیمت (L) یا قیمت آغازین (0) به ما نمی دهد. به هر حال، قیمت پایانی اغلب در مقایسه با قیمت های بالایی و پایینی از اهمیت بیشتری برخوردار است لذا تنها کمیتی است که در این نمودار مورد استفاده قرار می گیرد.

شکل1. انواع نمودارهای قیمت ؛ نمودار خطی

۲) نمودار میله ای (Bar Chart)

نمودار میله ای بر روی نمودار خطی بسط می یابد و چند بخش اطلاعاتی کلیدی تر را نیز به هر یک از نقاط داده ها می افزاید. این نوع نمودار از مجموعه ای از خطوط عمودی تشکیل شده است که هر کدام نشان دهنده مجموعه داده هایی چون نقاط آغازین، نقاط بالایی، پایینی و پایانی (OHLC) در یک تایم فریم یا بازه زمانی مشخص می باشد؛ به عبارت دیگر هر میله به اجمال مجموعه اتفاقات و تغییرات در بازه زمانی مورد نظر را بازگو می نماید. فرض کنیم بازه زمانی (تایم فریم) یک روزه را انتخاب کرده ایم. در این حالت هر میله نشان دهنده یک روز می باشد یا در بازه زمانی ۱ ساعته، هر میله قیمت های OHLC در آن ساعت مشخص را نمودارهای قیمت نمایش می دهد.

همان گونه که در تصویر 2 مشاهده می نمایید قیمت های آغازین و پایانی به وسیله یک خط تیره افقی روی خطوط عمودی نمایش داده می شوند. قیمت آغازین روی یک نمودار میله ای توسط یک خط تیره افقی که در سمت چپ میله عمودی واقع شده است، نمایش داده می شود و بر عکس، قیمت پایانی با خط تیره افقی در سمت راست میله نمایش داده می شود. همچنین نقطه پایینی و بالایی هر میله به ترتیب حداقل و حداکثر قیمتی را نشان می دهد که در آن بازه زمانی وجود داشته است. بر این اساس با یک میله می توان به راحتی از قیمت های OHLC در یک بازه زمانی مشخص آگاهی یافت.

شکل2. تصویری از نمودار میله ای قیمت

به طور کلی اگر خط تیره سمت چپ پایین تر از سمت راستی باشد، نشان دهنده یک دوره رو به بالا (صعودی) برای سهام یا ارز مورد نظر است؛ یعنی ارزش آن افزایش یافته است که میله بین آنها به رنگ آبی یا سیاه نمایش داده می شود. در مقابل اگر خط تیره سمت راست (قیمت پایانی) پایین تر از خط تیره سمت چپ (قیمت آغازین) باشد، نشان دهنده یک دوره رو به پایین (نزولی) برای سهام یا ارز مورد نظر است؛ یعنی ارزش آن کاهش یافته است، که میله بین آنها به رنگ قرمز نمایش داده می شود.

۳) نمودار شمعی (CandleStick Chart)

نمودار شمعی از پر کاربردترین نمودار های قیمت می باشد که توسط اکثر تحلیل گران بازارهای مالی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. این نوع از نمودارها در قرن هجدهم توسط ژاپنی ها به صورت گسترده مورد استفاده واقع شده و هم اکنون نیز جایگاه ویژه ای را در تحلیل تکنیکال به خود اختصاص داده است.

یک نمودار شمعی شبیه یک نمودار میله ای است اما صرفا از لحاظ ظاهری با آن تفاوت نمودارهای قیمت دارد. همانند نمودار میله ای، نمودار شمعی نیز یک خط عمودی نازک دارد که نشان دهنده محدوده داد و استاد در یک بازه زمانی مشخص است. اختلاف این دو نوع نمودار در تشکیل یک میله پهن روی ا خط عمودی است که تفاضل بين قیمت اولیه و نهایی را نشان می دهد. و برای رسم نمودارهای شمعی از همان داده هایی نمودارهای قیمت که در رسم نمودار میله ای استاندارد به کار می رود یعنی قیمت های آغازین، بالایی، پایینی و پایانی (OHLC) استفاده می شود. با وجود استفاده از داده های یکسان، نمودارهای شمعی ظاهر جذاب تری را نسبت به سایر روش های رسم نمودار به نمایش می گذارند. به نظر می رسد که اطلاعات از صفحه کاغذ یا مانیتور کامپیوتر تراوش می کند. تحلیل کردن و تفسیر کردن اطلاعات در این نمودارها بسیار ساده صورت می پذیرد. شکل زیر یک میله و شمع قیمت را نشان می دهد.

شکل 3. تصویر یک میله غربی

شکل 4. تصویر یک شمع صعودی و نزولی

همان گونه که در نمودار میله ای، هر میله نشان دهنده تغییرات قیمت در یک بازه زمانی مشخص بود، در نمودار شمعی نیز هر شمع یا کندل نشان دهنده قیمت آغازین، بالایی، پایینی و پایانی در بازه زمانی مورد نظر است.

برای نمایش تغییرات در نمودار های شمعی از رنگ ها استفاده می شود اما مشکل عمده اینجاست که ترکیب رنگ میله های این نمودارها در منابع مختلف متفاوت است و از استانداردهای متفاوتی استفاده می شود. معمولا وقتی که قیمت در حال صعود بوده و قیمت پایانی بالاتر از قیمت آغازین بسته شود (شمع صعودی)، شمع ها به رنگ سفید، بی رنگ (توخالی) یا آبی نمایش داده می شود اما زمانی که قیمت در حال نزول بوده و قیمت پایانی پایین تر از قیمت آغازین بسته شود (شمع نزولی)، شمع ها به رنگ سیاه، قرمز یا توپُر نمایش داده می نمودارهای قیمت شود. به این صورت با یک نگاه می توان از صعودی بودن یا نزولی بودن قیمت در یک بازه زمانی مشخص آگاهی یافت. ضمن اینکه از ترکیب شمع های مختلف در کنار هم به آرایش های خاص شمعی دست می یابیم که هر کدام از آنها دارای مفهوم و عملکرد مشخصی می باشند. در ادامه برخی از آنها را به اجمال مورد بررسی قرار می دهیم.

شکل 5. تصویر یک نمودار شمعی قیمت

4) نمودار نقطه و رقم (Point & Figure Chart)

از انواع نمودارهای قیمت میتوان به نمودار نقطه و رقم اشاره کرد که از اولین تکنیک رسم نمودار پیش از آغاز قرن بیستم و توسط تحلیل گران بازار سرمایه مورد استفاده قرار می گرفت. نام این تکنیک یعنی «نقطه و نمودارهای قیمت رقم» منسوب است به ویکتور دویلیرز، در کتابی که در سال ۱۹۳۳ نوشته است. این تکنیک در طی سال ها، نام های متفاوتی گرفته است. در دهه ۱۸۸۰ و ۱۸۹۰ این نمودار به نام «روش کتابی» معروف بوده که همان اسمی است که چارلز داو در سال ۱۹۰۱ به آن اشاره کرده است.

نمودار نقطه و رقم، بررسی کلیات حرکات قیمت است. در این نوع نمودار زمان لحاظ نمی شود و تنها تغییرات قیمت ثبت می شود. اگر قیمت تغییری نکند نمودار دست نخورده باقی می ماند. زمانی که بازار نوسانات شدیدی داشته باشد نیاز به رسم جزئیات زیادی می باشد و بر عکس در زمان راکد بودن بازار چیز زیادی برای رسم کردن وجود ندارد و یا حتی نیازی به رسم هیچ چیزی نمی باشد. همچنین حجم معاملات در نمودار نقطه و رقم نادیده گرفته شده و می بایست به صورت مستقل رسم شود. البته نبایستی فکر کرد که حجم معاملات به کلی مفقود شده است زیرا در مقابل نمودار میان روزه نقطه و رقم کلیه تغییرات قیمت را ثبت می کند و به این ترتیب تأثیر حجم معاملات سنگین یا سبک در میزان تغییرات قیمت مشخص می شود. از آنجایی که حجم معاملات یکی از عناصر مهم برای مشخص کردن توانایی سطوح حمایت و مقاومت است این نوع نمودار برای تعیین اینکه در چه سطحی از قیمت حجم معاملات تأثیر بیشتری به جا گذاشته، مفید می باشد زیرا به این ترتیب می توان سطوح حمایت و مقاومت مهم را پیدا نمودارهای قیمت کرد. در زیر این نوع نمودار نمایش داده شده است. اگر در شکل دقت نمایید این نوع نمودار، حرکات قیمت را در قطع متراکم تر نمایش می دهد.

شکل6. تصویر یک نمودار نقطه و رقم قیمت

بطور کلی در این نمودار ستون های X نشان دهنده افزایش قیمت و ستون های O نشان دهنده کاهش قیمت می باشند. هر گاه ستون X یک واحد بالاتر از ستون X قبلی قرار گیرد شکست به سمت بالا رخ داده است. در مقابل هنگامی که ستون 0 یک واحد پایین تر از ستون 0 قبلی قرار گیرد شکست به سمت پایین رخ داده است. قابل ذکر است که تعیین شکست ها در این نوع نمودار دقیق تر از نمودار میله ای انجام پذیر است. از نمودارهای قیمت مزایای دیگر نمودارهای نقطه و رقم این است که اخطارهای خرید و فروش را بسیار ساده تر و دقیق تر می توان یافت. همچنین این نوع نمودار از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است.

منبع: کتاب مرجع کامل تحلیل تکنیکال در بازارهای سرمایه نوشته دکتر علی محمدی

آشنایی با نمودار قیمت سهم و انواع آن

تحلیل تکنیکال یکی از روش های تحلیلی بازارهای مالی است که تنها به چارت یا نمودار قیمت توجه میشود و از گذشته سهم برای پیش بینی آینده آن استفاده میشود. اما نمودار قیمت سهم چیست و انواع آن کدام است؟ روش های مختلفی برای نمایش نمودار قیمت یک سهم یا یک دارایی وجود دارد که در این مقاله به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت. آشنایی با نمودارهای قیمت-زمان اولین گام در تحلیل تکنیکال است. با ما همراه باشید.

نمودار یا چارت قیمت-زمان چیست؟

نمودار قیمتی یک سهم در واقع یک نمودار دو بعدی است که از به هم پیوستن قیمت سهم در طول زمان تشکیل میشود. محور افقی نمودار نشان دهنده زمان است و محور عمودی نشان دهنده قیمت سهم. به شکل زیر توجه کنید.

شمایل نمودار قیمت-زمان یک سهم

نمودار قیمت-زمان

نمودار قیمت یک سهم را میتوان در واحد های مختلف زمانی (تایم فریم های مختلف) ترسیم کرد. برای همچنین نوع نمودار میتواند به صورت شمعی، خطی یا میله ای باشد. قبل از بررسی هر کدام از آنها اجازه بدهید 4 قیمت یک سهم در یک بازه زمانی را بررسی کنیم.

قیمت باز شدن (OPEN)

اولین قیمتی که سهم در یک بازه زمانی مشخص معامله میشود.

قیمت بسته شدن (CLOSE)

آخرین قیمتی است که در یک بازه زمانی مشخص در آن قیمت سهم مورد معامله قرار میگیرد.

قیمت بالا (HIGH)

بیشترین قیمتی است که در یک بازه زمانی مشخص در آن قیمت سهم مورد معامله قرار میگیرد.

قیمت پایین (LOW)

کمترین قیمتی است که در یک بازه زمانی مشخص در آن قیمت سهم مورد معامله قرار گرفته است.

این 4 قیمت در هر بازار مالی برای یک دوره زمانی مشخص (برای مثال یک روز) وجود دارد. نمودارهای قیمتی بر اساس این 4 قیمت ترسیم میشوند. به صورتی که در نمودار شمعی و میله ای هر 4 قیمت لحاظ میشود و در نمودار خطی تنها آخرین قیمت ملاک است.

انواع نمودار قیمتی

به طور کلی سه نمودار شمعی، خطی و میله ای از معروف ترین نمودارهای قیمتی هستند. شمایل هر کدام از این سه نوع نمودار قیمتی را در زیر مشاهده میکنید.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

ساده ترین نوع چارت قیمتی سهام از میان این سه نمودار، نمودار خطی است، زیرا فقط قیمت‌های بسته شدن یک بازه معاملاتی را نشان می دهد، مثلا قیمت بسته شدن سهم (close price) در یک روز معاملاتی یک نقطه از نمودار خطی را برای ما می سازد و این خط، با اتصال قیمت های بسته شدن روزهای متوالی ایجاد می‌شود. نمودارهای خطی اطلاعات دیگری از دامنه نوسان معامله در یک بازه زمانی مثل قیمت‌های بالا، پایین و باز را فراهم نمی‌کنند. از این رو معمولا نمودار شمعی بیشترین محبوبیت را بین تحلیلگران تکنیکال دارد زیرا تمامی اطلاعات را میتوان با یک نگاه به نمودار شمعی بدست آورد. در زیر یک شمع منفی و یک شمع مثبت (کندل منفی و مثبت) و اجزای آن نمایش داده شده است.

کندل مثبت و منفی و قیمت باز، بسته، بالاترین و پایین ترین که در هر یک مشخص است

نمودار قیمت سهم را باید از کجا مشاهده کنیم؟

نمودار قیمتی در همه اشکال آن برای تمامی نمادهای بورسی موجود است که سایت بورس اوراق بهادار آن را در اختیار کاربران خود قرار داده است. همچنین تمامی کارگزاری ها امکان مشاهده نمودار سهم را برای مشترکین خود فراهم کرده اند.

در نرم افزارهای مختلف تحلیلی امکان رسم نمودار قیمت سهم به اشکال مختلف وجود دارد.

ساده ترین راه برای دیدن نمودار قیمت نمادهای بورسی سایت رهاورد365 است. به سایت زیر مراجعه و بعد از ساخت حساب کاربری نماد مورد نظر خود را از بالای سایت سرچ کنید و نمودار پیشرفته را بزنید تا نمودار سهم برای شما نمایش داده شود.

نمودار قیمت سهم در حالت‌ تعدیل شده

نمودار قیمت سهم در حالت تعدیل شده نموداری است که اثر دو عامل افزایش سرمایه و پرداخت سود نقدی از روی نمودار حذف شده است. این دو رویداد مالی که در اصل باعث ایجاد شکاف (گپ) در نمودار قیمتی سهام میشود، معمولا باعث خواهد شد قیمت سهام یک شرکت در بورس به طور اساسی تغییر کند.

اگر در نمودارهای تعدیل نشده دقت کنید متوجه پرش‌هایی (اکثرا رو به پایین) در نمودار میشوید. این پرش‌ها به علت افزایش سرمایه یا پرداخت سود بوده است. زیرا معمولا بعد از این موارد قیمت سهم به همان اندازه پایین میآید. تحلیل تکنیکال بر روی نمودارهای تعدیل نشده با خطا مواجه میشود. زیرا عوامل بنیادی در نمودار سهم خود را نشان داده است نه عوامل تکنیکی و این یک تناقض است! بنابراین شما باید برای تحلیل فنی سهم از نمودار تعدیل شده سهم (نموداری که این گپ‌ها را ندارد) استفاده کنید. در نرم افزارهای تحلیلی میتوانید هر دو نمودار را مشاهده کنید.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.