تحریم یک شمشیر دولبه است
رئیس جمهور چین تاکید کرد، تاریخ بارها ثابت کرده که تحریم‌ها یک بومرنگ و یک شمشیر دولبه هستند.
رئیس جمهور چین تاکید کرد، تاریخ بارها ثابت کرده که تحریم‌ها یک بومرنگ و یک شمشیر دولبه هستند.
به گزارش ایسنا، شی جینپینگ، رئیس جمهور چین در مراسم افتتاح اجلاس مجازی مجمع تجاری بریکس گفت: سیاسی کردن اقتصاد جهانی و تبدیل آن به ابزار یا سلاحی برای یک نفر و اعمال عمدی تحریم با استفاده از موقعیت برجسته یک نفر در سیستم‌های پولی و مالی بین‌المللی تنها منجر به ضربه وارد کردن به منافع آن شخص و دیگران و تحمیل رنج به همگان خواهد شد.
شی جینپینگ در این سخنان گفت: ایمان کورکورانه به "موضع قدرت" و تلاش‌ها برای گسترش ائتلاف‌های نظامی و بدست آوردن امنیت به بهای امنیت دیگران تنها خود آن فرد را در یک وضعیت دشوار امنیتی قرار می‌دهد.
وی هشدار داد که جهان با تغییرات چشمگیر و انبوهی از چالش‌های امنیتی که منجر به پسرفت‌های بزرگ در توسعه جهانی می‌شود، مواجه است.
رئیس جمهور چین اظهار داشت: جهان به چه سمتی در حرکت است: صلح یا جنگ؟ پیشرفت یا پسرفت؟ آزادی و باز بودن یا انزوا؟ همکاری یا رویارویی؟ اینها گزینه‌هایی هستند که با شمشیر دولبه در بورس آنها مواجه هستیم.
وی افزود: چین به تقویت فضای تجاری بین‌المللی و مبتنی بر قانون و بازار ادامه خواهد داد. مردم حق دارند که نگران باشند که اقتصاد جهان گرفتار یک بحران شود. در این مقطع حساس، حل مشکلات با کمک یکدیگر و پیگیری همکاری‌ها تنها راه برای جلوگیری از بحران اقتصادی است. در حال حاضر دنبال کردن همکاری‌های برد-برد ضروری است.
رئیس جمهور چین تصریح کرد: زنجیرهای تامین و صنعتی مهم و حیاتی از اختلال‌های عمدی رنج می‌برند و به همین خاطر است که بهبود وضعیت اقتصاد جهانی کند پیش می‌رود. ما باید با یکدیگر همکاری کنیم و به صورت مشترک در راستای توسعه جهانی پایدار تلاش کنیم. ما باید به نگرانی‌های مردم پاسخ دهیم، به دنبال منافع بیشتر تمامی کشورها باشیم و توسعه جهانی را به دوره جدیدی ببریم که برای همگان مفید باشد.
تاکید شی جینپینگ بر همکاری اقتصادی در حالی صورت می‌گیرد که دومین اقتصاد بزرگ جهان با یک کاهش سرعت مبارزه می‌کند و در تلاش است تا برای تحقق اهداف رشد به مسیر اصلی برگردد. ما باید آغوش‌مان را برای همبستگی و همکاری و حفظ صلح و ثبات به صورت مشترک باز کنیم.تراژدی های گذشته به ما می‌گویند که هژمونی، سیایت گروهی و رویارویی بلوک‌ها هیچ صلح و امنیتی به همراه ندارد و تنها منجر به جنگ و درگیری می‌شوند.
برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی اعضای بلوک بریکس هستند که در ژوئن سال ۲۰۰۹ میلادی تشکیل شد.
این اظهارات شی جینپینگ به دنبال تشدید تحریم‌های غرب علیه مسکو به خاطر جنگ اوکراین مطرح شد؛ جنگی که روسیه را به کشوری که با بیشترین تحریم‌ها در جهان مواجه است، تبدیل کرده است.
پکن، یکی از متحدان نزدیک مسکو تاکنون از محکوم کردن این جنگ امتناع کرده و از موضع روسیه در برابر گسترش ناتو در جناح شرقی حمایت کرده و در همین حال خواستار تلاش‌هایی برای میانجی‌گری صلح از طریق مذاکرات دیپلماتیک شده است.
شمشیر دولبه تنظیم بـازار
براساس مصوبه جدید ستاد تنظیم بازار، از این پس، صادرات مواد و محصولات معدن و صنایع معدنی، محصولات نفتی، گازی و پتروشیمی شامل اخذ عوارض صادراتی از ۲ تا ۲۲ درصد می‌شود. این تصمیم جدید موافقان و مخالفان بسیاری دارد.
مخالفان که عموما جزو تولیدکنندگان یا سهامداران شرکت‌های تولیدی هستند، اعتقاد دارند این تصمیم جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت از میزان سودآوری شرکت‌های موردبحث می‌کاهد و در مواردی ضربه‌هایی به روند تولید و توسعه شرکت‌ها می‌زند. اما سیاست‌گذاران اعتقاد دارند بروز بحران‌های جدی در شرق اروپا، زمینه رشد قابل‌توجه بهای کامودیتی‌های گوناگون را فراهم کرده است. این روند رو به رشد قیمتی در شرایطی ایجادشده که نرخ کامودیتی‌ها در سال ۲۰۲۱ نیز روند رو به رشدی را پشت‌سر گذاشت. در چنین شرایطی، بسیاری از کشورها با هدف حمایت از بازار داخلی خود اقدام به وضع عوارض صادراتی کرده‌اند. البته رایزنی برای وضع عوارض صادراتی روی کامودیتی‌های فلزی و پتروشیمی از سال گذشته آغاز شده بود اما حال با شروع بحران، مجوزهای مربوطه برای اجرای این طرح صادر شده است. توجه به این نکته به‌نظر می‌رسد که تمامی ارکان دولت ازجمله وزارت صنعت، معدن و تجارت نسبت به تنظیم بازار داخلی وظایفی را بر عهده دارند؛ بنابراین نمی‌توانند نسبت به رشد قابل‌توجه بهای کامودیتی‌ها در بازار داخلی بی‌تفاوت باشند. در چنین شرایطی، وضع عوارض صادراتی یکی از راهکارهای اصلی برای تنظیم بازار است و چنانچه در تعیین این عوارض از نظرات انجمن‌های تخصصی نیز بهره گرفته شود، می‌توان موج انتقادات را کاهش داد.
امنیت سرمایه‌گذاری در خطر است
هفته گذشته و براساس جلسه ستاد تنظیم بازار مقرر شد صادرات محصولات زنجیره ارزش فولاد از سنگ آهن تا شمش فولاد و محصولات پایین‌دستی این زنجیره، محصولات زنجیره فلزات اساسی، مس، آلومینیوم و روی از کنسانتره تا فلز و محصولات پایین‌دستی، محصولات زنجیره پتروشیمی و شیمیایی، شیشه، کلینکر، سیمان و انواع فروآلیاژها، مشمول دریافت عوارض صادراتی شود. براساس این دستورالعمل جدید مقرر شد عوارض صادراتی پلکانی براساس تغییرات قیمت‌های صادراتی ایران نسبت به قیمت مبنا محاسبه و از ابتدای سال ۱۴۰۱ اعمال شود. گفتنی است قیمت مبنا تا ابتدای خرداد ۱۴۰۱ برابر با آخرین قیمت صادراتی فوب ایران منتهی به هفته اول دی‌ماه ۱۴۰۰ بوده است که پس از ابتدای خرداد ۱۴۰۱ توسط ستاد تنظیم بازار تعیین و برای دوره مشخص ابلاغ می‌شود.
انتشار بخشنامه جدید با موجی از مخالفت‌ها توسط فعالان صنعتی روبه‌رو شد. مجید عشقی، رئیس سازمان بورس نیز در نامه‌ای به رضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت بازنگری در این دستورالعمل داشت. وی ضمن اشاره به آثار منفی این بخشنامه بر روند معاملات اوراق بهادار در بازار سرمایه پیشنهاد داد: «دستور فرمایید با در نظرگرفتن ملاحظات بازار سرمایه، مبنای زمانی اخذ عوارض صادراتی دست‌کم پس از ۳ ماه از تاریخ تصویب و ابلاغ مصوبه ستاد تنظیم بازار، تعیین و قیمت مبنای صادراتی فوب ایران از هفته اول دی ۱۴۰۰ به هفته پایانی ۱۴۰۰ تغییر و اعمال شود.» به گزارش شاتا، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز با بیان اینکه اعمال عوارض پلکانی برای کالاهای موردبحث براساس بند ۸ مصوبه عوارض صادراتی مصوب ۲۴ اسفند سال گذشته ستاد تنظیم بازار است، گفت: این عوارض به‌منظور تنظیم بازار و تأمین نیاز مصرف‌کنندگان است تا بازار داخل به‌هیچ‌عنوان دچار تلاطم نشود. سیف‌الله شمشیر دولبه در بورس امیری افزود: در شرایطی که بازار پایدار باشد، مشکلی در تامین و تنظیم بازار وجود ندارد اما زمانی که تحت شرایطی مانند بحران روسیه و اوکراین، بازارها ناپایدار می‌شود؛ در چنین شرایطی می‌توان با اعمال عوارض صادراتی، زمینه تنظیم قیمت‌ها را فراهم کرد. در واقع هدف اصلی از اجرای مصوبه عوارض صادراتی، تامین نیاز داخلی مصرف‌کنندگان است.
مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت یادآور شد: هدف ما تسهیل امور فعالان اقتصادی است. چنانچه تولیدکنندگان یا صادرکنندگان درباره عوارض یادشده که به گمرکات کشور اعلام‌شده، مشکلی داشته باشند، می‌توانند اعتراض خود را از طریق انجمن‌های مربوطه با معاون معادن و فرآوری مواد مکاتبه
زنگ خطر تداوم تولید
منصور یزدی‌زاده، عضو هیات مدیره شرکت ذوب آهن اصفهان در گفت‌وگو با و در ارزیابی وضع عوارض صادراتی روی محصولات زنجیره فولاد کشور، عنوان کرد: چنین مصوباتی از میزان صادرات کشور می‌کاهد و آسیب‌هایی را به بسیاری از فعالان صنعتی و تولیدکنندگان تحمیل می‌کند. وی افزود: وضع چنین عوارضی برای بسیاری از محصولات یادشده در بخشنامه موردبحث، منطقی به‌نظر نمی‌رسد، چراکه در بسیاری موارد میزان تولید یک محصول در کشور به‌مراتب بیش از نیاز داخلی برآورد می‌شود.
وی افزود: به‌عنوان مثال، میزان تولید محصولات طویل فولادی که کاربردهای ساختمانی دارند، در کشو ما به‌مراتب بیش از نیاز داخلی به این محصولات برآورد می‌شود. به‌ویژه آنکه ساخت‌وساز و فعالیت‌های عمرانی در کشور در طول سال‌های گذشته با رکود روبه‌رو بوده است. البته دولت طرحی را برای ساخت مسکن در دستور کار دارد اما از شواهد و قرائن این‌طور برمی‌آید که تا اجرایی شدن این پروژه زمان طولانی مانده؛ بنابراین نباید در این بازه زمانی، عملکرد تولیدکنندگان را تحت‌تاثیر قرار داد.
این فعال صنعت فولاد گفت: مازاد مصرف داخلی یک محصول باید به بازارهای جهانی صادر شود. این موضوع به‌منزله حفظ استمرار تولید و حتی توسعه است. در چنین شرایطی، وضع عوارض صادراتی روی بسیاری از محصولات موردبحث، هزینه‌های صادرات را به‌شدت افزایش خواهد داد؛ بنابراین باید منتظر اثرات منفی آن بر عملکرد تولیدکنندگان باشیم.
همه را به یک چوب نرانیم
یزدی‌زاده افزود: واحدهای گوناگون فعال در صنعت فولاد کشور بسته به نوع فعالیت خود، شرایط متفاوتی دارند؛ بنابراین این اقدام اثرات متفاوتی بر عملکرد آنها خواهد داشت. به‌عنوان مثال، شرکت ذوب آهن اصفهان از حاشیه سود چندان بالایی برخوردار نیست. درنتیجه وضع چنین عوارضی، تاثیر به‌شدت منفی بر عملکرد این تولیدکننده بزرگ فولادی کشور خواهد داشت.
وی گفت: علاوه بر این، طی ماه‌های گذشته شاهد رشد قابل‌توجه بهای حامل‌های انرژی مصرفی صنایع و همچنین قیمت کک و زغال‌سنگ در بازارهای جهانی بوده‌ایم. حال با وضع عوارض یادشده که رقم قابل‌توجهی نیز هست، شرایط مناسبی برای تولیدکنندگان فولاد کشور رقم نخواهد خورد.
یزدی‌زاده افزود: بدون تردید، دریافت این عوارض از تولیدکنندگان به مرور شرایط تولید در صنعت فولاد را با خطرات و چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد کرد. این درحالی است که در طول سال‌های گذشته طرح‌های توسعه‌ای متعددی در این صنعت تعریف‌شده و برای افزایش ظرفیت تولید در این بخش برنامه‌ریزی‌شده است اما با توجه به شرایط پیش‌رو، تحقق این اهداف با اماواگرهای بسیاری روبه‌رو می‌شود. این فعال صنعت فولاد در پاسخ به سوالی مبنی بر رشد قابل‌توجه بهای فولاد در طول یکسال گذشته و همچنین چند ماه اخیر تحت‌تاثیر بحران‌های منطقه و تنش‌های ژئوپلتیک که به رشد هرچه بیشتر سودآوری صنایع فولادی کشور منتهی می‌شود، گفت: میزان سودآوری شرکت‌های فولادی با توجه به محصولاتی که تولید می‌کنند، متفاوت است. در مواردی شاهد هستیم که برخی از فولادسازان به‌دلیل تولید یک محصول انحصاری، سوددهی قابل‌توجهی را از آن خود می‌کنند. اما این موضوع نباید به‌عنوان معیار و اصلی برای سیاست‌گذاری در زنجیره فولاد شناخته شود. وی افزود: میزان سودآوری بسیاری از شرکت‌های فولادی قابل بررسی است. بسیاری از این مجموعه‌ها بورسی هستند، درنتیجه حاشیه سود این شرکت‌ها قابلیت ارزیابی دارد. یزدی‌زاده گفت: به‌علاوه آنکه باید خاطرنشان کرد هدف از وضع عوارض، تنظیم بازار داخلی است؛ بنابراین می‌توان با نیازسنجی بازار داخلی، سهم هر تولیدکننده از تامین نیاز بازار تعیین شود. حال اگر تولیدکننده‌ای اقدام به صادرات بیش از سهمیه تعیین‌شده کرد، مشمول عوارض صادراتی می‌شود. بدین‌ترتیب از یکسو امکان تنظیم بازار وجود خواهد داشت و از سوی دیگر، عملکرد و سوددهی تولیدکنندگان نیز تحت‌تاثیر منفی قرار نمی‌گیرد.
توسعه از رهگذر صادرات
وی افزود: توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که عوارض صادراتی نباید برای دولت، جنبه درآمدزایی داشته باشند. منابع درآمدی دولت از تولیدکنندگان در قالب انواع مالیات‌ها مشخص است. اما در حال حاضر گویا دولت به‌دنبال آن است که با وضع عوارض پلکانی، بخشی از سود واحدهای تولیدی را از آن خود کند. این سیاست اشتباهی درحالی اعمال می‌شود که سوددهی شرط تداوم تولید است. چنانچه یک واحد تولیدی از سوددهی خوبی برخوردار نباشد، نمی‌تواند برای توسعه سرمایه‌گذاری کند. عضو هیات مدیره شرکت ذوب آهن اصفهان در ادامه گفت: بنابراین از سیاست‌گذاران انتظار می‌رود برآورد دقیق‌تری از میزان حاشیه سود واحدهای فولادی کشور داشته باشند. تعیین اعداد و ارقام یادشده دشوار نیست، چراکه در صورت‌های مالی این مجموعه‌ها منتشر می‌شود. یزدی‌زاده گفت: علاوه بر این، تمامی صنایع موظف هستند ارز حاصل از صادرات خود را بازگشت دهند. درنتیجه وضع چنین مقرراتی حتی ارزآوری کشور را هم تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. به‌علاوه آنکه سود حاصل از این صادرات درنهایت به کشور بازمی‌گردد و صرف توسعه و تولید هرچه بیشتر می‌شود. بنابراین آثار مثبت ناشی از آن همچون افزایش تولید و اشتغالزایی درنهایت به نفع اقتصاد کشور خواهد بود. در حال حاضر و با توجه به سیاست‌های وضع‌شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت هر روز بنیه مالی شرکت‌های فولادی بیش‌ازپیش کاهش می‌یابد. این‌گونه اقدامات مانع توسعه هرچه بیشتر صنایع کشور است. بدون تردید این سیاست‌ها حتی در نقطه مقابل فرمایشات رهبر معظم انقلاب و تاکید ایشان بر تولید نیز هست و تجدیدنظر در آنها ضروری به‌نظر می‌رسد.
مصوبه درست در زمان غلط
علی‌محمد زمانی، مدیرعامل شرکت صبافولاد زاگرس در گفت‌وگو با عنوان کرد: وضع عوارض پلکانی روی صادرات محصولات بخش معدن، صنایع معدنی، پتروشیمی و همچنین زنجیره فولاد با هدف تنظیم بازار مصوب شده است. در حالت کلی، دولت‌ها موظف هستند با وضع عوارض یا تعرفه اقدام به تنظیم بازار محصولات گوناگون کنند. وی افزود: به اعتقاد من، این تصمیم در مقطع زمانی اشتباه گرفته شده، چراکه در حال حاضر مشکلی برای تامین نیاز کشور به فولاد و محصولات فولادی وجود ندارد؛ یعنی صادرات محصولات این زنجیره در طول سال‌های اخیر، آسیبی به تولید در سایر حلقه‌های این زنجیره وارد نکرده است. این فعال صنعت فولاد تاکید کرد: تعرفه و عوارض، بزرگ‌ترین ابزارهایی هستند که دولت‌ها برای تنظیم بازار در اختیار دارند. مواقعی که به‌دلیل کمبود عرضه، شاهد رشد قیمت محصولات گوناگون در بازار داخلی هستیم، سیاست‌گذاران از ابزار عوارض برای کاهش صادرات و تامین نیاز داخلی استفاده می‌کنند یا در مواردی با کاهش یا حذف تعرفه واردات، مسیر تامین نیاز صنایع را به یک محصول وارداتی تسهیل می‌کنند. اما در حال حاضر جریان قیمتی فولاد در بازار داخلی تحت‌تاثیر کمبود عرضه نیست، بلکه این رشد قیمتی در بازار کشور از روند عادی تورم سالانه کشور نشات می‌گیرد. در طول سال‌های اخیر و ازجمله سال جاری هزینه‌های تولید به‌مراتب بیشتر شده‌اند و همزمان شاهد رشد قابل‌توجه بهای فولاد و محصولات فولادی در بازارهای جهانی نیز هستیم. نرخ ارز نیز رو به رشد بوده است. اما کمبود ماده اولیه، عامل رشد قیمت فولاد یا محصولات فولادی نیست. در نتیجه وضع عوارض صادراتی تاثیری بر تنظیم بازار ندارد و تنها عملکرد و سودآوری تولیدکنندگان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. زمانی خاطرنشان کرد: از مجموع موارد یادشده می‌توان این‌طور برداشت کرد که سیاست‌گذاران این راهکار عملیاتی را در مقطع زمانی مناسبی به‌کار نبسته‌اند. این فعال صنعت فولاد گفت: وضع عوارض یادشده بر عملکرد شرکت‌هایی که در چند حلقه فعال هستند، تاثیر چندانی ندارد. قیمت محصولات تولید شده در زنجیره فولاد در سطح دنیا افزایش یافته، بنابراین مانعی جدی در مسیر فعالیت این شرکت‌های بزرگ ایجاد نمی‌شود. اما فولادسازانی که تنها یک محصول را تولید می‌کنند و عموما هم کوچکتر هستند، از این شرایط به‌شدت متاثر می‌شوند.
سخن پایانی
از مجموع موارد یادشده می‌توان این‌طور برداشت کرد که سیاست‌گذاران به‌دنبال آن هستند تا اثرات تنش‌های بین‌المللی که زمینه رشد قیمت کامودیتی‌ها در بازار داخلی فراهم کرده را خنثی کنند. با این وجود، تولیدکنندگان نسبت به کاهش سوددهی خود نگران هستند. بدون تردید وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌تواند ضمن بهره‌گیری از نظرات فعالان صنعتی و اقتصادی، این عوارض را به‌گونه‌ای تعیین کند تا نظر تمامی طرفین درگیر با این شرایط جلب شود. در همین حال باید خاطرنشان کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت نسبت به تنظیم بازار کامودیتی‌های فلزی یا محصولات معدنی و پتروشیمی نیز وظایفی را بر عهده دارد؛ بنابراین نمی‌تواند در مواجهه با موج اعتراض صنعتگران، نسبت به تنظیم بازار داخلی بی‌تفاوت باشد.
شمشیر دولبه شبکه‌های اجتماعی؛ سوشال مدیا چه تاثیری بر قیمت رمزارزها دارد؟
چند سال قبل تا صحبت از سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی می‌شد افراد با گفتن این که آشنایی با آن ندارند یا ریسک بالایی در این نوع بازارها وجود دارد، از کنار موضوع به آرامی رد می‌شدند. اما به یکباره چه اتفاقی افتاد که در سال ۹۹ بورس ایران و در سال ۲۰۲۱ بازار رمزارزها مورد استقبال قرار گرفتند؟ آیا از میزان ریسک این بازارها کاسته شده بود یا اشراف افراد به این بازارها به حد قابل قبولی رسیده بود؟ به جرات می‌توان گفت خیر! هیچ‌کدام از اینها دلایل روی آوردن مردم به این بازارها نبود. یکی از عواملی که افراد را به سمت این بازارها سوق داد، ترند و مطرح شدن آنها در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بوده است.
شبکه‌های اجتماعی بستری برای معرفی پروژه‌های جدید، تبادل و اظهار نظر و آموزش درباره رمزارزها است. همه‌گیری استفاده از این پلتفرم‌ها و ترند شدن موضوعات مختلف، باعث ایجاد تمایل در بین کاربران برای انجام آن می‌شود. ممکن است این اثرگذاری مثبت یا منفی باشد؛ در هرصورت غیرقابل اجتناب است و روند خود را ایجاد می‌کنند. ترند شدن ارزهای دیجیتال و حوزه کریپتو اثر مثبت و منفی روی افراد گذاشت. قصد داریم در این مقاله به بررسی رابطه شبکه‌های اجتماعی و بازار ارزهای دیجیتال بپردازیم و اثرات مثبت و منفی آن بیان کنیم.
تاثیر سوشال مدیا بر بازارهای مالی
زمانی پاسخ به این سوال که افراد بعد از بیدارشدن از خواب چه کاری انجام می‌دهند، سخت بود اما در حال حاضر شاید به جرات می‌توان گفت اکثرا بلافاصله بعد از بیدارشدن به سراغ تلفن همراهشان می‌روند و یکی از چندین شبکه اجتماعی که در آن عضو هستند را چک می‌کنند. این کار نشان‌گر نقش غیرقابل‌انکار رسانه و شبکه‌های اجتماعی در زندگی روزانه ما است. به‌طوری که اگر چیزی در این رسانه‌ها مطرح نشود پیش خودمان می‌گوییم یا اصلا وجود ندارد یا مهم نیست. این قضیه درباره بازار ارزهای دیجیتال نیز صدق می‌کند.
تا چند سال پیش عده کمی درباره کریپتو و ارز دیجیتال صحبت می‌کردند و افراد زیادی بدون آنکه بخواهند چیزی درباره آن بدانند، از کنارش رد می‌شدند. یکی از اهداف شبکه‌های اجتماعی، آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی است. در سالیان اخیر با افزایش استفاده از شبکه‌های اجتماعی و در نتیجه بالا رفتن سطح آگاهی مردم نسبت به چند و چون فضای ارزهای دیجیتال، این بازار با اقبال بیشتری روبه‌رو شده است.
شاید بتوان سایت “ForexFactory” را جزء اولین تجربه‌های فضای اینترنت برای داشتن اجتماعی از کاربران فعال در بازارهای مالی دانست. این سایت که در سال ۲۰۰۴ راه‌اندازی شد، محلی برای تبادل نظر فعالان بازارهای مالی بوده است. با پیشرفت تکنولوژی و نفوذ بیشتر اینترنت میان مردم، فعالیت در قالب یک سایت یا پلتفرمی مشخص برای بازارهای مالی محدود نماند و با پیدایش پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، توییتر، تلگرام، ردیت و… فعالیت مرتبط با این حوزه نیز گسترش پیدا کرد.
ارتباط میان شبکه‌های اجتماعی و بازار رمزارزها پیچیده است؛ آن‌قدر که می‌توانیم به این پلتفرم‌ها حکم شمشیر دو لبه بدهیم؛ زیرا در برخی موارد دارای مزیت و در برخی موارد خطرناک هستند. این بخشی از قدرت رسانه‌ای این اپلیکیشن‌ها است. اگر تصویر خوبی از بازار و آینده آن به مردم نشان دهند، اثر مثبت آن با افزایش اقبال مردم و در نتیجه بالا رفتن قیمت‌ها نمایان خواهد شد و همچنین اگر وضعیت مناسبی از آن نمایش ندهد، احتمال زیاد قیمت کاهش پیدا می‌کند.
در ادامه اثرات مثبت و منفی شبکه‌های اجتماعی و نمونه‌هایی از ترندهای ارزهای دیجیتال و اثرگذاری افراد مهم را بر بازار رمزارزها بررسی می‌کنیم.
شبکه‌های اجتماعی چه تاثیری بر بازار رمزارزها دارد؟
کسی به‌ندرت در سال ۲۰۱۰ بیت کوین ۰/۰۰۳ دلاری را می‌شناخت و افراد کمی درباره آن اطلاعات داشتند. اکنون که این مقاله نوشته می‌شود، قیمت بیت کوین تجربه سطوح بالای ۶۰ هزار دلار را نیز داشته است و قیمت فعلی آن در محدوده ۴۱ هزار دلاری قرار دارد. چه اتفاقی در این مدت افتاده که این ارز دیجیتال و سایر رمزارزها چنین افزایش قیمتی داشته‌اند؟ در کنار عوامل تکنیکال و فاندامنتال موجود، متغیرهای پنهان یا به قول اقتصاددانان جمله اخلالی وجود دارد که بر تصمیمات افراد تاثیر می‌گذارد. یکی از این متغیرهای پنهان را می‌توان اثر شبکه‌های اجتماعی دانست.
قدمت رابطه سوشال مدیا و رمزارزها به سال‌های ابتدایی پیدایش بیت کوین بر می‌گردد. اولین مبادله تاریخ ارزهای دیجیتال باتوجه‌به نبود صرافی یا پلتفرم معاملاتی خاصی، در فروم‌ها و شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شد و افراد درباره آن به گفتگو می‌پرداختند. شاید یکی از این معاملات که هنوز هم برای خیلی‌ها جالب است، خرید دو عدد پیتزا با ۱۰ هزار بیت کوین از طریق یک فروم در سال ۲۰۱۰ بود.
از آن سال‌ها به بعد، پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌هایی که امکان اجتماع افراد را محیا می‌کنند، محفلی برای تبادل نظرها و آموزش‌ها و حتی ارائه پروژه‌های جدید شده است. بسیاری از پروژه‌های جدیدی که در حوزه رمزارزها به‌وجود می‌آیند، کانال‌های طرفداری خود را در شبکه‌هایی مانند تلگرام، اینستاگرام، ردیت و … راه‌اندازی می‌کنند که از این طریق به اهداف بازاریابی خود برسند.
اثرات مثبت سوشال مدیا بر بازار رمزارزها
کهنه‌کاران این حوزه می‌گویند یکی از عوامل پیشرفت بازار ارزهای دیجیتال، افزایش سطح عمومی افراد جامعه و کاربران فعال در بازار است. آنها معتقدند وجود پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب، فیسبوک و رسانه‌های اجتماعی دیگر محل مناسبی برای افرادی که نمی‌دانند از کجا شروع کنند، هستند. اگر پای صحبت قدیمی‌های این بازار بنشینید، احتمال زیاد بیشترشان می‌گویند چون مرجع آکادمیکی برای این صنعت وجود نداشته، خیلی از آنها مطالب مورد نیاز را از شبکه‌های اجتماعی فراگرفته‌اند.
افراد برجسته و سرشناس دنیای ارزهای دیجیتال خود از فعالان بنام رسانه‌های آنلاین و پلتفرم‌های اجتماعی هستند. آنها به گفت‌وگو، پرسش‌وپاسخ و ارائه مطالب آموزشی می‌پردازند و به افزایش سطح آگاهی افراد کمک می‌کند. به‌عنوان‌مثال یکی از این افراد، آندرس انتونوپولوس محقق و مدرس ارزهای دیجیتال و تکنولوژی بلاک چین است.
در کنار آموزش، داشتن اطلاعات درباره وضعیت موجود اکوسیستم رمزارزها برای تصمیم‌گیری و داشتن استراتژی‌های معاملاتی، بسیار مهم است. زمانی که پروژه یا شخصی قصد کلاهبرداری و سوءاستفاده دارد، با ترند شدن آن و پخش سریع در شبکه‌های اجتماعی، آگاهی افراد برای تصمیم‌گیری بهتر افزایش می‌یابد.
رسانه‌های اجتماعی چه آثار منفی بر بازار ارزهای دیجیتال دارد؟
هر محصول یا خدمتی در کنار مزایا، معایبی نیز دارد. با آگاهی از این معایب، می‌توان تاثیر آن را به کمترین میزان ممکن رساند. اگر بخواهیم درباره شبکه‌های اجتماعی و معایب آن برای اکوسیستم و بازار رمزارزها صحبت کنیم، می‌توانیم به اثرگذاری افراد، شکل‌گیری رفتار گله‌ای در میان فعالان و سوءاستفاده از افراد کم‌تجربه و کم اطلاع بازار، اشاره کنیم.
ایفلوئنسرهای دردسرساز!
یکی از معضلات حوزه‌های نوظهور مانند بلاک چین و بازار رمزارزها، پایین بودن سطح دانش و اطلاعات افراد درباره آنها است. زمانی که معلومات لازم برای تصمیم‌گیری درباره موضوعی کافی نباشد، بدون شک یکی از عواملی که بر تصمیم افراد تاثیر بسیاری دارد، عکس‌العمل و صحبت‌های افراد مهم و برجسته در موقعیت‌های مشابه است.
شبکه اجتماعی فضایی متشکل از انسان‌های عادی و انسان‌های معروف است. هر کاربر یکی از این انسان‌های معروف را به دلایل متفاوتی دنبال می‌کند و نظرات آنها را حساب‌شده‌تر از دیگران و حتی در بعضی مواقع خودش می‌داند! رفتارها و تصمیمات این اشخاص نسبت به موضوعی خاص، می‌توانند روند و مسیر فعلی آن را تغییر و برایش روند جدیدی ایجاد کنند. بازار ارزهای دیجیتال به‌خاطر تکنولوژی‌محور، غیرمتمرکز و جدید بودنش، پتانسیل این‌گونه اتفاقات را دارد.
اینفلوئنسرهایی که دنبال‌کنندگان قابل‌توجهی در این حوزه دارند، با توییت‌ها یا پست‌های خود می‌توانند به‌راحتی روی قیمت رمزارزها یا توکن‌ها تاثیر بگذارند. توییت‌های ایلان ماسک و اثر آن بر قیمت ارزهای دیجیتال بهترین مثال در این زمینه هستند.
در ۸ فوریه ۲۰۲۱ ایلان ماسک در توییتر خود اعلام کرد تسلا ۱/۵ میلیون دلار بیت کوین خریده است. این کار و اعلام آن باعث شد بیت کوین از قیمت ۳۸ هزار دلار روند صعودی خود را شروع کن و تا ۵۸ هزار دلار بالا رفت.
نمودار قیمت بیت کوین بعد از توییت ایلان ماسک
چند ماه بعد دوباره ایلان ماسک در توییترش اعلام کرد که به‌خاطر مسائل زیست‌محیطی و مصرف برق زیاد شبکه بیت کوین، تسلا از این ارز دیجیتال استفاده نخواهد کرد و همین باعث شد قیمت بیت کوین تا محدوده ۴۳ هزار دلار ریزش کند.
ایلان ماسک تنها راجع‌به بیت کوین صحبت نکرده است و توییت‌هایش درباره دوج کوین، بیبی دوج و مارس کوین نیز باعث پامپ و دامپ شدن قیمت این توکن‌ها شده است. به طور مثال او در فوریه ۲۰۲۰ تنها کلمه “Doge” را توییت کرد و باعث شکل‌گیری یک روند مثبت چهار روزه و رشد ۱۲۰ درصدی دوج کوین شد. یا در زمانی دیگر خودش را پدر دوج کوین نامید و گفت به عنوان هدیه تولد به مادرش دوج کوین خواهد داد.
قطعا تنها چند کلمه و یک توییت به خودی خود توان جابه‌جا کردن قیمت رمزارزی مثل بیت کوین را ندارد. اما اگر بخشی از ۵۹ میلیون نفر دنبال‌کننده ایلان ماسک روی صحبت‌های او تصمیم بگیرند و اقدام کنند، به احتمال خیلی زیاد می‌توانند روی روند قیمت هر ارزی تاثیر بگذارند.
پدیده‌ای به‌نام پکیج‌فروشی
زمانی که موقعیتی بکر برای سرمایه‌گذاری وجود دارد، احتمال این که گروهی به قصد وسوسه دیگران و کلاهبرداری پا به میدان بگذارند، زیاد می‌شود. این افراد با تطمیع افراد کم‌تجربه و بی‌اطلاع، از آنها سواستفاده مالی می‌کنند. به‌عنوان‌مثال با رونق گرفتن بازار رمزارزها در اواخر سال ۹۹، کانال‌های اینستاگرام یا تلگرامی که تا آن روز در فضای بورس ایران فعالیت می‌کردند، به کانال‌های کریپتویی و ارز دیجیتال تبدیل شدند و گروه‌های عمومی وVIP سیگنال‌دهی یا فروش پکیج‌های آموزشی در این حوزه تشکیل دادند.
فعالان بازارهای مالی معتقدند هیچ‌گاه نمی‌توان به‌طور قطع درباره بازار صحبت کرد و همواره عدم قطعیت وجود دارد. بیشتر کانال‌هایی که با سیگنال‌دهی به جذب مخاطب و کسب درآمد می‌پردازند، هیچ تعهدی در کار خود ندارند و لزوما بر اساس دانش فردی خود سیگنال‌های قطعی می‌دهند. این کانال‌ها باعث افزایش اگاهی افراد نمی‌شوند و در حالت کلی افراد را به یک معامله‌گر روزانه و کوتاه‌مدت تبدیل می‌کنند و در بیشتر مواقع منجر به متضرر شدن معامله‌گران می‌شوند.
برای مثال در سال‌های ۲۰۱۸-۲۰۱۷ گروه‌هایی در تلگرام، توییتر و ردیت با هدف پامپ کردن آلت کوین‌ها تشکیل شده بودند. اعضای این گروه قرار می‌گذاشتند راس ساعت مشخصی با خرید کوین از پیش تعیین شده، قیمت آن را پامپ کنند. بعد از گذشت مدتی و جذب اعضای جدید، اقدام به کلاهبرداری می‌کردند. اعضای اصلی وعده خرید و پامپ قیمت را می‌دادند و در حالی که افراد ناآگاه با آنها همراه می‌شدند، بعد از افزایش قیمتْ توکن‌های خود را می‌فروختند و باعث دامپ قیمت می‌شدند. افرادی که به وعده کسب سود وارد این معامله شده بودند، تعدادی توکن بدون استفاده و ضرر زیادی نصیبشان شده بود.
گروهی از فعالان بازار سرمایه ایران باتوجه به شرایط بازار در سال ۹۹ متضرر شدند. همزمان با رشد چشمگیر قیمت رمزارزها، ترندهای شبکه‌های اجتماعی با وعده کسب درآمدهای دلاری شمشیر دولبه در بورس و جبران ضرر بورس، شروع شدند و نظر بسیاری از آن افراد را برای ورود به این بازار جذاب به خود جلب کردند.
تصمیمات مالی اگر بدون برنامه‌ریزی و استراتژی مشخص باشند، نه‌تنها سودآور نیستند، بلکه به‌شدت خطرناک و پرریسک هستند.
خواهی نشوی رسوا، هم‌رنگ جماعت شو!
رفتاری که عمدتا ناشی از تاثیر رفتار افراد یا نهادهای دیگر است و مبنایی هیجانی و احساسی دارد، در اقتصادِ رفتاری به‌عنوان رفتار گله‌ای یا توده‌وار شناخته می‌شود. این رفتار بدون برنامه‌ریزی قبلی و در یک جهت انجام می‌گیرد.
در بازارهای مالی و به طور مشخصی بازار ارزهای دیجیتال، زمانی که یک فرد یا گروهی اقدام خاصی را انجام می‌دهند، بسیاری از مردم گمان می‌کنند، آن کار درست است. ریشه این رفتار، بی‌اطلاعی و بی‌توجهی به دانسته‌های خود است و عمدتا این تفکر شکل می‌گیرد که دیگران با اطلاعات کامل‌تر و بهتری اقدام به چنین تصمیمی گرفته‌اند.
روندهای صعودی و نزولی به‌خاطر ماهیتی که دارند، باعث می‌شود سرمایه‌گذاران بدون درنظر گرفتن منطق، اقدام به خریدوفروش کنند. این اتفاق زمانی بیشتر می‌شود که افراد در معرض بیش از حد اخبار و رسانه‌ها قرار بگیرند؛ اتفاقی که با شرایط امروزه زندگی بیشتر افراد امکان‌پذیر است زیرا شبکه‌های اجتماعی جز جدایی‌ناپذیر زندگی خیلی از انسان‌ها شده است.
مجددا می‌توانیم مثال حرکت افراد از بورس ایران به بازار رمزارزها را بیان کنیم. عده‌ای که هنوز وارد این بازار نشده بودند، با تصور اینکه از مابقی عقب افتاده‌اند بدون هیچ دانش اولیه‌ای وارد این بازار شدند و با استفاده از کانال‌های تلگرامی، معامله می‌کردند.
نگاهی به ترندهای شبکه‌های اجتماعی درباره ارزهای دیجیتال
یکی از عجیب‌ترین ترندهای این بازار را می‌توانیم به دوج کوین نسبت دهیم. در دوم جولای ۲۰۲۰ (۱۲ تیر ۱۳۹۹) یکی از فعالین تیک تاک در صفحه خود اعلام کرد: «بیایید همگی پول‌دار بشیم. تعداد کاربرای تیک تاک ۸۰۰ میلیون نفر هستند. اگر نفری ۲۵ دلار روی دوج کوین که واقعا ارزشی نداره سرمایه‌گذاری کنیم، به‌محض رسیدن به قیمت یک دلار، نفری ۱۰ دلار به جیب خواهیم زد. به هرکسی که می‌شناسید بگویید». با ترند شدن این ویدیو، نزدیک به یک میلیون نفر آن را تماشا کردند.
جمع‌بندی
باتوجه‌به موارد گفته شده، شبکه‌های اجتماعی بازیگران قدرتمندی در شرایط حال حاضر بازار ارزهای دیجیتال هستند. باید آنها را به عنوان عامل تاثیرگذار در مارکت بپذیریم و از پتانسیل آن در جهت مثبت استفاده کنیم. اکانت‌ها و حساب‌های مختلفی وجود دارند که از طریق آموزش به آگاه‌سازی بیشتر مخاطبان کمک می‌کنند و از طرف دیگر افرادی هستند که با اهداف منفی و سواستفاده از عدم آگاهی کاربران، اقدام به کلاهبرداری می‌کنند.
افرادی که در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنند و عضو شبکه‌های اجتماعی هستند باید به این نکته توجه کنند که همواره داشتن استراتژی مشخص برای معاملات یکی از الزامات حضور در این بازار است و به ترندهای دنیای رمزارزها صرفا برای آگاه بودن نسبت به وقایعی که در حال رخ دادن است، توجه کنند.
شمشیر دولبه دلار؛ بازار بورس به کدام سمت خواهد رفت؟
حمید میرمعینی گفت: امروز تنها نرخ ارز است که بر وضعیت تورم اثرگذاری اصلی را دارد و با توجه به روندی که دلار طی می‌کند، باید منتظر افزایش نرخ تورم نیز بود، در چنین شرایطی نیز طبعا بورس نیز از رشد بی‌نصیب نخواهند ماند، اما همان‌طور که عرض کردم، باید دید ریسک‌های سیاسی نیز در چه وضعیتی قرار خواهند گرفت، اگر این ریسک‌ها بزرگ باشد، این مسئله برای بورس می‌تواند عواقب بدی در پی داشته باشد.
فرارو- افزایش افسارگسیخته نقدینگی در کشور و ورود بخش عمده‌ای از پول‌های تازه به بازار سهام از یکسو و آزادسازی سهام عدالت از سوی دیگر، سبب شده تا این روز‌ها شاهد باشیم سهامداری که پیش‌تر فعالیتی تخصصی بود، این روز‌ها جنبه عمومی پیدا کند و در هر جمع و محفلی چه دوستانه و خانوادگی و چه کاری سخن از بورس‌بازی و جذابیت این بازار باشد.
به گزارش فرارو، برنده بلامنازع بازارها در بهار ۹۹، بازار سهام بود. شاخص کل بورس در سه ماه ابتدایی سال نزدیک به ۱۴۸ درصد رشد کرد. به این ترتیب در ۵۷ روز معاملاتی دماسنج بازار سهام به‌صورت میانگین روزی ۱۳ هزار واحد رشد را به ثبت رساند و نرخ رشد مرکب روزانه بورس تهران در بهار ۹۹ به ۶/ ۱ درصد رسید. شاخص کل فرابورس نیز رشدی معادل ۱۱۵ درصد را به ثبت رساند. در این دوره بازارهای رقیب رشد بسیار کمتری را در مقایسه با بورس به ثبت رساندند. از این رو بازار سهام همچنان در رتبه نخست گزینه‌های سرمایه‌گذاری جا خوش کرد.
یکی از مهم‌ترین متغیرهای بورس که می‌تواند رشد قیمت سهام در دوره کنونی را توجیه کند، افزایش محسوس ارزش معاملات خرد سهام است. در بهار امسال، به‌طور میانگین روزانه ۸ هزار و ۸۴۶ میلیارد تومان در بازار سهام مورد داد و ستد قرار گرفت و در برخی روز‌های معاملاتی شاهد رسیدن این متغیر تا سطوح بالاتر از ۲۰ هزار میلیارد تومان نیز بودیم. سطوحی که شاید تا یکسال پیش در مخیله هیچ‌یک از فعالان سهام نمی‌گنجید.
میانگین روزانه ارزش داد و ستد سهام بورس در سال ۹۷ معادل ۵۰۰ میلیارد تومان و در سال ۹۸ کمی بیشتر از ۱۸۰۰ میلیارد تومان بود. رشد ۸ برابری این متغیر مهم بازار با افزایش تعداد صدور کد‌های معاملاتی و هجوم قابل توجه سرمایه‌های خرد و کلان همراه شد. به نظر می‌رسد همین قدرت نقدینگی است که اکنون سرنوشت بازار سهام را در دست گرفته است.
ریسک سیاسی ممکن است باعث اصلاح بورس شود
حمید میرمعینی کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه بازار سهام این روز‌ها تحت تاثیر افزایش نرخ ارز دوباره رشد مستمری را سپری می‌کند، اظهارداشت: با توجه به اینکه پیش‌بینی‌ها حاکی از این بود که شمشیر دولبه در بورس در محدوده یک میلیون و سیصد هزار واحد شاخص کل بورس با یک اصلاح روبرو شود، اما با توجه به وضعیتی که این روز‌ها بر بازار ارز حاکم است، به تبع آن نیز بازار سرمایه از آن تاثیر پذیرفته و مسیر رشد را همچنان ادامه می‌دهد.
وی افزود: از سوی دیگر این روز‌ها ریسک سیاسی به بازار سهام سایه انداخته و با توجه به صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، این قضیه می‌توانست روز‌های شنبه و یکشنبه را برای بورس قرمز کند، اما با توجه به فشار تورمی و افزایش افسار گسیخته نرخ ارز، این امر بر ریسک سیاسی چیره شده و موجبات ادامه رشد بورس را فراهم آورد.
میر معینی ادامه داد: این در حالیست که اگر وضعیت وخیم‌تر شود و طرفین این منازعه یعنی ایران و کشورهای اروپایی و آمریکا بخواهند اقدامات جدی‌تری را در این باره ترتیب دهند، این موضوع به صورت مستقیم بر روی بورس اثرگذار خواهد بود و باعث می‌شود، نقدینگی هوشمند از سهام خارج شود و به سمت بازار‌هایی مانند ارز، سکه و طلا خواهد رفت و این امر می‌تواند رشد شتابان بورس را متوقف کند.
این فعال بازار سهام گفت: اگر ریسک سیاسی پررنگ نشود هم به دلیل اینکه شاخص در این مدت حدود ۳۸۰ هزار واحد تاکنون بی وقفه با رشد همراه بوده، می‌توان گفت، که یک اصلاح نه چندان جدی را پیش رو خواهیم داشت، اما اینکه استراحت شاخص چه زمانی باشد، را واقعا نمی‌توان پیش‌بینی کرد، چرا که شرایط روز به روز تغییر کرده و شما نمی‌توانید پیش‌بینی دقیقی با توجه به شرایطی که بر وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور حکمفرما است، داشته باشید.
وی اضافه کرد: امروز تنها نرخ ارز است که بر وضعیت تورم اثرگذاری اصلی را دارد و با توجه به روندی که دلار طی می‌کند، باید منتظر افزایش نرخ تورم نیز بود، در چنین شرایطی نیز طبعا بورس نیز از رشد بی‌نصیب نخواهند ماند، اما همان‌طور که عرض کردم، باید دید ریسک‌های سیاسی نیز در چه وضعیتی قرار خواهند گرفت، اگر این ریسک‌ها بزرگ باشد، این مسئله برای بورس می‌تواند عواقب بدی در پی داشته باشد.
دلار، موتور محرک رشد بورس
فردین‌آقا‌بزرگی کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه تحلیل تکنیکال تکمیل کننده تحلیل بنیادی است، گفت: بر اساس تحلیل‌های تکنیکال باید شاخص کل این روز‌ها با اصلاح روبرو می‌شد، اما با توجه به اینکه این روز‌ها بنیاد بازار بسیار خوب است، به دلیل افزایش نرخ ارز، بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد، بورس همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد.
وی افزود: تا قبل از این p/e یا همان نسبت قیمت به درآمد در بازار زیر ۱۰ قابل قبول بود، اما امروز این نسبت ۲۰ یا ۳۰ نیز افزایش یافته و این عدد نیز برای اهالی بازار جا افتاده است، بنابراین می‌توان انتظار داشت با توجه به شرایطی که وجود دارد، رشد بیشتری را برای بورس رخ دهد.
آقا بزرگی اظهار داشت: به نظر می‌رسد تا زمانیکه دلار همچنان با افزایش قیمت همراه باشد، روند بورس را نیز باید صعودی فرض کرد، از سوی دیگر این مسئله دلیل نمی‌شود که سرمایه‌گذاران بر روی هر سهمی ورود کنند، بلکه آنها باید با آگاهی و دانش نسبت به انتخاب شرکت عمل کنند، زیرا ممکن است یک اشتباه برای آنها ضرر و زیان هنگفتی را به بار آورد، این در حالیست که سهامداران خرد می‌توانند با انتخاب یک سهام بنیادی و ارزنده و با نگاه حداقل میان‌مدتی بین ۳ تا ۶ ماه به یک سود مناسب و منطقی دست پیدا کنند.
این کارشناس بورس اضافه کرد: هر قدر مردم در سهامداری صبورتر باشند و اسیر منفی‌ها و هیجانات زودگذر بازار نشود، قدر مسلم سوددهی آنها نیز افزایش خواهد یافت، این مسئله بسیار مهم است، زیرا که برخی از تازه واردان بورسی، می‌خواهند در کمترین زمان ممکن بیشترین سود را کسب کنند، که چنین انتظاری واقعا قابل تحقق در بورس نیست، شمشیر دولبه در بورس بنابراین شرط مهم در کسب سود در بازار سرمایه، سهامداری و صبوری است، که این مسئله نیز باید با یک انتخاب سهام درست محقق شود.
آقا بزرگی با تاکید بر اینکه این روز‌ها عملکرد اقتصادی کشور در وضعیت بسیار بغرنجی قرار دارد، ادامه داد: افزایش نرخ ارز باعث ایجاد انتظارات تورمی زیادی شده و همین انتظارات نیز دلیل رشد این روز‌های بورس است، اما ذکر این نکته ضروری است که این موضوع نمی‌تواند در بلند مدت به نفع اقتصاد کشور باشد،
شمشیر دولبه در بورس
شمشیر دولبه مالیات بر عایدی سرمایه
گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: در شرایط تحریم که بسیاری از درآمدهای ایران به دلیل مشکلات پولی و بانکی با کشورهای جهان دست نیافتنی است، توجه به ظرفیت داخلی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. از آنجا که ظرفیت های داخلی مغفول مانده، برای تامین هزینه‌های سنگین اقتصادی ناچار هستیم از ظرفیت هایی همچون مالیات استفاده کنیم. همین امر باعث شده تا مالیات ستانی در صدر دستورالعمل ها قرار بگیرد. امروزه انواع مالیات به اشکال گوناگون مطرح است که هر کدام از این موارد درآمدزایی قابل توجهی برای دولت دارد، اما به نظر می رسد همچنان با کسری بودجه رو به رو هستیم و باید برای تامین هزینه ها، همچنان بر مالیات ها بیفزاییم. اما برای آنکه بتوان مالیات گرفت، نیاز به ابزارها و بهانه های جدید است، ابزاری اکنون تحت عنوان مالیات بر عایدی سرمایه در مجلس به تصویب رسید.
دستگاه مالیات ستانی
شاید گمان کنیم مالیات ستانی درآمد صرف است اما دستگاه عریض و طویلی برای دریافت مالیات وجود دارد و هر چقدر که برای مالیات ستانی روش جدید انتخاب می شود، بخشی در سازمان امور مالیاتی مسئول دریافت آن می شود که در نتیجه منجر به استخدام نیرو و هزینه های ساختمان و اداره می شود. یکی از مواردی که برای مالیات بر عایدی سرمایه مطرح می شود، هجوم نقدینگی سرگردان در بازار است که منجر به تورم در یک بخش از اقتصاد و چالش آفرینی برای کشور می‌شود. از سوی دیگر نقدینگی در هر کجا که سود بیشتری داشته باشد، لانه می کند. بنابراین یک زمان شاهد بحران دلار، زمان دیگر بحران سکه و طلا، در مقطعی چالش مسکن و روز دیگر سیاه بازار خودرو را شاهد هستیم. برای آنکه جلوی واسطه‌گری و دلالی گرفته شود، مالیات بر عایدی سرمایه تعریف شد. این مالیات به نوعی است که افراد نمی توانند به سرعت در زمینه ملک، خودرو، طلا و. خرید و فروش داشته باشند. کسانی که این خرید ها را انجام می دهند، می بایست حداقل یک سال مورد خریداری شده را نگهداری کنند، در غیر این صورت می بایست ۳۰ تا ۴۰ درصد مالیات بابت این نقل و انتقال کمتر از یک سال به دولت بپردازند.
تاثیر مالیات بر بورس
آنتچه در توجیه مالیات بر عایدی سرمایه مطرح می‌شود، انتقال نقدینگی به بخش های مولد کشور از جمله بورس است. البته از هنگامی که کلیات مالیات بر عایدی سرمایه در صحن علنی مجلس تصویب شد، شاهد رونق بازار بورس هستیم، به نوعی که در مدت دو روز رشد ۴۷ هزار واحدی شاخص را مشاهده می کنیم. این رشد برای فعالان بازار بورس امیدوارکننده است و کارشناسان این عرصه معتقد هستند که سرمایه داران برای ترس از دست رفتن نقدینگی ناشی از پرداخت مالیات در بازارهای دیگر، به بورس هجوم آورده اند.
ابهامات دریافت مالیات
اگرچه این قانون مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند مانع نقل و انتقال های صوری و کسب درآمدهای دلالی شود، اما نکته‌ای که در این بین شمشیر دولبه در بورس مفعول می ماند، پیشامدها، ضرورتها و اتفاقاتی غیرقابل پیش‌بینی است. فردی که خانه ای دارد و یکباره پسرش تصمیم می گیرد ازدواج کند یا برای دخترش خواستگار می آید و این فرد ناچار به فروش خانه و جایگزین کردن آن با خانه های کوچکتر برای تامین هزینه های مرتبط می شود. نکته دیگر اینکه امکان دارد فرد یکباره دچار بیماری یا چالشی شود که نیاز داشته باشد حتی یک هفته بعد از خرید، ملک یا خودرو را در بازار بفروشد. بنابراین باید راهکاری برای حل این معضل اندیشیده شود تا مبادا عده‌ای محق، متضرر دلالان و واسطه ها شوند.
جزییات مالیات بر عایدی سرمایه
آنچه قرار است به اجرا دربیاید این است که املاک در صورت نگهداری کمتر از یکسال مشمول ۴۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه می‌شوند که با نگهداری بیش از یکسال، سالانه سه واحد درصد از نرخ مالیات بر عایدی سرمایه کم می‌شود و از سال دوازدهم به بعد با نرخ ثابت چهار درصد مشمول مالیات می‌شوند.همچنین، نگهداری انواع خودرو در کمتر از یکسال معادل ۳۰ درصد مشمول مالیات می‌شود و در صورت نگهداری بیش از یکسال، سالانه ۱۰ واحد درصد از نرخ کم و مالیات مربوطه از سال چهارهم به بعد با نرخ ثابت صفر درصد محاسبه می‌شود.از سوی دیگر، نگهداری سایر دارایی‌هایی (طلا، شمشیر دولبه در بورس ارز، جواهرآلات و. ) که مشمول مالیات بر عایدی سرمایه هستند با نگهداری کمتر از یکسال معادل ۳۰ درصد، با نگهداری بیش از یک تا دو سال سالانه ۲۰ درصد و بیش از دو سال معادل ۱۰ درصد مالیات می پردازند.
طرح دور از عدالت
در این زمینه، کارشناس اقتصادی با بیان اینکه مالیات بر عایدی سرمایه برای کنترل سوداگری افراطی یک ابزار کارآمد است گفت: از آنجا که اقتصاد ایران سالیان سال درگیر سوداگری افراطی است، مالیات بر عایدی سرمایه بسیار برای آن کمک کننده است. وحید شقاقی شهری گفت: مالیات بر عایدی سرمایه برای اینکه قابلیت اجرا داشته و به عدالت نزدیک باشد، باید از دو شرط برخوردار باشد که یکی ملاک قرار دادن کسر تورم از خالص عایدی سرمایه برای مالیات ستانی و دیگری تصاعدی شدن نرخ مالیات بر عایدی دارایی با کاهش زمان نگهداری آن است. به عبارت دیگر، هر چه قدر سرمایه در دوره‌های زمانی کوتاه‌تری مبادله شود، باید نرخ مالیات عایدی حاصل از آن سرمایه نیز تصاعدی باشد.وی افزود: اگر طرح مجلس به این دو شرط توجه نکرده باشد، از نظر عدالت محوری و عقلانیت اقتصادی مشکل دارد.
پرداخت مالیات بدون سود
بررسی ها نشان می دهد مردم برای حفظ ارزش پول خود مقابل افسارگسیختگی تورم، سرمایه‌های خود را وارد بازارها می‌کنند که با وجود همین تورم، این افراد سود آنچنانی از سرمایه خود نمی‌برند که بخواهند بابت این سود، مالیاتی بدهند.از سوی دیگر، از آنجا که طبق بودجه سالجاری، درآمدهای نفتی و مالیاتی دولت چندین برابر افزایش یافته است و در این زمان هیچ کدام از بازارهای مالی نسبت به تورم ۴۰ درصدی بازدهی مناسبی ندارند، چه لزومی دارد مالیاتی تصویب شود که فقط بر مردم فشار بیشتری وارد می‌کند تا این نوع مالیات ستانی از عدالت محوری دور شود. البته، درست است که باید اضافه شدن پایه‌های مالیاتی جدید چون مالیات بر خانه‌های خالی و لوکس و عایدی سرمایه را به فال نیک گرفت اما با توجه به تعداد قابل توجهی از معافیت‌ها و فراریان مالیاتی در اقتصاد کشورمان، باید بیشتر از قبل بر هدفگذاری پایه‌های مالیاتی جدید، مشمولان و نرخ‌های آنها در شناسایی فراریان از مالیات و دلالان تاکید شود نه اینکه در این زمینه، مردم نقره داغ شوند.
اقتصاد نیازمند واقعی سازی
آنچه امروزه با ابزارهای مختلف سعی می کنیم انجام دهیم، برخورد چکشی با مشکلات اقتصادی است. اگر اقتصاد ایران ثبات داشته باشد و بر کار واقعی و تولید سالم متکی شود، نیازی به استفاده از ابزارهای قهرآمیز نیست. متاسفانه امروزه جذابیت تولید در کشور ما برای سرمایه‌گذار به اندازه‌ای ناچیز است که بازار دلالی را رقم زده است. بی شک باید به این چالش ها پایان داد و به جای آن که با استفاده از ابزارهایی همچون مالیات بر عایدی جلوی دلالی را بگیریم، بهتر است با سالم سازی فضای تولید به این مهم بپردازیم. این اشتباه بسیار بزرگی است که اجازه دهیم عده ای فرصت طلب کار واسطه گری کنند و دولت از آنان مالیات بگیرد. این تفکری رابین هودی است که تاثیری بر اقتصاد ندارد.
دیدگاه شما