قوانین نظریه موج الیوت

اگر بخواهم به طور ساده بگویم، حرکت در مسیر یک روند و در راستای آن به 5 موج خلاصه می شود که به آن ها امواج حرکتی(MOTIVE) گفته می شود و سه موج هم بر خلاف جهت یک روند وجود دارند که به آن ها امواج تصحیحی (Correction) گفته می شود. در تصویر بالا به طور ساده این امواج نشان داده شده اند؛ اما در تصویر زیر به طول دقیق تر مشخص شده اند. امواج حرکتی با اعداد 1 تا 5 نشان داده شده و امواج تصحیحی با حروف A، B و C مشخص هستند. این الگوها هم در فریم های زمانی طولانی مدت و هم کوتاه مدت خود را نشان می دهند.بحث فراکتال بودن طبیعت بازار نیز از همینجا نشات می گیرد. یک کلم بروکلی را در نظر بگیرید. اگر یک کلم بروکلی بزرگ را به چند تیکه تقسیم کنید، هرکدام از آن تیکه ها خود شبیه همان کلم بروکلی بزرگ هستند. امواج الیوت نیز به همین شکل هستند برای مثال با مشاهده و دقت در الگوهای یک ماهه می توان چندین الگوی امواج الیوت روزانه را نیز در ابعاد کوچکتر درون آن ها مشاهده کرد که در این مورد بعدا بیشتر توضیح خواهیم داد. این اطلاعات در کنار روابط فیبوناچی بین امواج به معامله گرها فرصت های معامله بسیار خوبی را نشان می دهند.

کتاب کاربرد عملی اصول امواج الیوت

این کتاب حاوی رازهایی برای مشاهدۀ آینده بازار سهام از طریق امواج الیوت است. این مجموعه جمعا در دوازده فصل منتشر گردیده است.

• ناشر: انتشارات آراد کتاب
• نویسنده: دیپاک کومار
• مترجم: محمدرضا رییسی و مهدی میرزایی

کتاب کاربرد عملی اصول امواج الیوت نوشته دیپاک کومار و به ترجمه محمد رضا رییسی و مهدی میرزایی منتشر شده است. این کتاب حاوی رازهایی برای مشاهدۀ آینده بازار سهام است که به معامله گران در معامله های موفق و بادوام کمک می کند. این کتاب جمعا در دوازده فصل تدوین شده است که در ادامه با مباحث آن آشنا خواهیم شد.

*از دیگر کتاب های مرتبط با کتاب حاضر، مبانی اصول امواج الیوت

کتاب کاربرد عملی اصول امواج الیوت از فصل های زیر تشکیل شده است

• فصل اول: چرخۀ امواج و قوانین پایل نظریۀ امواج الیوت
• فصل دوم: نسبت های فیبوناچی
• فصل سوم: ویژگی ها و محاسبه امواج
• فصل چهارم: امواج کشیده (منبسط) و موج ناکام
• فصل پنجم: انواع اصلاح
• فصل ششم: مثلث مورب
• فصل هفتم: تناوب
• فصل هشتم: کانال بندی
• فصل نهم: قانون های الزامی؛ قانون های استثنایی و مشاهدات
• فصل دهم: معامله با اصول امواج الیوت
• فصل یازدهم: توصیه های نویسنده
• فصل دوازدهم: مقالات

بخشی از مطالب فصل اول کتاب کاربرد عملی اصول امواج الیوت

چرخه امواج و قوانین پایه نظریه امواج الیوت

این فصل تنها مطالب پایه EWT که نیاز است قبل از خواندن بقیه کتاب را بدانید را پوشش می دهد. این مطالب، قوانین ساده امواج هستند؛ ولی در هر الگو و شرایطی صادق است. در این فصل نمودار واقعی قرار داده نشده است؛ چون ممکن است در ابتدا گیج کننده باشد و سعی کنید این قوانین ساده را با نمودار و شکل های خیالی تشریح کنید تا بتوانید آن را درک کنید. سعی نکنید سخت فکر کنید و شکل های خیالی را با نمودارهای واقعی مقایسه کنید؛ ولی سعی کنید مفاهمی را درک کنید. همه چیز در فصل های آتی همراه با مثال های فراوان بر روی نمودارهای واقعی توضیح داده می شود؛ بنابراین بیایید شروع کنیم با پایان ساده.

الیوت مشاهده کرد که همه بازارهای مالی، سهام یا ابزارهای مالی به صورت زیگزاگ حرکت می کنند و آن را چرخۀ امواج نامید. حرکات زیگزاگی متشکل از مجموعه ای از 5 موج در جهت اولیه/ اصلی روند بزرگ تر و پس از آن مجموعه ای از 3 موج در خلاف روند اصلی است….

امواج الیوت (Elliott Waves) چیست؟ استفاده از آن در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

اگر تمایل دارید برای معاملات خود برنامه‌ریزی کنید، پس باید بتوانید در هر بازه زمانی دیدی کلی از وضعیت بازار داشته باشید. تحلیلگران تکنیکال معمولاً برای رسیدن به چنین دیدی در تحلیل خود از امواج الیوت (Elliott Waves) استفاده می‌کنند. امواج الیوت یکی از پیچیده‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است؛ در نتیجه درک آن در ابتدا دشوار به نظر می‌رسد، اما به محض اینکه بر این تکنیک تسلط بیابید، به فواید فراوانش پی خواهید برد. در این مقاله می‌کوشیم شما را با مفهوم امواج الیوت آشنا کنیم.

الیوت کیست؟

امواج الیوت به دست رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) ابداع شد. او حسابداری آمریکایی بود و در دهه 1920 کار می‌کرد. الیوت در دوران کاری خود به بیماری گوارشی مبتلا شد و مجبور بود شغل خود را برای درمان رها کند؛ پس تصمیم گرفت برای دور کردن ذهن خود از بیماری، رفتار قیمت سهام بورس را مطالعه کند.

الیوت در سال 1934 به این نکته پی برد که رفتار قیمت سهام تصادفی نیست و به جای آنکه مبتنی بر هرج و مرج باشد، از الگوهای تکرارشونده‌ای تبعیت می‌کند. الیوت مشاهده کرد که الگوهای یکسانی در چرخه‌های تکرارشونده تشکیل می‌شود. این چرخه‌ها عواطف و احساسات سرمایه‌گذاران و تریدرها را در قالب نوسانات قیمت منعکس می‌کردند. این حرکات قیمت به واحدهایی تقسیم می‌شد که الیوت آنها را امواج (Waves) نامید.

امواج الیوت (Elliott Waves)

بر اساس مشاهدات الیوت، تحرکات روند بازار در قالب الگوی امواج پنج بخشی و سه بخشی شکل می‌گرفت که امواج پنج بخشی نخست با اعداد 1 تا 5 نام‌گذاری می‌شد و در جهت روند بزرگ‌تر حرکت می‌کرد. در پی حرکت امواج پنج ‌بخشی نخست یک حرکت اصلاحی صورت می‌گیرد که سه موج متوالی دارد. برای نشان دادن این الگوی اصلاحی از حروف a، b و c استفاده می‌شود.

این امواج پنجگانه پیش‌رونده و الگوی اصلاحی سه‌بخشی آن به صورت زیر نمایش داده می‌شود.

امواج شماره 1، شماره 3 و شماره 5 امواج ایمپالس (Impulse) ضربه‌ای یا شتاب‌دار نامیده می‌شوند. موج شماره 2 اصلاح موج شماره 1 و موج شماره 4 نیز اصلاح موج شماره 3 است و برآیند کلی موج شماره 1 تا 5 از طریق برآیند امواج a-b-c اصلاح می‌شود.

الگوهای الیوت در چندین تایم‌ فریم واقع شده‌اند. این یعنی ممکن است دنباله کاملی از 5 موج در یک تایم فریم کوچک مثلاً در نمودار 15 دقیقه‌ای، صرفاً نمایانگر موج اول یک دنباله از امواج در تایم فریمی بزرگ‌تر باشد. از منظری کلان‌تر، هر الگوی موج جاری بخشی از الگوی موجی بزرگ‌تر است که در یک تایم‌فریم بزرگ‌تر در حرکت است.

با این اوصاف، می‌توان امواج الیوت را همچون مجموعه‌ای از عروسک‌های روسی ماتروشکا در نظر گرفت که در آن مجموعه‌ای از امواج متوالی، یکی از امواج درجه بالاتر را تکمیل می‌کند. به صورت جزئی‌تر می‌توان گفت که برآیند حرکت از موج 1 تا 5، یکی از موج‌های 1، 3 یا 5 درجه بالاتر را تکمیل می‌کند، در حالی که برآیند حرکت از موج a تا c یکی از موج‌های 2 یا 4 درجه بالاتر را تکمیل می‌کند. می‌توانید این وضعیت را به روشنی در تصویر زیر مشاهده کنید:

احتمالاً با خواندن مطلب بالا مفهوم اشکال فراکتال (Fractals) به ذهنتان خطور خواهد کرد. فراکتال ساختاری هندسی است که با بزرگ‌ کردن هر بخش از این ساختار به نسبت معین، همان ساختار نخستین به دست می‌آید.

استفاده از امواج الیوت (Elliott Waves) در تحلیل تکنیکال

حالا که درک روشنی از مفهوم امواج الیوت پیدا کرده‌ایم، باید بتوانیم آن را در معاملات ارزهای دیجیتال به کار ببریم و با آن کسب درآمد کنیم. همان‌طور که می‌دانید، تشخیص درست امواج الیوت کار دشواری است. ممکن است هنگامی که در عمل به نمودار قیمت نگاه می‌کنیم، امواج به صورت کامل شکل نگرفته باشد و بعضاً نام‌گذاری آنها دشوار است. تسلط یافتن بر این تکنیک به تمرین فراوان نیاز دارد؛ اما خوشبختانه اصول و قواعدی وجود دارد که تا حدی در این راه به ما کمک خواهد کرد:

• موج شماره 2 هرگز نمی‌تواند فراتر از نقطه شروع موج شماره 1 برود. این قانون در عمل به این معنا است که در یک حرکت صعودی، قیمت نمی‌تواند در پایان حرکت موج 2، پایین‌تر از قیمت آغازین موج 1 برود.
• طول موج شماره 3 معمولاً از دو موج دیگر بیشتر است اما هرگز نمی‌تواند از دو موج دیگر کوتاه‌تر باشد.
• موج شماره 4 هرگز نمی‌تواند به منطقه قیمتی موج شماره 1 وارد شود. یعنی موج شماره 4 نمی‌تواند بیش از اندازه موج 3 عقب‌گرد کند.

در نمودار زیر نقض قواعد بالا نمایش داده شده است.

الگوهای امتدادی (Extensions)، قطری (Diagonals) و مثلث انبساطی (Expanding Triangles)

علاوه بر قواعد فوق، موارد دیگری هم وجود دارد که نظریه امواج الیوت (Elliott Waves) را تا حدی پیچیده‌تر می‌کند. ما در اینجا اشکال اصلی را توضیح می‌دهیم، اما اشکال فرعی را می‌توانید در منابع دیگری پیدا کنید.

اولین نمونه‌ای که در اینجا بررسی می‌کنیم Extensions یا الگو های امتدادی نامیده می‌شود. اکستنشن حرکتی کشیده و ممتد در راستای روند اصلی است که در یکی از موج ‌های ضربه‌ای (Impulse Wave) شماره 1، 3 یا 5 رخ می‌دهد. در شکل زیر نمونه‌ای از حرکت اکستنشن نمایش داده شده است:

نوع دیگر موج ‌های ضربه‌ای (Impulse) دیاگونال (Diagonals) هستند که از 5 موج تشکیل می‌شود و در انتهای روندی قوی رخ می‌دهد؛ به خصوص هنگامی که موج شماره 3 در مدت‌زمان کوتاهی مقدار قابل ملاحظه‌ای حرکت می‌کند. امواج دایاگونال می‌توانند در موج c دنباله اصلاحی هم باشند که در این صورت نشان‌دهنده خاتمه حرکت در درجه‌ای بالاتر است.

این شکل معمولاً الگویی کُنج‌مانند (Wedge-Like Pattern) است و همان‌طور که در تصویر زیر مشخص است، توسط دو خط همگرا تشکیل می‌شود.

توجه کنید که هر یک از 5 موج قبلی از سه ریزموج تشکیل شده و ساختار معمولی 5 موجی ندارد. در یک شکل دیاگونال موج 4 ممکن است بر خلاف قاعده اصلی به محدوده قیمتی موج 1 وارد شود. موج شماره 5 در این الگوها تمایل دارد که از حد خط روند فراتر یا فروتر رود.

در نوع سوم ما با شکل مثلث انبساطی روبه‌رو می‌شویم. قله موج شماره 5 در این حالت نمی‌تواند به ارتفاعی بالاتر از موج شماره 3 دست یابد. این الگو معمولاً نشانه‌ای است مبنی بر اینکه کف یا سقف در جای خود قرار دارد و بازار خلاف جهت روند بازگشت خواهد کرد.

نسبت ‌های فیبونانچی و نظریه امواج الیوت

با اینکه نظریه امواج الیوت می‌تواند شکل و ساختار مناسبی از حرکات قیمت ارائه دهد، اما برخی تحلیلگران اصول امواج الیوت را با نسبت‌های فیبونانچی ترکیب می‌کنند تا بتوانند پتانسیل حرکت قیمت را با مدت‌زمان احتمالی آن اندازه‌گیری کنند. در ابتدا نحوة محاسبه این نسبت‌ها را توضیح می‌دهیم.

همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، لئوناردو فیبونانچی ریاضی‌دانی ایتالیایی در قرن 13 میلادی بود که دنباله فیبونانچی را کشف کرد. این دنباله با اعداد 0 و 1 آغاز و با افزودن دو عدد قبلی ساخته می‌شود؛ یعنی غیر از دو عدد اول(0 و 1)، اعداد بعدی از جمعِ دو عددِ قبلیِ خود به دست می‌آیند: 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89.

نسبت‌های فیبونانچی با تقسیم جملات مختلف دنباله به صورت زیر به دست می‌آید:

• 2% با تقسیم هر جمله دنباله به مقدار دو جمله بعد از خودش به دست می‌آید. برای مثال 38.2% از تقسیم 21 به 55 حاصل می‌شود.
• 50% در واقع نسبت فیبونانچی نیست، اما به کار می‌رود؛ زیرا دارایی‌های تمایل دارند پس از 50% عقب‌نشینی و اصلاح در مسیر مشخص به حرکت خود ادامه دهند.
• 8% از تقسیم یک جمله دنباله به مقدار جمله بعدی به دست می‌آید. برای مثال با تقسیم 13 بر 21 یا 55 بر 89 به نسبت 61.8% خواهیم رسید.
• 8% که به نسبت طلایی هم معروف است، از تقسیم هر جمله دنباله به جمله قبلی خود به دست می‌آید: 89 تقسیم بر 55 یا 144 تقسیم بر 89.

با ترکیب نظریه امواج الیوت با نسبت‌های فیبونانچی به قواعدی می‌رسیم که می‌تواند در استفاده عملی از امواج الیوت در معاملات بسیار مفید باشد:

• اول از همه، اصلاح مبتنی بر نسبت‌های فیبونانچی معمولاً از سطوح مهم عرضه و تقاضا، یعنی همان حمایت و مقاومت است. سطوح شتاب‌دار یا اصلاحی احتمالی معمولاً به وسیله درصدی از طول موج قبلی اندازه‌گیری می‌شود.
• موج شماره 3 در یک دنباله 5 موجی تحت تأثیر موج شماره 1 قرار دارد و اغلب نسبتی 161.8% از موج شماره 1 است. دو موج ایمپالس دیگر هم اغلب طول کوچک‌تری دارند و تقریباً با هم برابرند.
• حرکت اصلاحی قیمت که در پی حرکت ایمپالس ظاهر می‌شود، معمولاً 50% الی 61.8% از موج ایمپالس قبلی را اصلاح و بازگشت می‌کند.
• موج شماره 4 معمولاً به اندازه 38.2% از موج شماره 3 را اصلاح می‌کند.
• از آنجایی که موج شماره 2 در اغلب اوقات به محدوده آغاز حرکت موج شماره 1 وارد نمی‌شود، لذا نقطه آغاز حرکت موج شماره 1 سطح مناسبی برای ثبت سفارش زیان‌گریز است.

مثالی از امواج الیوت (Elliott Waves) در معاملات ارزهای دیجیتال

حال که با مفهوم امواج الیوت آشنا شده‌ایم، بیایید از آن در بازار استفاده کنیم و معاملات خود را ارتقا دهیم و فرصت‌هایی را بیابیم که نسبت ریسک به پاداش آن در شرایط ایده‌آلی باشد. بیایید نگاهی بیندازیم به نمودار قیمت EOS/USD در تایم ‌فریم 30 دقیقه‌ای:

همان‌‌طور که مشاهده می‌کنید، در نمودار بالا روند صعودی کوتاه‌مدتی وجود دارد که به 5 موج تقسیم شده است. ابتدای هر موج را مشخص کرده‌ایم و همچنین با اتصال نقاط آغازی و پایانی هر موج، خطوطی ترسیم کرده‌ایم. حالا می‌خواهیم ببینیم که امواج تصویر بالا با قواعد امواج الیوت که در بخش قبلی بدان اشاره شد مطابقت دارد یا نه.

موج شماره 2 هرگز نمی‌تواند پایین‌تر از نقطه شروع موج شماره 1 برود.

• این قاعده رعایت شده است؛ زیرا موج شماره 2 کمتر از 13.30 دلار عقب‌نشینی نکرده است.

موج شماره 3 معمولاً از دو موج دیگر طولانی‌تر است و همواره بالاتر از اوج موج شماره 1 خاتمه می‌یابد.

• همان‌‌طور که در نمودار بالا مشخص است، طول موج 3 0.82 دلار است که از موج 1 (0.80 دلار) بیشتر است و تقریباً با موج 5 (0.83 دلار) برابر است. موج شماره 3 نیز در سطح قیمت 14.48 تمام می‌شود که از آغاز موج 1 بالاتر است.

موج شماره 4 هرگز بیش از 100% موج 3 اصلاح نمی‌شود.

• موج شماره 4 زیر سطح قیمت 13.66 دلار نمی‌رود؛ یعنی از قیمت آغازین موج شماره 3 کمتر نمی‌شود.

اما در مورد ابزار فیبونانچی چه می‌توان گفت؟ بیایید اصلاحات فیبونانچی را به موج شماره 1 بیفزاییم:

همان‌طور که انتظار می‌رفت، موج 2 معادل 50 – 61.8 درصد از موج 1 اصلاح شده است. این یعنی که پایین‌ترین موضع موج 2 بین 13.63 و 13.74 دلار قرار دارد. در نتیجه اگر اولین موج ایمپالس را نقطه آغاز چرخه 5 موجی در نظر بگیرید، در این صورت، در اینجا یک استراتژی معاملاتی خواهیم داشت: هنگامی که موج 1 تمام می‌شود، در حد فاصل 50% الی 61.8% اصلاح (مثلاً در سطح 13.70 دلار) سفارش خرید و دقیقاً زیر سطح قیمت 13.32 دلار، یعنی نقطه شروع موج 1، سفارش استاپ لاس ثبت کنید. از طرفی دیگر باید تارگت سود خود را بیشتر از 0.80 دلار ($14.12 – $13.32 = $0.80) تعیین کنید؛ زیرا نظریه امواج الیوت می‌گوید که موج شماره 3 همیشه بزرگ‌ترین موج ایمپالس است و در نتیجه طول آن باید از طول موج شماره 1 بزرگ‌تر باشد.

سخن پایانی

امواج الیوت یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است که در نگاه نخست پیچیده به نظر می‌رسد و تسلط یافتن بر آن به تمرین نیاز دارد. مفهوم امواج الیوت در تحلیل تکنیکال نماینگر نظم سیستماتیک رفتار عاملان بازار در واکنش به نوسانات قیمت است. این نظم باعث می‌شود که حرکات قیمت در بازارهای مالی قابل پیش‌بینی باشد و از الگوهای تکرارشونده و قابل پیش‌بینی تبعیت کند.

امواج الیوت در قالب یک الگوی پنج و سه موجی نمایش داده می‌شود و در دل خود ابعاد کوچک‌تری دارد و خود جزئی از موجی بزرگ‌تر است. امواج فرد (1، 3 و 5) ایمپالسیو هستند و هم‌راستا با روند اصلی بازار، اما امواج زوج (2 و 4) اصلاحی هستند و بر خلاف جهت روند، قیمت را اصلاح می‌کنند. در پایان موج پنجم، سه موج رخ می‌دهد که با حروف a، b، c نمایش داده می‌شوند. برای تشخیص امواج الیوت در نمودار قیمت، قواعدی وجود دارد. از ابزار فیبونانچی هم در ترکیب با الیوت استفاده می‌شود تا نتیجه آن در معاملات نتیجه فوق‌العاده بهتری داشته باشد.

امواج الیوت جلسه چهارم

موج 4 موجی با حرکت آرام وبا نوسانات زیاد باشد. عکس این موضوع نیزدرست است.

نکته :موج های مستقیم و سریع معمولاً نمی‌توانند قیمت های جدیدی در کف و سقف بسازند .

آنها معمولاً ساختاری از انواع قوانین نظریه موج الیوت زیگزاگ ( ساده ، دوتایی و سه تایی ) دارند.

نکته :موج های آرام از امواج الیوت اغلب سطوح جدیدی از قیمت را لمس می کنند و از نظر ساختار شامل

پهنه ها ، مثلث ها ، اصلاح های دوتایی و سه تایی هستند.

نکته :از نظر قیمتی بر طبق نظریه ایده ها یکی از اصلاح ها ، سطح قیمت قبلی را یعنی موج پیشروی

قبل از خود را رد می کنند در حالی که دیگری قادر به انجام این کار نیست.

نکته: در موج های ۱ و ۳ و ۵ نیز قانون تناوبی را داریم .معمولاً موج 1 کوتاه ، موج 3 بلند و ادامه دار و

موج ۵ مانند موج اول کوتاه است.

قانون تناوب در یک موج اصلاحی از امواج الیوت :

قوانین گفته شده در بالا برای موج های اصلاحی بود .در اینجا قوانین مربوط به خود اصلاحی ها

(داخل اصلاحی ) را بیان می‌کنیم

نکته: اگر در اصلاحی، موج A ساختار پهنه داشته باشند موج B به احتمال زیاد یک زیگزاگ است.

عکس این نیز درست است.

نکته: اگر موج اصلاحی بزرگی با زیگزاگ ساده ای شروع شود (موج A)

به احتمال زیادی موج B وگاهی هم BوC پیجیده می شوند.

دوره کامل الیوت ویو

هدف امواج اصلاحی:

هنگامی که یک اصلاح از امواج الیوت شروع می شود تا کجا ادامه می یابد?

معمولاً اصلاح حداقل به اندازه محدوده موج ۴ از یک درجه کمتر حرکت می کنند

بعضی حالت های خاص در این بین پدید می آیند

1- اگر موج اول بلند باشد اصلاح بعد از موج پنجم تا کف موج دوم یک درجه کمتر می آید

۲-پهنه های اصلاحی یا مثلث ها به خصوص بعد از امتداد ها نمی توانند به محدوده موج ۴ برسند

۳- زیگزاگ ها خود به طور عمیق وارد محدوده موج دوم از یک درجه کمتر می شوند. به خصوص

وقتی زیر پای خود موج دوم باشد و گاهی هم کف دوگانه تشکیل می دهد

نکته: اگر موج پنجم ۱ توسعه یافته باشد اصلاح بعد از نیز تند و سریع است و تا کف

موج دوم از یک درجه پایین تر می آید

شکل سمت چپ موج 5 ادامه دار و اصلاح بعد از آن و

شکل سمت راست مثالی از پهنه ممتد بعد از موج پنجم قوی است

رسم کانال با امواج الیوت:

یکی از دستاوردهای الیوت رسم کانال بود . او متوجه شد اگر سطوح بالا و پایین موج جنبشی

را به هم متصل کند محدوده ای به وجود می‌آید که دقت بسیار خوبی برای پیش‌بینی آینده دارد .

برای رسم این تکنیک که با نام کانال شناخته می شود بعد از تکمیل موج ۳ آن را به موج 1متصل

می کنیم و از نقطه انهایی موج ۲ خطی به موازات آن خط رسم می کنیم تا محدوده موج ۴ شناسایی شود .

در صورتی که موج ۴ این خط را لمس کرد برای تشخیص محل موج ۵ باید کانال جدیدی رسم کنیم .

جهت رسم موج های ۲ و ۴ رابه هم متصل می‌کنیم و از قله موج 3 خطی به موازات آن ها رسم می شود.

نکته: اگر هنگام نزدیک شدن موج ۵ به کانال حجم کاهش یابد نشان از احتمال خاتمه موج ۵ است .

ولی اگر هنگام برخورد موج 5 با کانال حجم افزایش یابد نشان از شکستن کانال و عبور از آن

برای سطوح جدید است ، که الیوت آن را از “حد گذشتن “نامید .

نکته: گاهی پدیده از حد گذشتگی با پدیده فروریختگی خبر داده می‌شود. فروریختگی عبارت

است از نفوذ موجود ۲ یا ۴ به زیر خط پایینی کانال قبل از موج ۵ که البته با برگشت سریع به بالای خط همراه است

نکات مهم در تحلیل نمودار:

۱ – استفاده از مقیاس های لگاریتمی و حسابی:

رسم کانال هم در مقیاس لگاریتمی و هم حسابی ممکن است. به خصوص هنگامی

که در بازار حرکات ناگهانی و سریع داریم بهتر است از مقیاس لگاریتمی استفاده کنیم.

هنگام رسم کانال هر دو مقیاس را چک کنید و مشاهده کنید کدام بهتر پاسخگو است.

2-حجم معاملات:

الیوت قوانین نظریه موج الیوت مشاهده نمود که با هر افزایشی در بازار حجم معاملات نیز افزایش می یابد ،

که این تغییر متناسب با سرعت تغییر قیمت است. او از این قاعده برای بررسی و

شمارش موج ها بهره گرفت.او با استفاده از این تکنیک در اصلاح ها نیز متوجه برگشت ها شد.

نکته: مسئله مهم دیگراین بود که اگر حجم معامله در بازار پایین بیاید احتمال وجود نقاط

چرخش بازار زیاد است.

نکته: حجم معاملات در الگوهای مانند مثلث مورب خاتمه دهنده ،خطوط روند در نقطه

از حد گذاشتن سقف موج پنجم افزایش چشمگیری دارند.

نکته: حجم معاملات در نقاط انتهایی بازار زیاد خواهد بود ( معمولاً حرکات سریع و ناگهانی خواهیم داشت)

بررسی امواج الیوت و کاربرد آن در بورس

ساعد نیوز: «رالف نلسون الیوت» (Ralph Nelson Elliott) در دهه 1930 نظریه امواج الیوت را توسعه داد. الیوت معتقد بود بازار بورس که تصور می‌شد رفتاری تصادفی و آشوبناک دارد، در حقیقت از الگوهایی تکراری تبعیت می‌کند.نظریه امواج الیوت در حقیقت برای توصیف حرکات قیمت در بازارهای مالی ارائه شده است.

الیوت بیان کرد که روند در قیمت های مالی ناشی از روانشناسی غالب سرمایه گذاران است. وی دریافت که نوسان ها در روانشناسی جمعی همیشه در همان الگوهای تکراری فراکتال یا «امواج» در بازارهای مالی ظاهر می شود. نظریه الیوت تا حدودی به «نظریه داو» (Dow Theory) شباهت دارد، زیرا هر دو می گویند که قیمت سهام در قالب امواج حرکت می کند. از آنجا که الیوت ماهیت «فراکتالی» بازارها را نیز به رسمیت شناخت، توانست جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. فرکتال ها قوانین نظریه موج الیوت ساختارهایی ریاضی هستند که در مقیاس های کوچک تر بی نهایت بار تکرار می شوند. الیوت کشف کرد که ساختار الگوهای قیمت سهام بورس به همان گونه است. وی سپس شروع به بررسی این موضوع کرد چگونه می توان از این الگوهای تکراری به عنوان شاخص های پیش بینی کننده بازار آینده استفاده کرد.

اصل اولیه تئوری امواج الیوت سال 1930

اگر بخواهم به طور ساده بگویم، حرکت در مسیر یک روند و در راستای آن به 5 موج خلاصه می شود که به آن ها امواج حرکتی(MOTIVE) گفته می شود و سه موج هم بر خلاف جهت یک روند وجود دارند که به آن ها امواج تصحیحی (Correction) گفته می شود.

در تصویر بالا به طور ساده این امواج نشان داده شده قوانین نظریه موج الیوت اند؛ اما در تصویر زیر به طول دقیق تر مشخص شده اند. امواج حرکتی با اعداد 1 تا 5 نشان داده شده و امواج تصحیحی با حروف A، B و C مشخص هستند. این الگوها هم در فریم های زمانی طولانی مدت و هم کوتاه مدت خود را نشان می دهند.بحث فراکتال بودن طبیعت بازار نیز از همینجا نشات می گیرد. یک کلم بروکلی را در نظر بگیرید. اگر یک کلم بروکلی بزرگ را به چند تیکه تقسیم کنید، هرکدام از آن تیکه ها خود شبیه همان کلم بروکلی بزرگ هستند.

امواج الیوت نیز به همین شکل هستند برای مثال با مشاهده و دقت در الگوهای یک ماهه می توان چندین الگوی امواج الیوت روزانه را نیز در ابعاد کوچکتر درون آن ها مشاهده کرد که در این مورد بعدا بیشتر توضیح خواهیم داد. این اطلاعات در کنار روابط فیبوناچی بین امواج به معامله گرها فرصت های معامله بسیار خوبی را نشان می دهند.

درجه امواج الیوت

• اَبَرچرخه بزرگ (Grand Supercycle)

• ابرچرخه (Supercycle)
• چرخه (Cycle)
• اصلی یا اولیه (Primary)
• متوسط (Intermediate)
• ریز (Minor)
• بسیار ریز (Minuette)
• کوچک تر از بسیار ریز (Sub-Minuette)

انواع موج در الیوت

در حالت کلی موج ها به دو دسته کلی یعنی موج های جنبشی و موج های اصلاحی تقسیم می گردند. موج های جنبشی هم راستا با روند هستند مانند یک موج پنج تایی صعودی در یک روند صعودی و موج های اصلاحی در خلاف جهت روند هستند و عموماً از ۳ موج تشکیل می گردند که برآیند آن ها به عنوان موج اصلاحی نام گذاری می گردد.

موج های اصلاحی:

همان طور که گفته شد امواج اصلاحی، امواجی هستند که برخلاف روند آتی بازار، موج های قبلی خود را اصلاح می کنند. حال شایان ذکر است که امواج اصلاحی حالت های مختلفی دارند که شناسایی نوع آن ها کمک بزرگی در موج شماری درست به فرد تحلیلگر می کند.ا لگوی اصلاح به ۲ دسته متفاوت تقسیم می شود که شامل اصلاح ساده و اصلاح ترکیبی می باشد.

اصلاح ساده

در اصطلاح ساده فقط یک الگو وجود دارد. این الگو اصلاح زیگزاگ نامیده می شود. یک الگوی اصلاح زیگزاگ شامل الگوی سه موجی می باشد. که موج B نمی تواند بیش از ۷۵% از موج A را اصلاح نماید. موج C یک Low جدید را زیر موج A ایجاد می کند. معمولاً موج A از یک اصلاح زیگزاگ، الگوی ۵ موجی دارد. در ۲ مورد دیگر اصلاح (مسطح و نامنظم) موج A الگوی ۳ موجی دارد. بنابراین اگر شما بتوانید در موج A پنج موج را شناسایی کنید شما می توانید انتظار داشته باشید که اصلاح، با الگوی زیگزاگ پایان یابد.

اصلاح ترکیبی- مسطح، نامنظم، مثلث

گروه اصلاح ترکیبی شامل سه قسمت است: ۱- مسطح ۲- نامنظم ۳- مثلث

الگوی اصلاحی مثلث یا triangle

این الگو دارای ۵ موج است که هرکدام از ۳ موج فرعی تشکیل شده اند و عموماً با ریتم (۳-۳-۳-۳-۳) ظاهر می گردند و با حروف a, b, c, d, e نام گذاری می شوند. برای درک بهتر تصویر این الگو اگر از a به c و از b به d خطی فرضی را امتداد دهیم این شکل حاصل می گردد.

همچنین امواج ۵ گانه این الگو عموماً اورلپ هستند یعنی به حریم هم دیگر وارد می شوند. مثلث ها در حالت کلی به ۲ نوع همگرا و واگرا تقسیم می شوند که خود مثلث های همگرا دارای ۳ دسته یعنی متقارن، کاهشی و افزایشی هستند:

درواقع مثلث های متقارن به شکل افقی و مثلث های کاهشی و افزایشی به شکل مورب ظاهر می شوند که چارتی است برای تفکیک بهتر این دو از واژه مثلث و کنج استفاده می کند.

اصلاح نامنظم

در این نوع از اصلاح موج B یک High جدید ایجاد می کند. در نهایت نیز موج C می تواند به نقطه شروع A یا پائین قوانین نظریه موج الیوت تر از آن برسد

اصلاح مسطح

در یک اصلاح مسطح طول موج ها با یکدیگر یکسان است. بعد از یک الگوی حرکت ۵ موجی بازار به موج A می رسد. سپس موج B که تشکیل شد به نقطه High موج A قبلی می رسد. در نهایت نیز بازار در موج C به Low قبلی خود در A می رسد.

امواج ایمپالسی

موج های ایمپالسی قوانین نظریه موج الیوت از 5 زیرموج تشکیل می شوند که در مسیر بزرگترین روند حرکت می کنند.این الگو رایج ترین موج محرک است و بسیار ساده می توان آن را در بازار تشخیص داد.مانند تمامی امواج محرک، این موج از 5 زیر موج تشکیل شده که بین آنها 3 موج محرک و 2 موج اصلاحی هستند. این ساختار 5-3-5-3-5 نام گذاری شده و در قوانین نظریه موج الیوت تصویر بالا نشان داده شده است.با این حال، این ساختار قوانینی دارد که شکل گیری آن را تائید می کنند. این قوانین غیرقابل نقض هستند.اگر یکی از این قوانین نقض شود، ساختار را نمی توان موج ایمپالسی دانست و موج مشکوک باید دوباره نام گذاری شود. این قوانین عبارتند از:

موج 2 نمی تواند بیش از 100 درصد مسیر موج 1 را طی کند

نسبت ها و اندازه گیری موج

طول هر موج از طریق اندازه گیری فاصله عمودی شروع موج تا پایان آن محاسبه می شود. طول بر اساس یک نقطه از قیمت بیان می شود.

امواج الیوت چه چیزی را نشان می دهند

برخی تحلیلگران تکنیکال تلاش دارند تا از الگوهای موجی در بازار سهام با استفاده از نظریه موج الیوت بهره ببرند.این فرضیه می گوید حرکات قیمت سهام را می توان پیش بینی کرد زیرا این حرکات در قالب الگوهای بالا و پایین و تکرار شونده ای به نام امواج شکل می گیرند که تحت تاثیر روانشناسی سرمایه گذار است.

در این نظریه، امواج مختلفی وجود دارد از جمله امواج محرک (motive waves)، امواج ایمپالس (impulse waves)، و امواج اصلاحی (corrective waves).امواج الیوت یک الگوی ذهنی است و همه معامله گران این نظریه را به یک شکل تفسیر نمی کنند و برخی آن را استراتژی موفقی در معاملات نمی دانند.خود نظریه تحلیل موج را نیز نمی توان به سادگی تعریف کرد.برخلاف بسیاری از نظریه های شکل گیری قیمت، این نظریه دارای طرحی مشخص و قاعده مند نیست تا بتوان دستورالعمل های آن را بشکل کاملا دقیق دنبال کرد. تحلیل موج صرفا تصویری از تحرکات بازار ارائه می دهد و کمک می کند تا حرکات قیمت را در ابعادی بسیار وسیع تر و عمیق تر درک کنید.

قواعد امواج الیوت

در هر زمان، ممکن است بازار در الگوی اصلی پنج موج قرار داشته باشد و از آنجا که الگوی پنج موج شکل اصلی روند بازار است، تمام الگوهای دیگر را نیز تحت تأثیر آن هستند.«قوانین» خاصی وجود دارد که حاکم بر الگوی پنج موج است. این سه قانون به شرح زیر هستند:

قانون اول: موج 2 نمی تواند بیش از 100 درصد موج 1 تغییر کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است موج ۲ موج اصلاحی قابل انتظار نباشد و در واقع می تواند در جهت یک موج انگیزشی با درجه بزرگ تر قرار گیرد.

• قانون دوم: موج 3، که اغلب نمایانگر قوی ترین قسمت چرخه است، نمی تواند از موج 1 و موج 5 کوتاه تر باشد.

• قانون سوم: موج 4 نمی تواند از سقف موج ۱ عبور کند. اگر این اتفاق بیفتد، آخرین حرکت بازار باید بخشی از یک موج انگیزشی بزرگ تر باشد که می تواند به بالاتر یا پایین تر پیشرفت کند.

پیش بینی های بازار براساس الگوهای موجی

الیوت پیش بینی های دقیقی از بازار سهام بر اساس ویژگی های قابل اعتمادی که در الگوهای موجی یافته بود انجام داد. یک موج ایمپالس (impulse wave) که در مسیری مشابه روند بزرگتر حرکت می کند، همیشه پنج موج در الگوی خود نشان می دهد.با این حال، یک موج اصلاحی (corrective wave) در مسیری خلاف روند اصلی حرکت می کند. در مقیاسی کوچکتر، در هر موج ایمپالسی پنج موج را می توان یافت. و این الگو تا بی نهایت خود را در مقیاس های کوچکتر و کوچکتر تکرار می کند. الیوت این ساختار فراکتال را در دهه 30 میلادی در بازارهای مالی پیدا کرد اما تا دهه ها بعد دانشمندان پی به اهمیت فراکتال ها نبردند و آنها را به شکل ریاضی ترسیم نکردند.

ما اکنون میدانیم که در بازارهای مالی، “برای هر بالا رفتنی، پایین آمدنی نیز هست” زیرا هرگاه حرکت قیمت به سمت بالا یا پایین باشد، حرکت بعدی در جهت مخالف خواهد بود. عملکرد قیمت شامل روندها و اصلاح های قیمت است. روندها مسیر اصلی قیمت را نشان می دهند درحالیکه اصلاح ها برخلاف روندها حرکت می کنند.

الیوت دریافت که دنباله فیبوناچی (Fibonacci sequence) تعداد امواج را در ایمپالس ها و اصلاح ها مشخص می کند. روابط موجی در قیمت و زمان نیز معمولا نسبت های فیبوناچی را نشان می دهند، مانند 38~ درصد و 62 درصد. برای مثال یک موج اصلاحی ممکن است 38 درصد از مسیر موج ایمپالسی قبل از خود را دوباره طی کند.تحلیلگرانِ دیگر اندیکاتورهایی ایجاد کرده اند که از نظریه موج الیوت الهام گرفته شده اند، از جمله اسیلاتور موج الیوت که در تصویر زیر نشان داده شده است.

این اسیلاتور با روشی مبتنی بر محاسبات انجام شده توسط کامپیوتر، پیش بینی مسیر آینده قیمت را بر اساس تفاوت بین میانگین متحرک 5 دوره ای و 34 دوره ای ارائه می دهد. سیستم هوش مصنوعی Elliott Wave International، به نام EWAVES، تمام قوانین و دستورالعمل های موج الیوت را روی داده ها اعمال می کند تا بتواند تحلیلی خودکار از موج الیوت به دست آورد.

مقدمه ای بر تئوری امواج الیوت

امواج الیوت چیست؟ و چرا این روش بعد از 100 سال هنوز طرففداران زیادی دارد؟ برای پاسخ به این سوالات اجازه بدید مقدمه ای از امواج الیوت ارائه نماییم. آر.ان. الیوت بنیانگذار نظریه امواج الیوت یک کارمند خزانه داری آمریکا بود. او که زندگی معمولی داشت. در کنار کار اصلی خود در بازار سهام آمریکا نیز سرمایه گذاری می کرد. زمانی که وی نظریه داو را مطالعه نمود به تحلیل تکنیکال علاقمند شد. و در این مسیر پا نهاد. الیوت دو سال از عمر خود را در خانه و در بستر بیماری بسر می برد. عده ای معتقد بدلیل زیان هایی که در آن سالها در بورس کرده بود دچار بیماری شده بود. اما در همان دوران او خیلی سخت به بررسی نمودارهای سهم می پردازد.

سرانجام وی “نظریه امواج الیوت” را در نیمه نخست قرن بیستم به بازار سرمایه معرفی کرد. در واقع تلاشهای الیوت در این راه از سال 1934 شروع شد. در سال ۱۹۳۹ نظریات الیوت با کمک سی جی کولینز ، طی مقالاتی که در مجله فایننشال ورلد منتشر شدند. و مورد توجه وال استریت قرار گرفت. تا بالاخره در سال 1946 یعنی دو سال قبل از مرگش نظریه خود را در کتاب خود منتشر نمود، نام کتاب وی “قانون طبیعت-راز هستی” نام داشت.

او با بررسی قیمت ها در بازار سرمایه متوجه شد نه تنها تغییرات قیمت کاملا منظم است . بلکه از ساختار خاصی که با طبیعت نیز هماهنگی و هارمونی کامل دارد، پیروی می کند. با این کشف او توانست مکانیزمی برای پیش بینی حرکات قیمت در بازار سرمایه طراحی کند. الیوت این کار را با ابداع الگوهایی که در بازار به صورت مرتب تکرار می شدند انجام داد.

باور الیوت

الیوت بر این باور بود که هر عرصه ای که در آن جنب و جوش و فعالیت مردم زیاد باشد. حرکت ها بر اساس قاعده ای طبیعی که او آن را نظریه موج ، برگرفته از حرکت امواج دریا می خواند، انجام می شود. و البته پر واضح است که بزرگترین نمود چنین بالا و پایین شدنی، بازار سرمایه است.

الیوت به لطف هوش و نبوغ شگفت انگیزش ، با بررسی نمودارهای صنایع داوجونز توانست مجموعه ای از اصول و قوانینی تدوین کند. که در آن زمان این قواعد کلیه حرکت های بازار مالی آن دوران تا سال 1940 را توجیه می کرد. در آن سال ها هنگامی که سرمایه گذاران بر این باور بودند که محال است شاخص داوجونز سقف سال 1929 را بشکند و اعداد فراتری را تجربه کند ، الیوت بازار افزایشی و شدیدی را برای چند دهه پیش بینی کرد. و امروز شاهدیم اکثر پیش بینی های او تحقق یافته است.

هر قدر در شرایط غیر قابل پیش بینی اقتصاد مانند رکودهای اقتصادی، جنگ های بزرگ، بازسازی های پس از جنگ و شکوفایی های اقتصادی بیشتر تامل می کنیم ، بهتر درک می کنیم که نظریه امواج الیوت کاملا متناسب با واقعیت های زندگی است. این مهم سبب ایجاد اطمینان بیشتر به این اصل انکار ناپذیر می شود.

نظریه الیوت بعد ازمرگ وی در سال 1948 به دست فراموشی سپرده شد. 5 سال بعد از مرگش یعنی در 1953 توسط همیلتون بولتون با چاپ کتاب “Elliot wave supplement” یا “نظریه تکمیلی موج الیوت” ، از افتادن این کشف بزرگ به دست فراموشی جلوگیری نمود.

پس وی هم اساتید بیشماری مثل رابرت پرکتر، رابرت بالان، گلن نیلی، رابرت ماینر و غیره بر روی این روش تحلیلی شگفت انگیز کار کردند. و مواردی زیادی به این تئوری اضافه نمودند. جهت آشنایی با سبک های مختلف امواج الیوت می توانید این مقاله را مطالعه نمایید.

قاعده کلی امواج الیوت

الیوت بیان کرد بازارها همواره و برای همیشه در یک حهت حرکت نمی کنند. بلکه بعد از هر حرکت تند و شارپی بازار نیاز به یک استراحت و برگشت قیمتی دارد. دقیقا مثل انسانی که از کوه بالا می رود. پس از هر صعودی خستگی چیره شده و نیاز به استراحت احساس می شود. و معمولا زمان استراحت چند برابر زمان صعود می باشد.

بر همین مبنا الیوت رفتار بازارها را به دو بخش کلی حرکات شتابدار و حرکات تصحیحی تقسیم بندی کرد.

امواج شتابدار:

این الگوها در جهت روند اصلی بازار می باشند. و حرکاتی شارپ و روند دار می باشند. هر الگوی شتابدار از پنج ریز موج تشکیل می شود. که شامل 3 موج جنبشی و 2 موج اصلاحی است. در واقع فاز سوده بازار در این قسمت می باشد. و اندیکاتورهای دنبال کننده روند مثل Moving Average ها در این قسمت بخوبی عمل می کنند. الگوهای شتابدار دارای سه قانون اصلی هستند.

• موج 2 نمی تواند کل موج 1 را برگشت کند.
• موج 3 نمی تواند کوچکترین موج بین امواج شتابدار باشد.
• موج 4 نمی تواند وارد حریم موج 1 شود.

امواج تصحیحی:

این الگوها در خلاف جهت روند اصلی بازار می باشند. و حرکاتی نوسانی و زمانبر می باشند. الگوی تصحیحی نیز شامل سه ریز موج است. که دو موج آن جنبشی و یک موج آن آصلاحی می باشد. این بخش از بازار پیچیده ترین بخش بازار می باشد. و صرفا نوسانگیری در این بخش امکان پذیر است. در این فاز اندیکاتورهای اشباع خرید و اشباع فروش مثل RSI قابل استفاده می باشد.

درجه امواج:

همچنین الیوت نشان داد که امواج دارای رفتار فرکتالی هستند. و به درجات مختلف تقسیم بندی کرد.اما در همه درجات شکل کلی الگو و دو فاز شتابدار و اصلاحی ثابت باقی می ماند. و همان قوانین کاملا صادق است. در واقع با به هم پیوستن الگوهای شتابدار و تصحیحی، الگوهای بزرگتری ایجاد می شود که همان شرایط و قوانین را دارند و فقط زمان و قیمت بیشتری صرف می کنند. لذا الیوت امواج را مطابق جدول زیر درجه بندی کرد.

امیدوارم مقاله “امقدمه ای بر امواج الیوت” برای شما مفید بوده باشد. قطعا قوانین نظریه موج الیوت مطالب تئوری امواج الیوت گسترده و محدود به این مطالب نمی باشد. لذا در این مقاله صرفا سعی شد مقدمه ای از امواج الیوت جهت آشنایی شما عزیزان مطرح گردد.

علاقمندان می توانند جهت اطلاعات تکمیلی از کتاب ها و منابع داخل سایت بهره ببرند.

برای دریافت مطالب جدید می توانید در کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام شیراز نئوویو ما را همراهی نمایید.